Menu

Iwona Kraska-Szlenk

Książka zawiera wybór tekstów z literatury suahili. Zamieszczone w tym zbiorze utwory są dziełami anonimowymi. Zebrane utwory reprezentują nurt literatury popularnej, charakterystycznej dla XIX wieku i okresów wcześniejszych, kiedy język suahili zapisywany był jeszcze alfabetem arabskim i kiedy wiele form twórczości literackiej kwitło przede wszystkim w żywym przekazie ustnym. W zbiorze zamieszczono przykład dłuższej przypowieści w formie poematu oraz kilka zróżnicowanych pod względem objętości i charakteru utworów prozatorskich określanych w suahili mianem hadithi, choć niektóre ich typy miały bardziej szczegółowe nazwy gatunkowe zbliżone do polskich terminów jak ‘baśń’, ‘facecja’ itp. Hadithi funkcjonowały zasadniczo w obiegu ustnym, rozprzestrzeniane wśród rodziny i przyjaciół podczas wieczornych spotkań na przydomowych werandach zwanych baraza. Ze względu na prosty język i formę oraz elementy ludyczne, oratura tego rodzaju przeznaczona była dla szerokiego kręgu odbiorców i każdy słuchacz i słuchaczka, niezależnie od wieku, pochodzenia czy wykształcenia, znaleźć mógł w niej treść, naukę lub rozrywkę na miarę swoich możliwości intelektualnych i upodobań. W zbiorze zamieszczono przekłady wraz z oryginalnymi tekstami w języku suahili. Taka prezentacja służyć może Czytelnikom uczącym się tego języka, ale również wszystkim innym, którzy ciekawi są jego brzmienia i rytmu suahilijskiej poezji.
Publikacja poświęcona jest zagadnieniom języka i literatury suahili. Autorzy omawiają różnorodne zagadnienia szczegółowe z tych dziedzin z perspektywy interdyscyplinarnej i w szerokim kontekście społeczno-kulturowym. Pierwsze trzy artykuły przedstawiają zagadnienia językowe w ujęciu nurtu językoznawstwa kognitywnego, leksykografii, jak również translatoryki, koncentrując się na różnicach pomiędzy językiem suahili a polskim. Przejawy różnych form kulturowych konceptualizacji w języku suahili zobrazowane są przykładami z leksykonu, gramatyki i pragmatyki językowej. Kolejne dwa artykuły poruszają tematykę socjolingwistyczną kreśląc obraz funkcjonowania suahili w różnych domenach, na tle innych języków regionu. Trzy artykuły poświęcone są dziełom współczesnej literatury i dziewiętnastowiecznej oratury suahili, pokazując jak w utworach literackich uwidaczniają się wartości i normy społeczne. Tom zamyka kulturowe spojrzenie na kuchnię Afryki Wschodniej.