Scholar

Jakub Wojas opracował publikację na temat stosunków prawnych związanych z okupacją części terytorium Polski przez Rosję w trzech kolejnych okresach: wojny polsko-bolszewickiej w latach 1918–1920, inwazji sowieckiej na państwo polskie w latach 1939–1941 oraz władztwa wykonywanego na terytorium Polski po II wojnie światowej. […] Autor zwraca szczególną uwagę na ewolucję instytucji okupacji w okresie będącym przedmiotem jego zainteresowań. Jest to warte podkreślenia, ponieważ jedną z zasad prawa międzynarodowego publicznego jest dostosowywanie rozwiązań prawnych do tzw. prawa intertemporalnego, czyli powiązanie wykładni prawa z rozwojem prawa w czasie. […] Jakub Wojas analizuje wszystkie okoliczności, które ukształtowały reżim okupacyjny, zwracając uwagę na podobieństwa i różnice między poszczególnymi przypadkami. Wykazuje przy tym znaczną wiedzę prawniczą, historyczną i politologiczną. Ostatnia część pracy została poświęcona problematyce odpowiedzialności państwa rosyjskiego za szkody wyrządzone Polsce. prof. dr hab. Władysław Czapliński (fragment Wprowadzenia)

Aleksandra Gebuza w swej monografii zajęła się szczególnym aspektem prawa dyplomatycznego: skutkami prawnymi niezgodnego z prawem międzynarodowym wykorzystywania przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych. Oczywistym skojarzeniem jest w tym kontekście – używając języka oficjalnych komunikatów – prowadzenie przez dyplomatów działalności niezgodnej ze statusem dyplomatycznym, czyli szpiegostwo. Ale w stosunkach polsko-rosyjskich mieliśmy do czynienia z sytuacją szczególną. Przedstawicielstwa dyplomatyczne i konsularne Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich, a następnie Federacji Rosyjskiej były w Polsce wyjątkowo rozbudowane i prowadziły bardzo szeroką działalność. Po roku 1989 władze polskie postanowiły doprowadzić w tym obszarze do normalizacji. Doszło do licznych sporów wynikających z faktu wykorzystywania nieruchomości będących własnością lub znajdujących się w posiadaniu przedstawicielstw rosyjskich niezgodnie z ich przeznaczeniem, tj. m.in. do celów komercyjnych, co w oczywisty sposób łamie przepisy prawa dyplomatycznego.[…]W szczególności przedmiotem polskich działań było odzyskanie zdobytego przez drugą stronę niezgodnie z prawem mienia (często z naruszeniem przepisów polskiego prawa cywilnego czy administracyjnego, a także finansowego) – przede wszystkim usytuowanego w Warszawie. Niniejsza książka przedstawia analizę prawną wspomnianych sporów. prof. dr hab. Władysław Czapliński (fragment Wprowadzenia)

Emigrant z porewolucyjnej Rosji, słabo mówiący po angielsku, który zostaje profesorem Harvardu i prezydentem Amerykańskiego Towarzystwa Socjologicznego (ASA). Ta książka, bez wątpienia opus magnum Sorokina, jest równie niezwykła jak jego biografia. W oparciu o niebywale bogate dane historyczne i kulturowe pokazuje różnorodność ludzkiego świata i cykliczny charakter dziejów. Oba przesłania są nadal aktualne. W epoce powierzchownej makdonaldyzacji trzeba przypominać, jakim bogactwem jest właśnie wielość kultur i wartość odmienności. A towarzyszący nam w XXI stuleciu regres od „końca historii”, powszechnego pokoju i zwycięstwa demokracji ku dramatycznym wojnom i ofensywie antydemokratycznego populizmu potwierdza cykliczność społecznych losów. Wielka klasyka socjologii wiążąca imponującą dokumentację empiryczną z teorią o ogromnym rozmachu. Piotr Sztompka O aktualności prac Pitirima Alexandrovitcha Sorokina, Rosjanina tworzącego głównie w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, decyduje jego spojrzenie na rzeczywistość społeczną z głębokiej historycznej perspektywy. W procesach dziejowych Sorokin umiał znaleźć zaskakujące prawidłowości. Choć powszechnie uważany jest za socjologa, reprezentował podejście interdyscyplinarne, poruszając się swobodnie w problematyce ekonomicznej, nauk politycznych, psychologii i antropologii kulturowej. Czytelnik otrzymuje główne dzieło Sorokina, Social and Cultural Dynamics, w jednotomowym wydaniu. Tom ten przedstawia bogaty materiał, pozwalający zrozumieć związek wojny i pokoju z procesem zmian społecznych i politycznych. Pokazuje, że skala wojen wzrasta w okresach ekspansji społecznej, kulturalnej i terytorialnej narodu. Jednakże wojna jest równie często funkcją rozwoju, jak i upadku społecznego. Szczególnie w czasach, w których wojny są żywo obecne w dyskursie publicznym, warto czytać tę książkę. Kazimierz M. Słomczyński Pitirim Sorokin (1889–1968) – wybitny rosyjsko-amerykański socjolog i teoretyk kultury. Absolwent Uniwersytetu Petersburskiego, w młodości zaangażował się w ruchy rewolucyjne, co doprowadziło do jego aresztowania. W 1917 roku pełnił funkcję sekretarza premiera rządu tymczasowego, Aleksandra Kiereńskiego. Po rewolucji październikowej aresztowany i skazany na karę śmierci. Ostatecznie ułaskawiony.

Encyklopedia stosunków międzynarodowych jest z wielu powodów publikacją wyjątkową i długo oczekiwaną przez wspólnotę badaczy stosunków międzynarodowych w Polsce. Wyróżnia ją – po pierwsze – unikalna koncepcja porządkowania wiedzy na temat ontologii i epistemologii stosunków międzynarodowych w warunkach przyspieszenia zmiany systemu międzynarodowego. Starannie przemyślano strukturę prezentowanych treści, łącząc wiedzę teoretyczną i metodologiczną […]. Po drugie, ważna jest forma prezentowania treści poszczególnych haseł. Zawierają one wyraźny komponent analizy ontologii danego zjawiska, ujmują je jako problem stosunków międzynarodowych i jako rodzaj stosunków społecznych. Po trzecie, uwagę zwraca dobór autorów tekstów, którzy w zdecydowanej większości są uznanymi specjalistami w podejmowanej tematyce. Po czwarte, Encyklopedia w pewnym sensie jest przeglądem stanu badań międzynarodowych w ośrodkach akademickich w Polsce w wyjątkowym momencie formalnego wyodrębnienia dyscypliny „stosunki międzynarodowe” i pokazuje wieloletnie tradycje prowadzonych badań oraz ich osadzenie w stanie badań w nauce światowej. prof. dr hab. Marek Pietraś Autorzy: Marcin Adamczyk, Agnieszka Bógdał-Brzezińska, Jerzy Ciechański, Alicja Curanović, Adriana Dudek, Hanna Dumała, Joanna Dyduch, Łukasz Fijałkowski, Grzegorz Gil, Wojciech Grabowski,Anna Grzywacz, Edward Haliżak, Dorota Heidrich, Maciej Herbut, Aleksandra Jarczewska, Karina Jędrzejowska, Magdalena Kozub-Karkut, Iwona Krzyżanowska-Skowronek, Brygida Kuźniak, Larysa Leszczenko, Katarzyna Marzęda-Młynarska, Paulina Matera, Bartosz Michalski, Joanna Mormul, Justyna Nakonieczna-Bartosiewicz, Anita Oberda-Monkiewicz,Andrzej Polus, Tomasz Pugacewicz, Hanna Schreiber, Anna M. Solarz, Beata Surmacz, Karol Szulc, Anna Umińska-Woroniecka, Anna Wróbel, Małgorzata Zachara-Szymańska, Jakub Zajączkowski, Agata W. Ziętek

Przedmiotem oceny jest zbiór siedmiu opracowań pióra: - Ryszarda Stemplowskiego (wstęp i zakończenie), - Marka Kornata (lata 1918-1939), - Wojciecha Materskiego (1939-1945), - Piotra Długołęckiego (1945-1989), - Andrzeja Friszke (1989-2015), - Artura Nowaka-Fara (2015-2023). Wszyscy autorzy są profesjonalnymi historykami, cenionymi badaczami - autorami wielu prac naukowych. Prezentują w tym tomie w sposób skrótowy wyniki swoich dotychczasowych studiów. Przedstawione teksty są pierwszym podejściem zawodowych historyków do całościowej syntezy ponadstuletniej historii polityki zagranicznej Państwa Polskiego po uzyskaniu niepodległości - po 123 latach od momentu jej utraty w wyniku zaborów. (...) Polska - jako państwo - była wystawiona w ostatnim stuleciu na wyzwania, którym nie byłoby w stanie podołać żadne państwo europejskie. Mam na myśli szczególnie lata 1918-1939. (...) Wyzwania były ponad siły jednego państwa, ale odpowiedzialność elit politycznych i poszczególnych przywódców powinna być przedmiotem rzetelnej oceny. z recenzji wydawniczej prof. Adama Daniela Rotfelda

Patrząc na przedłożony tom z perspektywy politologa i badacza stosunków międzynarodowych, odnosi się nieodparte wrażenie, że jest to jedna z najgłębszych i najbardziej wnikliwych prac zbiorowych traktująca o stosunkach polsko-rosyjskich (w tym przypadku o ich aspektach prawnych i prawnomiędzynarodowych) od czasu wydania głośnego i ważnego tomu Białe plamy – czarne plamy: sprawy trudne w polsko-rosyjskich stosunkach 1918–2008, pod redakcją Adama Daniela Rotfelda oraz Anatolija Torkunowa (PISM, Warszawa 2010). […] W omawianym tutaj tomie mamy – mimo wszelkich przeciwności losu (epidemia COVID-19, agresja Rosji na Ukrainę) – niezwykle solidny, bazujący na głębokiej kwerendzie, inwentarz kwestii prawnych w relacjach polsko-rosyjskich, naświetlony w szerszej, prawnomiędzynarodowej perspektywie i oparty na bogatym oraz różnorodnym materiale źródłowym. prof. dr hab. Bogdan Góralczyk Praca pod redakcją prof. Władysława Czaplińskiego to lektura obowiązkowa dla badaczy stosunków polsko-rosyjskich. Tom studiów analizujących wybrane problemy prawnomiędzynarodowe, które po dziś dzień obciążają relacje Rzeczypospolitej Polskiej i Federacji Rosyjskiej, stanowi także niezbędne kompendium wiedzy dla polityków, dyplomatów, ekspertów i publicystów zajmujących się problemami polskiej polityki wschodniej. Podnosi bowiem pytania fundamentalne z punktu widzenia interesów państwa polskiego. dr Łukasz Adamski W tomie publikują: Michał Balcerzak, Władysław Czapliński, Patrycja Grzebyk, Ireneusz C. Kamiński, Bartłomiej Krzan, Aleksandra Mężykowska, Przemysław Saganek, Karolina Wierczyńska, Grzegorz Wierczyński, Szymon Zaręba.

Monografia jest poświęcona analizie procesu przemian dokonujących się na wsi, określanych mianem gentryfikacji. Autorka podjęła nie tylko trud opisania zjawiska, sposobu jego definiowania na gruncie socjologii i dyscyplin pokrewnych, zaawansowania procesu gentryfikacji na świecie i w Polsce, lecz pokusiła się także o wyodrębnienie jego cech uniwersalnych i specyficznych oraz poddała analizie jego ekonomiczne, społeczne i kulturowe konsekwencje. Zakres szczegółowych analiz ograniczono do obszarów wiejskich Polski. Na uznanie zasługuje odwaga intelektualna autorki, która podjęła temat słabo rozpoznany przez nauki społeczne, opracowała go z należytą starannością i dbałością o warsztat metodologiczny. dr hab. Hanna Podedworna, prof. ucz. Autorka dokonała bardzo szerokiego przeglądu literatury przedmiotu, zarówno krajowej, jak i zagranicznej, co pozwoliło na precyzyjną charakterystykę samego pojęcia „gentryfikacja” poprzez odniesienie do sensów nadawanych mu w rozważaniach socjologicznych, usytuowanie go w różnych kontekstach teoretycznych i sformułowanie zarysu własnej interpretacji, stosowanej w empirycznej części pracy. dr hab. Ryszard Cichocki, prof. ucz.

Celem dociekań Autora jest przede wszystkim ustalenie, czy brazylijskie ruchy społeczno-religijne miały millenarystyczno-mesjanistyczny charakter, ale zakres zebranych i wykorzystanych przez niego materiałów znacząco wykracza poza nakreślony temat (…), co dowodzi jego ogromnej erudycji oraz gruntownej znajomości całego iberoamerykańskiego obszaru kulturowego (…). Z książki tej czytelnik dowie się zatem dużo więcej, niż obiecuje jej tytuł. I będzie to dodatkowo lektura nie tylko pouczająca, ale także bardzo przyjemna. dr Renata Siuda-Ambroziak W obszarze zainteresowania autora jest w szczególności (choć nie tylko) obszar północno-wschodniej Brazylii – rozległy płaskowyż określany mianem Sertao. Autor przekonuje, że genezy kształtującej się tam duchowości i tworzących się ruchów religijnych, w tym zwłaszcza różnych wariantów „ludowego katolicyzmu”, należy poszukiwać w zamierzchłej przeszłości, kształcie życia duchowego, w wyobrażeniach i rozterkach biorących się z fuzji różnych wzorów kulturowych. (…) sięga zatem wstecz i odkrywa przed czytelnikiem szeroko zdefiniowane uwarunkowania: kolonizację, ewangelizację, niewolnictwo, modernizację itp. Choć praca wyrasta z zainteresowań filozoficznych, to jest raczej próbą interdyscyplinarnej refleksji na temat ruchów religijno-społecznych, ujętą w ramy socjologii długiego trwania. dr hab. Mikołaj Rakusa-Suszczewski

To książka ważna dla badań etnicznych, zwłaszcza w kontekście zderzenia twardych danych spisowych z miękkimi danymi wynikającymi z szacunków. Niezależnie od oceny samej metodologii spisu i jego wyników, dane spisowe są – nie tylko w przypadku Polski – podstawą polityki podejmowanej wobec uznanych mniejszości przez władze publiczne. prof. dr hab. Grzegorz Janusz Autorzy ze znawstwem przedstawiają bardzo różne zagadnienia spisowe (…). Mowa przede wszystkim o działaniach podejmowanych przez organizacje społeczne mniejszości narodowych i etnicznych w okresie poprzedzającym spis i w trakcie spisu, o współpracy z Głównym Urzędem Statystycznym i z władzami lokalnymi, przebiegu samego spisu w zakresie pytań o narodowość i przynależność etniczną, język domowy i wyznanie oraz obywatelstwo i kraj urodzenia. Podjęta została także ocena metodyki spisu, w tym samospisu internetowego, a także kwestia oczekiwań dotyczących liczebności danej społeczności w spisie. dr hab. Lech Nijakowski, prof. ucz. Autorzy: Marta Faustyna Chmielevska, Katarzyna Czarnecka, Tomasz Detlaf, Kamilla Dolińska, Andrzej Jekaterynczuk, Grzegorz Kuprianowicz, Sławomir Łodziński, Julita Makaro, Ewa Michna, Janusz Mieczkowski, Natalia Niedźwiecka-Iwańczak, Ewa Nowicka, Justyna Okrucińska, Wojciech Połeć, Paweł Popieliński, Wojciech Tkaczuk, Katarzyna Warmińska, Tomasz Wicherkiewicz.

Autor podnosi w sposób pionierski problematykę emocji w perspektywie mechanizmów życia politycznego. Bogata literatura, różnorodna problematyka, żywy i klarowny język sprawiają, że książka z pewnością spotka się z żywym zainteresowaniem czytelników i reakcją zwłaszcza środowisk akademickich. Widzialność zawiści... Pierzchalskiego to książka odważna, nowoczesna i jednocześnie książka o widzialności. Można tylko pogratulować Autorowi i życzyć, aby Widzialna zawiść... była bardzo dobrze widzialna. prof. Jerzy Kochan Pierzchalski, meandrując po historii myśli politycznej, filozofii i psychologii prowadzi czytelnika przez niemal wszystkie tropy refleksji, w której pojawiał się namysł nad socjo-kulturową (kolektywną, międzypokoleniową) naturą emocji kształtujących procesy indywidualnej percepcji obiektów i zjawisk politycznych. Może imponować swoboda, z jaką autor miksuje spostrzeżenia klasyków antyku, Kartezjusza, tradycji marksowskiej, kulturowego nurtu socjologii wiedzy z ustaleniami przedstawicieli współczesnej kognitywistyki i neuronauki. prof. Lech Szczegóła

Każdy z tekstów to niejako etiuda na zadany temat, bliski autorkom i autorom, ale zarazem nienachalna fantazja na temat współczesności, zadań nauki i jej związków z otoczeniem społecznym, politycznym i kulturowym. Jest to próba ukazania i objaśnienia relacji i napięć między różnymi składowymi społecznego uniwersum. Przez te na pozór cząstkowe spojrzenia przezierają złożone konstelacje współczesnego społeczeństwa, pulsacje i paroksyzmy jego zwielokrotnionej dynamiki. Słowem, podążając za narracją, czytelnik poznaje najnowsze osiągnięcia w określonej domenie refleksji czy badań, a zarazem jej związki z innymi domenami i ich funkcjonowaniem w ramach szerszej całości. z recenzji prof. Aleksandra Manterysa Tom drugi Socjologicznej agory, choć niepozbawiony inspiracji i referencji bieżących, przesuwa się w stronę zagadnień fundamentalnych i globalnych. To przesunięcie wydaje się naturalne i zrozumiałe, a jego konsekwencją jest większe niż w tomie pierwszym nasycenie treściami teoretycznymi oraz odniesieniami do najnowszej literatury z dziedziny socjologii i innych nauk społecznych. Z każdego rozdziału tego tomu czytelnik dowie się czegoś ciekawego i nowego o współczesnym myśleniu teoretycznym i o polskim społeczeństwie. Z recenzji prof.. Antoniego Sułka W tomie publikują:Henryk Domański, Grzegorz Ekiert, Kaja Gadowska, Anna Giza, Mirosława Grabowska, Michał Kaczmarczyk, Krzysztof T. Konecki, Andrzej Rychard, Marek Zirk-Sadowski.

Nowa wersja podręcznika Psychologia społeczna ukazuje się w 14 lat po jego pierwszej edycji. Później było wiele wydań, bo podręcznik zyskał powszechne uznanie wykładowców i studentów. To wydanie jednak zasadniczo różni się od poprzednich. Współautorem został Tomasz Grzyb. W tomie przybyło wiele nowych fragmentów, niektóre kwestie zaktualizowano bądź opatrzono dodatkowymi komentarzami, odwołując się do świeżej literatury. Przede wszystkim zmienił się świat dookoła nas, pojawiły się nowe zjawiska, jak na przykład światowa pandemia COVID-19 i wraz z tym potrzeba odniesienia się do jej psychologicznych konsekwencji, a o wielu zjawiskach, którymi zajmuje się psychologia społeczna wiemy dziś więcej niż kilkanaście lat temu. Nie pozostało to bez wpływu na sam podręcznik – jego nowa, zmodyfikowana i przeredagowana treść lepiej oddaje charakter zmieniającej się, choć ciągle tak samo fascynującej dziedziny, jaką jest psychologia społeczna. Profesorowie Bogdan Wojciszke i Tomasz Grzyb, psychologowie o światowej renomie, napisali podręcznik do psychologii społecznej, jakiego jeszcze w Polsce nie było. Książka obejmuje wszystkie klasyczne zagadnienia składające się na tę dyscyplinę oraz zagadnienia relatywnie nowe, takie jak kwestie różnic płci, nowych mediów, społeczeństwa sieci, miłości i władzy. Napisana jasnym i barwnym językiem skupia się na prawidłowościach rządzących ludzką psychiką i postępowaniem. Pokazuje, w jak fascynujący sposób psychologia społeczna odpowiada na pytanie, kim jest człowiek i na czym polega jego społeczna natura. Wcześniejsze wydania tej książki stały się fundamentem dydaktyki akademickiej na kierunku psychologia. Od Wydawcy Bogdan Wojciszke, profesor psychologii, pracuje na Uniwersytecie SWPS (wcześniej na Uniwersytecie Gdańskim i w PAN). Zainteresowania badawcze: spostrzeganie ludzi, moralność, władza, poglądy na świat społeczny, dynamika bliskich związków. Opublikował na te tematy ponad 200 prac (10 książek) wydanych w Polsce i na świecie. Członek rzeczywisty PAN i licznych towarzystw naukowych. Wypromował ponad 30 doktorów. Tomasz Grzyb, psycholog społeczny, profesor na Uniwersytecie SWPS, dziekan Wydziału Psychologii Uniwersytetu SWPS we Wrocławiu. Autor i współautor książek wydanych w Polsce, Wielkiej Brytanii i Włoszech oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych. Specjalizuje się w psychologii wpływu społecznego - narzędziach propagandy, perswazji i szeroko pojętej komunikacji. Prezes Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej, redaktor naczelny Polish Psychological Bulletin.

Krzysztof Teodor Toeplitz był jednym z najciekawszych PRL-owskich intelektualistów. W znacznej mierze określają go właśnie ówczesne: polityka, kultura, funkcjonowanie w środowiskach dziennikarskich i artystycznych. Był postacią mającą niemały wpływ na poglądy i postawy odbiorców (zarówno jako krytyk i eseista, jak i scenarzysta 40-latka), lecz także człowiekiem pełnym sprzeczności. Z jednej strony silnie osadzony w rzeczywistości PRL-u i bez wahania, choć nie bezkrytycznie, legitymizujący ten ustrój, z drugiej – jeden z najlepszych znawców kultury Zachodu, ważny i wpływowy propagator wiedzy o niej, proponujący otwarcie się na przynajmniej niektóre płynące stamtąd tendencje. Jego erudycja i błyskotliwość również z dzisiejszej perspektywy czynią go kimś wyjątkowym – nie bez powodu zaliczany do najbardziej przenikliwych krytyków kultury – choć jego postawy budziły zarówno wówczas, jak i budzą współcześnie kontrowersje: czasem blisko związany z władzą, kiedy indziej zdawał się zachowywać dystans. Z wielu powodów był człowiekiem niepoddającym się łatwym ocenom, ale znaczenia jego obecności w polskiej kulturze nie sposób zignorować. Kolejne tomy serii dotyczyć będą innych ważnych dla polskiej krytyki filmowej postaci, m.in. Bolesława Michałka i Zygmunta Kałużyńskiego. Zamiarem redaktorów jest naszkicowanie obrazu krytyki oraz zrekonstruowanie roli, jaką niegdyś odgrywała. Być może okaże się to pomocne dla podjęcia dyskusji o specyfice, funkcji, a nawet zasadności istnienia krytyki filmowej w dzisiejszej rzeczywistości. Barbara Giza i Piotr Zwierzchowski W tomie publikują: Andrzej Fogtt, Barbara Giza, Wiesław Godzic, Jarosław Grzechowiak, Mariusz Guzek, Justyna Jaworska, Marcin Kowalczyk, Artur Kowalski, Tadeusz Lubelski, Daria Mazur, Michał Przeperski, Piotr Sitarski, Dorota Skotarczak, Piotr Zwierzchowski.

Tytuł oryginału: Moses Mendelssohn und seine Nachwelt. Eine Kulturgeschichte der jüdischen Erinnerung Seria Klio w Niemczech, t. 28 Książka wydana wspólnie z Niemieckim Instytutem Historycznym w Warszawie Żydowski filozof oświeceniowy Moses Mendelssohn pozostawał postacią kontrowersyjną jeszcze długo po swojej śmierci: jedni widzieli w nim wizjonera dającego początek lepszej przyszłości, inni zaś winili go za upadek judaizmu. Martina Steer napisała pierwszą całościową analizę fenomenu Mendelssohna jako zbiorowego miejsca pamięci od momentu jego śmierci w 1786 r. do czasów narodowego socjalizmu w Niemczech. Na przykładzie obchodów jubileuszowych organizowanych na jego cześć w Niemczech, Polsce i USA autorka pokazuje związki między pamięcią o Mendelssohnie w tych krajach i przedstawia go jako jedno z najsilniej oddziałujących żydowskich miejsc pamięci. Martina Steer pracuje na Uniwersytecie Wiedeńskim, gdzie zajmuje się historią Żydów i Europy. Wykładała także na Uniwersytecie Europejskim we Florencji, była stypendystką licznych instytucji naukowych w Europie i Stanach Zjednoczonych. Jest autorką biografii Berthy Badt-Strauss, jednej z najbardziej znanych niemieckich dziennikarek międzywojnia i jednocześnie działaczki syjonistycznej.

Populizm stał się epitetem codzienności, który ideologiczne aparaty państwa oraz szczególnie aktywne media wykorzystują, aby winą za rządy nieodpowiedzialnych polityków obarczyć rzekomo bezrozumny lud, który zamiast wybierać polityków obiecujących to, czego ów lud sam pragnie, winien wybierać tylko to i tych, których propozycje znajdują się w spektrum systemowych możliwości oraz są akceptowalne dla dotychczasowego establishmentu. Każdy, kto chce i może zrozumieć mechanizmy funkcjonowania współczesnej gospodarki rynkowo-kapitalistycznej, jej ewolucji pod wpływem zmian w technologii cyfrowej, roli kapitału portfelowego, kryzysu planetarnego, źródeł na-rodowego populizmu – znajdzie w tej książce pożywkę dla własnej refleksji i wskazówki dla własnej aktywności. prof. Tadeusz Klementewicz dr Tymoteusz Kochan (ur. 1990) – polski filozof i socjolog marksistowski, publicysta.

Od 2000 r. systematycznie, co dwa lata, publikujemy raport o stanie wsi, towarzysząc przemianom zachodzącym na terenach wiejskich i w rolnictwie – począwszy od ostatniego etapu przygotowań do przystąpienia do Unii Europejskiej, przez dwadzieścia lat naszego członkostwa w tej organizacji. Dziś oddajemy w ręce Czytelników trzynaste już wydanie raportu z nadzieją, że przedstawione w nim analizy ułatwią pełniejsze zrozumienie dynamicznych procesów zachodzących na wsi i w rolnictwie. Autorzy opierają się zarówno na własnych, jak i innych dostępnych badaniach, korzystają z licznych źródeł i baz danych, a także ze swojej wiedzy eksperckiej. W tej edycji stan wsi i rolnictwa prezentowany jest na tle zmian wynikających z naszego członkostwa w UE. Raport poszerzony został w związku z tym o nowe rozdziały i podrozdziały. Przez ostatnie dwadzieścia lat wieś bardzo się zmieniła, wypiękniała, jest zamożniejsza, mniej rolnicza i bardziej wielozawodowa. Patrząc z perspektywy subregionów czy gmin, możemy też dostrzec problemowe procesy i zjawiska, wśród nich wyludnianie się niektórych obszarów wiejskich, najczęściej tych oddalonych od lokalnych centrów. Starzenie się mieszkańców dotyka cały kraj, ale w miejscach wysokiej depopulacji jest ono najbardziej widoczne. To tylko przykład wyzwań, jakim musimy stawić czoła. Mimo imponującego rozwoju rolnictwo nadal konfrontuje się z licznymi niespełnionymi oczekiwaniami i koniecznością zmian. Raporty o stanie wsi, wydawane dzięki wsparciu FDPA przez Wydawnictwo Naukowe Scholar, to wyjątkowe publikacje naukowe. Pisane są w sposób przystępny i zrozumiały przez grono bardzo kompetentnych badaczy. Spełniają ważną funkcję edukacyjną, upowszechniając osiągnięcia nauki, które mogą znaleźć praktyczne zastosowanie. Autorzy: Agnieszka Baer-Nawrocka, Jerzy Bartkowski, Barbara Chmielewska, Mirosław Drygas, Barbara Fedyszak-Radziejowska, Andrzej Hałasiewicz, Sławomir Kalinowski, Łukasz Komorowski, Jerzy Kozyra, Mariusz Matyka, Iwona Nurzyńska, Karolina Pawlak, Jerzy Plewa, Walenty Poczta, Grzegorz Siebielec, Monika Stanny, Józef Stanisław Zegar

Publikacja w istotny sposób poszerza wiedzę na temat funkcjonowania systemu pieczy zastępczej nad dzieckiem w Polsce. (…) Autorka obnaża błędy tego systemu, który zamiast chronić krzywdzone dzieci, utrwala poczucie niebezpieczeństwa, niestabilności życiowej i nietrwałości relacji. (…) Badaczka udowadnia także, że tymczasowość rozwiązań wobec dzieci wychowujących się w środowiskach zastępczych może prowadzić do wyuczonej bezradności (…) oraz grozi międzypokoleniową transmisją dysfunkcji rodzinnych i zachowań destrukcyjnych, odziedziczonych po rodzinie naturalnej i utrwalanych przez „tymczasowość”. dr hab. prof. ISP PAN Marta Danecka Książka będzie przydatna dla kilku grup odbiorców. Pierwsza z nich to osoby podejmujące wysiłek badawczy i naukowy dotyczący funkcjonowania rodziny w ogóle, a w szczególności badające kwestie związane ze sprawowaniem pieczy zastępczej. Druga grupa to studenci i doktoranci, uczestnicy studiów podyplomowych – zwłaszcza pedagogiki, resocjalizacji, socjologii i kryminologii. Kolejni odbiorcy to osoby zaangażowane w system wsparcia i pomocniczości, tj. sędziowie, kuratorzy, policjanci, pracownicy socjalni, przedstawiciele stowarzyszeń wspierających rodzinę. To również publikacja dla osób prowadzących szkolenia, warsztaty oraz terapie rodzin, dzieci i młodzieży z rodzin dysfunkcyjnych.

Książka dedykowana prof. Włodzimierzowi Oniszczence Różnice indywidualne w zachowaniu są powszechne. Paradygmat różnic indywidualnych może zatem być wykorzystany do analizy z pozoru odległych od siebie aspektów ludzkiego funkcjonowania. W niniejszym zbiorze, dedykowanym Profesorowi Włodzimierzowi Oniszczence, naszemu Nauczycielowi, współpracownikowi i koledze, Czytelnik znajdzie teksty odnoszące się między innymi do znaczenia cech temperamentu i osobowości, konsekwencji stresu oraz uwarunkowań genetycznych zachowania. Wszystkie te obszary znajdują się w bogatym dossier zainteresowań badawczych Profesora. Mamy nadzieję, że zarówno On, jak i Czytelnicy tego zbioru uznają zawarte w nim teksty za warte uwagi. Zespół Autorów Bardzo wysoko oceniam zawartość merytoryczną zbioru i kompetencje jego Autorów. Doceniam jednak także pewną kwestię dodatkową czy bardziej ogólną. W obecnych czasach daje się zauważyć, w moim odczuciu, pewien niezdrowy nacisk na wielkie kwantyfikatory. Zadawane są i poważnie dyskutowane takie pytania, jak: „Jacy są ludzie?”, „Jakie są kobiety, jacy są mężczyźni?”, „Jacy są biali, jacy są Afroamerykanie?” itp., itd. Jest to może mniej widoczne w poważnej nauce, ale w dyskursie społecznym jak najbardziej. Tymczasem na wymienione pytania (i na bardzo wiele podobnych) sensowna odpowiedź może być tylko jedna: różni/różne. Książka, która mocno zwraca uwagę na to, że ludzie są różni, jest bardzo na miejscu i na czasie. z recenzji prof. dr. hab. Romualda Polczyka Książka jest zbiorem cennych tekstów, które przedstawiają najnowsze, współczesne koncepcje i badania proponujące odpowiedzi na podstawowe pytania, stawiane w psychologii od początku jej istnienia: P1) Jakie są podstawowe, względnie stałe cechy, którymi ludzie się różnią, ile ich jest i jaka jest ich struktura, czym różnią się od innych właściwości? P2) Jakie są źródła różnic indywidualnych (dlaczego ludzie różnią się natężeniem rozmaitych właściwości, w tym cech podstawowych)? P3) Jakie są potencjalne skutki istnienia różnic indywidualnych dla funkcjonowania w odmiennych sytuacjach życiowych, szczególnie trudnych? (...) Książka ma walory poznawcze, praktyczne i metodologiczne. Uważam, że publikacja tego zbioru jest ważna i potrzebna dla polskich czytelników (badaczy, nauczycieli akademickich i studentów oraz psychologów praktyków), stanowi bowiem bogate i rzetelne źródło wiedzy. z recenzji prof. dr hab. Anny Zalewskiej

Książka dr Iwony Ryniak-Olszanki stanowi interesujące i wnikliwe spojrzenie na problematykę praw ludności rdzennej w Indonezji. Autorka osadza swoje rozważania w szerokiej perspektywie międzynarodowej, obejmującej rozwój zarówno prawa międzynarodowego dotyczącego ludności rdzennej, jak i mechanizmów jej ochrony. […] Tło historyczno-polityczne zarysowane przez Autorkę pozwala prześledzić, jak zmieniała się polityka Indonezji dotycząca ludności rdzennej oraz współpracy międzynarodowej w dziedzinie praw człowieka. dr hab. Michał Balcerzak, prof. UMK i US Autorka [...] wybrała za przedmiot swych rozważań analizę relacji pomiędzy zakresem ochrony praw ludności rdzennej a zachowaniem integralności, suwerenności i bezpieczeństwa publicznego, a zatem trwałości struktur państwowych jako takich. […] Praca, oprócz niewątpliwych walorów naukowych, jasno zarysowanej tezy głównej, pozytywnie zaskakuje przejrzystością, dzięki której może trafić nie tylko do wąskiego grona badaczy, ale też do pozostałych zainteresowanych problemem czytelników. prof. dr hab. Adam Jelonek

Książka wydana wspólnie z Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG) Uniwersytetu Warszawskiego Nasza część świata od wieków była sceną ścierania się tendencji odśrodkowych i dośrodkowych, w których istotny element stanowił czynnik etniczno-kulturowy. (…) Jednym z przejawów tych tendencji były i są ruchy regionalne, które często od samego początku mają postać ruchów narodowych, czasami w takie ruchy się przekształcają, ale bardzo często pozostają w fazie niegroźnych dla spoistości państwa tendencji o charakterze wyłącznie kulturowym. Sednem rozważań Romana Szula jest po pierwsze identyfikacja takich ruchów w europejskiej przestrzeni, po drugie wyjaśnienie ich genezy, po trzecie zaś odpowiedź na pytanie, dlaczego przybierają one tak różnorodne formy i przynoszą tak różne skutki, a także dlaczego zachodnia i wschodnia część Europy różnią się pod tym względem. dr hab. Marian Kowalski, prof. IGiPZ PAN Książka ma charakter przeglądowy i syntetyczny. Ambitnie łączy część teoretyczną, zawierającą kluczowe definicje, z opisem realiów w poszczególnych krajach europejskich. (…) Co ważne – mierzy się z kwestiami trudnymi nie tylko do jednoznacznego uchwycenia definicyjnego (region, naród, ruch regionalny, etniczność etc.), ale przede wszystkim w wielu wypadkach kontrowersyjnymi z punktu widzenia społecznego, politycznego czy nawet militarnego. Bardzo trudno jest w takiej sytuacji umiejętnie wyważać racje, przedstawiać argumenty, uwzględniać różne punkty widzenia. Autorowi udało się to bardzo dobrze, co tylko potwierdza jego kompetencje w tej dziedzinie. Jest to książka dobrze napisana. Autor sprawnie posługuje się aparaturą nauk społecznych (a niekiedy też historycznych), a przy tym jego rozważania nie są nużące, wolne są od żargonu, który utrudniałby zrozumienie tekstu. Przy tak złożonej problematyce i tak „gęstym” opisie to rzadkie osiągnięcie. prof. dr hab. Cezary Obracht-Prondzyński

Książka Pani Katarzyny Odyniec stanowi interesujące studium teoretyczno-empiryczne z zakresu pedagogiki społecznej. (…) Przyjęta koncepcja „wielkiej instytucji edukacyjnej” pozwala zmieścić w jednym obrazie zjawiska wiele porządków analitycznych: historycznych, tożsamościowych, aktywizacyjnych, obywatelskich czy biograficznych. (…) Niezależnie od niezaprzeczalnych walorów naukowych książka jest prawdziwie fascynującą opowieścią o ludziach, miejscach, fenomenach społecznych i kulturowych, (…) które mogą posłużyć jako nawigacja w realnej podróży po Podlasiu. Jest to znakomity pedagogiczny reportaż ze świata lokalnego i regionalnego. dr hab. Bohdan Skrzypczak Kategoria środowiska lokalnego jest rozumiana przez Autorkę bardzo szeroko: zarówno w kontekście klasycznej koncepcji małej ojczyzny (Stanisław Ossowski), jak i w świetle współczesnych edukacyjnych stanowisk – „miejsca wspólnego dla szeregu grup społecznych”. Tym, co łączy obydwie perspektywy, jest rozumienie środowiska jako źródła różnych wpływów (m.in. społecznych, kulturowych, naturalnych), jako zbioru różnych podmiotów, instytucji społecznych i zachowań zbiorowych kształtujących egzystencję codzienną individuum. prof. Andrzej Radziewicz-Winnicki, em. prof. UŚ i UZ

Mamy do czynienia z książką nie tylko unikatową w polskim piśmiennictwie – dzieje Portugalii i historia portugalskiej myśli społecznej czy filozoficznej nie są tematami silnie zaakcentowanymi w nauce polskiej – ale przede wszystkim dobrze napisaną, dobrze udokumentowaną i dobrze uargumentowaną. (…) To szeroka panorama portugalskiej historii intelektualnej, obejmująca myśl polityczną, filozofię, antropologię (i etnografię). prof. dr. hab. Henryk Szlajfer Książka profesora Jagłowskiego prezentuje chronologicznie uporządkowany wykład portugalskiej historii idei. Monografia oparta jest na solidnej kwerendzie źródłowej; szczególnie pozytywne wrażenia sprawia m.in. odważna interpretacja mesjanizmu Fernando Pessoi. Wartość poznawcza książki wskazuje na to, że będzie można rekomendować ją jako niemal obowiązkową lekturę dla studentów portugalistyki i iberystyki. prof. dr. hab. Jerzy Brzozowski

Złote Skrzydło jest wnikliwą analizą chińskiej tradycji, filozofii i społeczeństwa. Nie bez racji zalicza się tę książkę do klasyki chińskiej antropologii. Jej autor, Lin Yaohua (1910–2000), był profesorem socjologii i antropologii, obronił doktorat na Uniwersytecie Harvarda (1940), później wykładał na uniwersytetach Yenching w Chengdu i Minzu w Pekinie. W swojej książce odwołuje się do bezpośredniego doświadczenia, przedstawia bowiem losy własnej rodziny i przemiany dokonujące się w społeczności, w której dorastał. Złote Skrzydło jest opowieścią o dwóch rodzinach z małej wioski na południu Chin, osadzoną w pierwszych dekadach XX wieku. Autor stopniowo wprowadza nas w miejscowe obyczaje i w życie rodzinne odmierzane rytmem upraw, świąt i lokalnego handlu, kreśląc bogate tło społeczne. Dwaj krewni i zarazem przyjaciele – Donglin i Fenzhou – wspólnie zakładają sklep i stopniowo wydobywają się z ubóstwa. Sklep, początkowo miejsce sprzedaży orzeszków ziemnych i wina, udzielania konsultacji medycznych, przemienia się z czasem w ważny dla okolicy punkt dystrybucji ryżu i ryb. Obaj właściciele, zrazu zwykli handlarze, stają się osobami wpływowymi, kluczowymi uczestnikami życia lokalnej społeczności. Ich historia to nie tylko opis dochodzenia do dobrobytu, to także świadectwo konfliktów, niepokojów społecznych i niepowodzeń. Jednym z powracających motywów książki jest pytanie o przeznaczenie, o to, w jakim stopniu jesteśmy panami własnego losu. Krzysztof Kardaszewicz

Jest to książka o konflikcie państwa izraelskiego z Palestyńczykami. Przedstawia całą jego historię i uwzględnia najnowsze dramatyczne wydarzenia wywołane atakiem Hamasu w dniu 7 października 2023 roku na sąsiadów z Izraela. Do analizy tego konfliktu Bar-Tal stosuje swoją oryginalną teorię ,,nierozwiązywalnych konfliktów”. Teoria ta uwypukla pewien paradoks. Społeczeństwa zaangażowane w tego rodzaju konflikty starają się jakoś je rozwiązywać. Ale podejmowane w tym celu działania doprowadzają do zmian, które konflikt intensyfikują i utrwalają oraz czynią go coraz bardziej destruktywnym.