Maria Gołębiewska-Bijak

Dwie nowele norweskiego mistrza krótkiej formy w nowym przekładzie. Na „Ostatnie zapiski Thomasa F. dla ogółu” składają się dwa utwory: „Carl Lange” i nowela tytułowa. Ta pierwsza, której głównym bohaterem jest starszy, samotny mężczyzna podejrzany o zgwałcenie młodej dziewczyny, nawiązuje do arcydzieł Kafki i Dostojewskiego, w drugiej zaś ironiczny Tomasz F., mistrz paradoksów i czarnego humoru, przygląda się światu z perspektywy starości i nieuchronnego końca. W „Ostatnich zapiskach...” Kjell Askildsen, pisarz, który wierzył, że nowela może być dziełem sztuki, osiąga prawdziwe mistrzostwo. Zbiór ten to także dowód na prawdziwość jego własnych słów: „Piszę tylko to, co konieczne”. Właśnie tu norweski prozaik odchodzi ostatecznie od społecznego zaangażowania na rzecz bliskiego Carverowi realizmu, w którym pobrzmiewają echa Becketta i Kafki.

Czym przyprawiano flamingi i papugi w czasach Cesarstwa Rzymskiego? Które przyprawy Adam chciał wynieść z Edenu? Co znajdowało się w masce doktora plagi? Na te i wiele innych pytań odpowiada Thomas Reinertsen Berg w swojej najnowszej książce. Zabiera nas z Zachodu na Wschód, w podróż przez Chiny, Indie, Sri Lankę, śladami największych odkrywców. Wraz z nim przenosimy się w czasie, by poznać fascynującą historię najważniejszych przypraw – goździków, cynamonu, kardamonu, pieprzu. Przez wieki były symbolami luksusu i postępu. Świętości albo grzechu. Z ich powodu wybuchały wojny między potęgami kolonialnymi. Marco Polo, Krzysztof Kolumb i legendarny Sindbad z odległych wypraw chcieli wrócić na statkach załadowanych do pełna przede wszystkim pachnącymi i drogocennymi przyprawami. Niegdyś wierzono, że posiadają magiczne moce, bywały cenniejsze niż złoto i na zawsze zmieniły historię świata. Oto opowieść o nich.

Wiosenna noc, Zamek z lodu Tarjei Vesaas ARCYDZIEŁA NORWESKIEJ KLASYKI W NOWYM TŁUMACZENIU. Czternastoletni Hallstein wraz z siostrą zostają sami w domu. Kiedy do ich drzwi puka rodzina szukająca noclegu, rodzeństwo nie spodziewa się, że będzie to dla nich noc, gdy zmierzą się z doświadczeniem śmierci i narodzin. Noc, w trakcie której nikt nie pójdzie spać. Jedenastoletnia Siss poznaje nieśmiałą Unn. Dziewczynka próbuje zaprzyjaźnić się z nową koleżanką, lecz ich relację gwałtownie przerywa zniknięcie Unn. Radość Siss zostaje zburzona przez ból wywołany stratą, zwłaszcza że wszystkie ślady prowadzą do tajemniczego lodowego zamku. W swoich mistrzowskich powieściach – Wiosennej nocy i Zamku z lodu – Vesaas umieszcza nastoletnich bohaterów w onirycznych światach, tworząc zapadające w pamięć portrety psychologiczne oraz uniwersalne opowieści o dorastaniu i magicznej sile natury. Tarjei Vesaas to czarodziej słowa z Północy – pisze z wysublimowaną delikatnością, ale jego twórczość ma niezwykłą siłę przekazu. „Wiosenna noc” i „Zamek z lodu” to opowieści wybitne i ponadczasowe. Joanna Bator

Himalaje – łańcuch górski biegnący przez tereny pięciu państw pełnych kontrastów. Tutaj wielkie światowe religie – islam, buddyzm, hinduizm – mieszają się z prastarymi wierzeniami i szamanizmem. W ukrytych dolinach można usłyszeć niezliczone języki i podziwiać najróżniejsze kultury, nowoczesność zderza się z tradycją, a wielkie mocarstwa walczą o swoje wpływy. Erika Fatland, podążając szlakiem wyznaczonym przez najwyższe na świecie pasmo górskie, relacjonuje swoją wyprawę i przygląda się życiu rdzennych mieszkańców Himalajów. Zabiera nas w podróż na oszałamiających wysokościach, przez zapierające dech w piersiach krajobrazy oraz dramatyczną i tajemniczą historię. Filarem tej książki są historie napotkanych po drodze osób. Z połączenia niesamowitej umiejętność autorki do nawiązywania relacji z ludźmi i snucia opowieści powstał reportaż, od którego nie sposób się oderwać.

Tiller, czyli anty-Knausgard... Epos o współczesnej Norwegii, thriller psychologiczny, sztuka kameralna. Powieści Carla Frode Tillera nie da się zamknąć w jednej formule. Wielokrotnie nagradzane dzieło doczekało się wreszcie polskiego przekładu. Czytelnicy Knausgarda, Lunde i Christensena będą zachwyceni. Lipiec, 2006 rok. Do szpitala psychiatrycznego w Trondheim trafia pacjent, który stracił pamięć. W prasie pojawia się ogłoszenie – bliscy i znajomi młodego człowieka proszeni są o kontakt, aby pomogli mu odzyskać tożsamość. Odpowiadają trzy osoby - dwójka przyjaciół z liceum: Jon, wrażliwy i niespełniony muzyk, przeżywająca małżeński kryzys Silje oraz ojczym pacjenta, Arvid – były pastor, borykający się z problemem utraty wiary i nieuleczalną chorobą. W listach do Davida opowiadają jego i swoją historię – wkraczania w dorosłość, pierwszych seksualnych doświadczeń, rodzinnych tajemnic, zawikłanych relacji, porzuconych marzeń, winy, przemocy i miłości. Te opowieści, na ogół zgodne, a jeszcze częściej zaprzeczające sobie, budują obraz przygnębiającej egzystencji w prowincjonalnym norweskim miasteczku, pełnej frustracji, nudy i samotności, a wyłaniający się z nich portret Davida staje się coraz bardziej zagadkowy i niejednoznaczny. Osaczenie, pierwszy tom trylogii Tillera, jest pierwszą norweską powieścią wyróżnioną Europejską Nagrodą Literacką. Książka została też uhonorowana Nagrodą Bragego, Nagrodą Krytyków oraz nominacją do Nagrody Literackiej Rady Nordyckiej. Prawa do wydania zakupiły wydawnictwa z 18 krajów. To anty-Knausgard. W miejscu heroicznego solipsyzmu Knausgarda mamy tu do czynienia z chórem głosów, który tworzy pryzmatyczny i złożony obraz tożsamości bohatera. - „The Independent” Drąży ludzką naturę z wielkim wyczuciem, bolesną szczerością i za pomocą precyzyjnej prozy. Rzadki talent. - Jo Nesbo Wszystko wskazuje na to, że Carl Frode Tiller jest w trakcie tworzenia epokowego dzieła literatury norweskiej. - „Dagsavisen” Karl Frode Tiller (ur. 1970) – pisarz, historyk muzyk rockowej kapeli Kong Ler. Zaliczany do ścisłej czołówki prozy skandynawskiej, nagrodzony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami literackimi. Debiutował w 2001 roku. Pisze w nowonorweskim, mniej popularnym standardzie pisanego języka norweskiego.

Książka została napisana z myślą o przedstawieniu najnowszych rezultatów badań w zakresie fizjologii i biochemii orgazmu i ejakulacji. Ken Purvis wyjaśnia, dlaczego tak wiele osób ma problemy z orgazmem, a także, co należy zrobić, by te problemy leczyć. Autor omawia także różne teorie dotyczące powstania orgazmu. Książka ma na celu przybliżenie tego wspaniałego przeżycia zmysłowego, a jednocześnie nie pozbawia orgazmu aury tajemniczości.