Instytut Północny w Olsztynie

"W wiek XIX, epokę nowoczesności, modernizacji, Olsztyn wszedł jako część państwa pruskiego. Zjawiska rozwoju powodowanego przez czynniki społeczne i gospodarcze doprowadziły miasto do rozkwitu. Do przekroczenia jego danych granic. Do zmian, które pozwoliły mu wyrosnąć na stolicę rejencji i jedno z większych miast regionu. Wzrost poprzez inwestycje, zwiększenie liczby urzędników i żołnierzy powodował, że Olsztyn piękniał i stawał się nowoczesny. Jednocześnie jednak zmieniał się jego narodowy charakter. Żywioł niemiecki stawał się co raz bardziej dominujący. Ewangelicy dominowali w tradycyjnie katolickiej Warmii. Napływający urzędnicy, żołnierze i ich rodziny stanowili w większości Niemcy. Zmieniał się zatem obraz Olsztyna, w którym język polski zaczął się pojawiać już w XV w., z czasem zaś stał się jego nierozłączną częścią." (fragment Przedmowy)

"Pomezania była jednym z 11 obszarów plemiennych, które u progu podboju Prus przez zakon krzyżacki po trwającym dwa wieki okresie konsolidacji wykształciła swój specyficzny społeczno-kulturowy charakter. Od stuleci obszar zamknięty między Wisłą, Drwęcą, Osą i zabagnionymi obniżeniami terenowymi od Nogatu po jezioro Drużno, poddawany był wieloetnicznym wpływom. Na zachodnie i południowe pogranicze Pomezanii we wczesnym średniowieczu docierało od strony Pomorza i ziemi chełmińskiej osadnictwo słowiańskie. Pewien wpływ na kształtowanie się społeczeństwa oraz ukierunkowanie działań lokalnych elit miał z pewnością wieloetniczny port w Truso. Jako szczególnie ważny ośrodek handlu aktywizował lokalne społeczności w partycypacji dystrybuowania posiadanych dóbr i w konsekwencji dawał możliwość bogacenia się, stymulował też poszukiwanie towarów, które można było wymieniać na pożądane przedmioty zbytku - stanowiące o statusie ich właściciela." (fragment Wstępu)

Książka, stanowi pierwszą zwartą publikację, poświęconą Straży Granicznej, która chroniła najdłuższy odcinek granicy II Rzeczypospolitej. Pozycja składa się z czterech bloków tematycznych. Pierwszy, przedstawia okres poprzedzający utworzenie Straży Granicznej i oscyluje wokół – działającej wówczas – Straży Celnej. Kolejna część książki, prezentuje organizację działdowskiej Straży Granicznej. Trzeci blok tematyczny, prezentuje różne aspekty działalności struktur formacji na tym odcinku pogranicza wschodniopruskiego. Wreszcie, w czwartej części, poznamy ewidencję oficerów, szeregowych oraz pracowników kontraktowych, którzy w latach 1928-1939 pełnili obowiązki w Straży Granicznej lub w inny sposób pojawili się w jej strukturach.