Charles Taylor

Książka Taylora ma charakter podręcznika. Stanowi pewnego rodzaju historię filozofii nowożytnej. Jest zarazem ważnym głosem w dyskusji na temat współczesnego obrazu człowieka w epoce głębokiego kryzysu tożsamości. Obszerna rozprawa składa się z 5 części. Autor poddaje wielostronnej krytyce koncepcje antropologiczne, które zdominowały i filozofię, i potoczne myślenie o człowieku. Posługując się metodą historyczną i analityczną przedstawia genezę nowożytnego pojęcia tożsamości. Sądzi, bowiem, że to jedynie pozwoli w pełni je zrozumieć. Autor skupia się na 3 aspektach badanego problemu: analizuje pojęcia wewnętrzności, czyli wewnętrznej głębi człowieka, afirmacji życia codziennego, natury jako wewnętrznego źródła moralności. Nawiązuje do tradycji filozoficznej od starożytności po współczesność (np. filozofii Platona, Arystotelesa, św. Augustyna , Descartes'a, Rousseau, Montaigne'a, Locke'a, Heideggera), a także do literatury pięknej (np. utworów Eliota, Różewicza, Herberta). Praca Taylora wydana była po raz pierwszy dziesięć lat temu po angielsku. Do dziś ukazało się aż siedem jej wydań w języku oryginału i wiele przekładów na różne języki.

What does it mean to say that we live in a secular age? Almost everyone would agree that we – in the West, at least – largely do. And clearly the place of religion in our societies has changed profoundly in the last few centuries. In what will be a defining book for our time, Charles Taylor takes up the question of what these changes mean – of what, precisely, happens when a society in which it is virtually impossible not to believe in God becomes one in which faith, even for the staunchest believer, is only one human possibility among others. Taylor, long one of our most insightful thinkers on such questions, offers a historical perspective. He examines the development in "Western Christendom" of those aspects of modernity which we call secular. What he describes is in fact not a single, continuous transformation, but a series of new departures, in which earlier forms of religious life have been dissolved or destabilized and new ones have been created. As we see here, today's secular world is characterized not by an absence of religion – although in some societies religious belief and practice have markedly declined – but rather by the continuing multiplication of new options, religious, spiritual, and anti-religious, which individuals and groups seize on in order to make sense of their lives and give shape to their spiritual aspirations. What this means for the world – including the new forms of collective religious life it encourages, with their tendency to a mass mobilization that breeds violence – is what Charles Taylor grapples with, in a book as timely as it is timeless.

Charles Taylor niezbyt ufa abstrakcyjnym schematom intelektualnym. W ich miejsce woli badać, jak ludzie wyobrażają sobie własną społeczną egzystencję, dogadują się z innymi i rozwiązują problemy. Imaginarium społeczne tym różni się więc od teorii społecznej, że uwzględnia wyobrażenia zwykłych ludzi, które najczęściej nie są ujęte w kategoriach teoretycznych, lecz wyrażają się w obrazach, opowieściach i legendach. Autor stawia sobie za cel zbadanie tych imaginariów, które legły u podstaw zachodniej nowoczesności. Zrozumienie ich pozwala odkryć, że trzeba dziś mówić o wielu nowoczesnościach i przestać patrzeć na nowoczesność jako na jeden proces, dla którego wzorcem jest Europa.Charles Taylor jest obecnie jednym z najbardziej znanych filozofów, również na terenie nauk społecznych i humanistycznych. W 2007 roku został uhonorowany prestiżową Nagrodą Templetona. Książka Nowoczesne imaginaria społeczne stanowi część jego monumentalnego dzieła, jak dotąd nie przetłumaczonego na język polski - A Secular Age.

Po ukazaniu się pierwszego polskiego wydania tej książki, ks. Józef Tischner pisał: „W etyce co rusz natrafiamy na dylemat: co lepiej – być wiernym normom etycznym, przykazaniom, zachowywać się tak, jak one nakazują, czy też być wiernym samemu sobie, swoim wewnętrznym przekonaniom. (...) Studium Taylora oparte jest głównie na tekstach filozofów amerykańskich, gdy jednak chodzi o rodowód problemu >>autentyczności<<, eksploatuje on bardzo szeroko filozofię europejską. (...) W Polsce nie mieliśmy dotychczas pracy z tej dziedziny, choć sam problem pojawiał się często, nie tylko w filozofii, ale i w psychologii czy psychiatrii”.

Wykłady wiedeńskiego Instytutu Nauk o Człowieku. Cykl wykładów jednego z najwnikliwszych komentatorów współczesności, przenikliwie diagnozującego naszą duchową sytuację. Kanadyjski filozof, krocząc śladami Williama Jamesa, opisuje przemiany, jakim podlegały w XX wieku „doświadczenia religijne”. Dlaczego nasze przeżywanie religii ma coraz bardziej zindywidualizowany charakter? Dlaczego cierpią na tym więzi zbiorowe, tradycyjnie wytwarzane przez Kościoły? Czy przynależność religijna nadal współkształtuje tożsamość narodową, czy też poszukiwanie własnych ścieżek duchowych prowadzi nieuchronnie do rozpadu wspólnot religijnych i narodowych? Oblicza religii dzisiaj to lektura obowiązkowa dla tych, którzy chcą lepiej zrozumieć „ducha czasu”.