Stemplowski Ryszard

Przedmiotem oceny jest zbiór siedmiu opracowań pióra: - Ryszarda Stemplowskiego (wstęp i zakończenie), - Marka Kornata (lata 1918-1939), - Wojciecha Materskiego (1939-1945), - Piotra Długołęckiego (1945-1989), - Andrzeja Friszke (1989-2015), - Artura Nowaka-Fara (2015-2023). Wszyscy autorzy są profesjonalnymi historykami, cenionymi badaczami - autorami wielu prac naukowych. Prezentują w tym tomie w sposób skrótowy wyniki swoich dotychczasowych studiów. Przedstawione teksty są pierwszym podejściem zawodowych historyków do całościowej syntezy ponadstuletniej historii polityki zagranicznej Państwa Polskiego po uzyskaniu niepodległości - po 123 latach od momentu jej utraty w wyniku zaborów. (...) Polska - jako państwo - była wystawiona w ostatnim stuleciu na wyzwania, którym nie byłoby w stanie podołać żadne państwo europejskie. Mam na myśli szczególnie lata 1918-1939. (...) Wyzwania były ponad siły jednego państwa, ale odpowiedzialność elit politycznych i poszczególnych przywódców powinna być przedmiotem rzetelnej oceny. z recenzji wydawniczej prof. Adama Daniela Rotfelda

W aneksie Kalendarium 1989–2014 opracowane przez Ryszarda Stemplowskiego i Rafała Tarnogórskiego Czytelnik tej książki może wiedzieć o polityce więcej, niż mu się wydaje, ale najpełniej rozumie ją zwykle analityk. Większość ludzi nie uważa się oczywiście za analityków, większość formalnie nimi nie jest, ale niejedna osoba mogłaby politykę zagraniczną pojąć dużo lepiej, gdyby ją umiała analizować choć trochę sprawniej, niż to zwykle czyni. Tymczasem nawet bardzo politycznie świadomy obywatel nie wykorzystuje w pełni swoich możliwości intelektualnych, nawet wówczas, kiedy sam jest politykiem. Analityk polityki zagranicznej z kolei nie powinien być w pełni zadowolony głównie z powodu zawodności narzędzi analitycznych, jakimi dysponuje. Nie jest ich przecież całkowicie pewny nawet pracownik nauki profesjonalnie zajmujący się metodologią. Nad rozwinięciem swego warsztatu analitycznego może więc pracować każdy. (ze Wstępu) To już trzecie, poprawione i znacząco uzupełnione, wydanie książki Stemplowskiego, będące autorską analizą prowadzenia polityki zagranicznej pod rządami Konstytucji RP z 1997 r. Autor prowadzi swoją analizę „na kilku płaszczyznach: teorii polityki zagranicznej, ustroju państwowego, kultury politycznej oraz prawa międzynarodowego i pozycji państw w światowym systemie” (A.D. Rotfeld). Ważnym elementem książki jest przygotowane wspólnie z Rafałem Tarnogórskim obszerne kalendarium polskiej polityki zagranicznej w latach 1989–2014. Ryszard Stemplowski, profesor nauk humanistycznych, prawnik i historyk, szef Kancelarii Sejmu (1990–1993), ambasador w Londynie (1994–1999), pierwszy dyrektor nowego PISM (1999–2004), profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego (2005–2010) i Akademii Ignatianum (od 2010), członek Akademii Europejskiej. CV i bibliografia – zob. www.stemplowski.pl. Rafał Tarnogórski, prawnik, specjalista w zakresie prawa międzynarodowego publicznego, analityk w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych (2000–2013), sekretarz redakcji „Polskiego Przeglądu Dyplomatycznego” (PISM) (2005–2013), współpracownik Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia (od 2013).

Mają swe losy książki, mają swe dzieje historycy, mają też historycy wiele o historii do opowiedzenia. W prezentowanej książce Vidas históricas. Conversaciones con Tadeusz Łepkowski, Marian Małowist, Janusz Tazbir y Aleksander Gieysztor (tytuł polskojęzyczny: Żywoty historyczne. Rozmowy z Tadeuszem Łepkowskim, Marianem Małowistem, Januszem Tazbirem i Aleksandrem Gieysztorem) przedrukowujemy rozmowy z czterema wybitnymi historykami zajmującymi się – czytając ich dzieła łącznie – Polską, Europą, Afryką i Ameryką Łacińską w rozmaitych okresach, od średniowiecza do czasów współczesnych. Rozmowy te były przeprowadzone w języku polskim w ostatnich latach istnienia PRL-u i opublikowane w języku hiszpańskim w PAN-owskim roczniku „Estudios Latinoamericanos” (w numerach z lat 1988–1991). W toku rozmów uczeni ci, pytani przez współpracowników lub uczniów, opowiadają o kolejach swoich losów, o swoich przodkach, lekturach, studiach, nauczycielach, uczniach oraz o swoich dziełach... Wypowiedzi tych czterech niezrównanych historyków zostały opatrzone wykazami ich najważniejszych publikacji oraz przypisami dotyczącymi m.in. wymienianych w rozmowach osób i publikacji. Warto nadmienić, że język hiszpański jest drugim po angielskim pod względem rozpowszechnienia językiem, początkowo tylko europejskim, a dzisiaj ojczystym dla prawie pół miliarda ludzi na obydwu półkulach. Kto spośród hispanohablantes zechce książkę przeczytać, zobaczy uzupełnione we wstępie do książki nieznane obrazy dziejów Polski jako części historii powszechnej. Ryszard Stemplowski, b. redaktor naczelny „Estudios Latinoamericanos”, inicjator rozmów, redaktor książki i autor wstępu

Zrzeszenie Studentów Polskich powstało w 1950 roku. Miało, podobnie jak związki zawodowe w państwowym socjalizmie, reprezentować interesy studentów wobec władz i zabiegać o poparcie środowiska akademickiego dla nowego systemu. Jednak ZSP rozwijało się jako platforma studenckiego samorządu i obywatelskiej aktywności młodych inteligentów, przyszłych profesjonalistów. Działalność Zrzeszenia nastawiona była na zaspokajanie potrzeb studentów we wszystkich sferach: od zabiegania o akademiki, stołówki, stypendia, przez sprawy nauki i dydaktyki, do sfery kultury, turystyki i wypoczynku. Od swojego początku działalność ZSP była nadzorowana przez PZPR, a samodzielność ograniczana. Powodowało to stałe napięcia w jej relacjach z władzą. W marcu 1968 roku studenci podnieśli protest przeciwko autorytarnym rządom. ZSP polityczną opozycją nie było, nie organizowało tych protestów, ale trafnie odczytywało i artykułowało nastroje studentów. Nie spełniło oczekiwań władz. Partia doprowadziła więc do zastąpienia społeczno-zawodowego ZSP ideowo-politycznym Socjalistycznym Związkiem Studentów Polskich (SZSP).

Kancelaria Sejmu (urząd obsługi Sejmu) wykonuje wszystko to,co nie jest zastrzeżone dla posłów, lecz musi być zrobione w zakresie organizacyjnym,prawnym,eksperckim,informacyjnym,finansowym i technicznym,żeby Sejm mógł funkcjonować.Autor tej książki był szefem Kancelarii Sejmu od 1 czerwca 1990 r.do 15 grudnia 1993 r.