W tomie pierwszym Paralipomenów Romana Witolda Ingardenapublikujemy nieznane dotąd jego prace archiwalne. Są to: „Dialog o dziele literackim”, pierwszy, toruński manuskrypt rozprawy O dziele literackim, a także dwie serie wykładów akademickich filozofa poświęconych dziełu literackiemu. Oryginalne prace Ingardena zostały poprzedzone „Wstępem”, w którym opisujemy krótko tematykę kolejnych tomów Paralipomenów oraz obszernym „Wprowadzeniem”, w którym przedstawiamy historię prac filozofa nad dziełem literackim. Każda z zamieszczonych w I tomie prac zawiera również krótkie omówienie treści. Wybór prac z zakresu badań Ingardena nad dziełem literackim był dla nas oczywisty. Dzieło literackie, które ukazało się po raz pierwszy w 1931 roku w języku niemieckim, a w języku polskim dopiero w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku, stanowi największe, obok Sporu o istnienie świata, osiągnięcie filozofa. Wykracza ono poza samą filozofię i znajduje do dnia dzisiejszego uznanie w oczach językoznawców. Ingarden pracował nad dziełem literackim przez wszystkie lata swojej twórczości naukowej. Był to temat nieustannie zgłębiany przez niego. Filozof wciąż rozszerzał zakres swoich badań, jednocześnie dzieląc się uzyskanymi wynikami ze studentami. Dotychczas, poza publikacją prac filozofa w tym zakresie, nie opracowano historii tych badań. W naszym „Wprowadzeniu” pragniemy zapełnić powstałą lukę. Mamy nadzieję, że przygotowana przez nas publikacja trafi zarówno do naukowców, zainteresowanych badaniami Ingardena nad dziełem literackim, jak i studenta, który będzie mógł zacząć zgłębiać swoją wiedzę o tym niezwykle interesującym obszarze badań naukowych.
