Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Przyjęta w monografii konstrukcja rozdziałów poświęconych poszczególnym posługom wynika z istotnej okoliczności – były one normowane różnymi aktami prawnymi. Układ rozdziałów wynika z daty wprowadzenia do systemu prawnego danej posługi. Rozdział drugi poświęcono posługom na cele drogowe, rozdział trzeci dotyczy posług na cele obrony przed powodzią, w rozdziale czwartym opisano posługi świadczone na cele związane z przebudową ustroju rolnego państwa – scharakteryzowano posługi świadczone w związku ze scalaniem gruntów, znoszeniem służebności, rozgraniczaniem nieruchomości, przeprowadzeniem melioracji i porządkowaniem wspólnot gruntowych. Rozdział piąty także jest złożony, gdyż posługi na cele samorządu świadczono odrębnie na potrzeby gromady oraz gminy wiejskiej i miejskiej. W rozdziale szóstym przedstawiono posługi świadczone w związku z działaniami podjętymi przez państwo, zmierzającymi do sklasyfikowania gruntów na potrzeby wymiaru podatku gruntowego, a w rozdziale siódmym – posługi związane z zalesianiem nieużytków. W podsumowaniu przedstawiono wnioski dotyczące znaczenia posług w skarbowości II Rzeczypospolitej oraz postulaty w zakresie kierunku badań nad tymi instytucjami prawnymi w kolejnych okresach historii państwa i prawa polskiego.

Celem pracy jest zaproponowanie koncepcji działań wspierających opłatę drogową jako narzędzie realizacji założeń paradygmatu przesunięć między­ gałęziowych w przewozach ładunków, na przykładzie Polski. Strukturę pracy dostosowano do wyznaczonego celu, koncentrując się na problemie badawczym. Monografia składa się ze wstępu, pięciu rozdziałów oraz zakończenia. Dwa pierwsze rozdziały stanowią kanwę teoretyczną pracy, przedstawiają rolę opłaty drogowej we współczesnej gospodarce (rozdział 1) oraz unijny paradygmat przesunięć międzygałęziowych (rozdział 2). Kolejny rozdział ma charakter analityczny – prezentuje europejskie systemy poboru opłaty drogowej (rozdział 3), a następny ma charakter badawczy – zawiera przegląd badań wtórnych oraz prezentację i interpretację badania własnego (rozdział 4), co stanowi podstawę do zaproponowania koncepcji systemu poboru opłaty drogowej, sprzyjającej działaniom zmierzającym do osiągnięcia celów paradygmatu przesunięć międzygałęziowych w Polsce (rozdział 5). W wyniku przeprowadzonych badań wykazano, że opłata drogowa stanowi narzędzie wspierające realizację założeń przesunięć międzygałęziowych w przewozach ładunków. Wskazano, że stopień realizacji założeń paradygmatu shift, uwarunkowany poziomem skuteczności opłaty drogowej, zależy od rozwoju transportu kolejowego, który determinuje przewozy kombinowane, oraz od wprowadzenia sprawiedliwego kształtowania opłat za korzystanie z infrastruktury transportu samochodowego i kolejowego. Na podstawie rozważań teoretycznych oraz wyników badań pierwotnych i wtórnych zaproponowano koncepcję kompleksowych działań na rzecz wsparcia założeń paradygmatu przesunięć międzygałęziowych w odniesieniu do Polski. Wielokierunkowość działań została odzwierciedlona poprzez przedstawienie zmian w polskim systemie poboru opłaty drogowej oraz propozycji działań mających na celu poprawę usług transportu kolejowego, będącego alternatywą dla ciężarowego transportu samochodowego w przewozach na duże odległości i podstawą funkcjonowania transportu kombinowanego (droga-kolej).

Jednym z elementarnych standardów współczesnego demokratycznego państwa – kluczowym elementem praw każdego człowieka – jest zagwarantowanie równości płci wszystkim obywatelom. Fundamentem tejże równości jest założenie, że zarówno kobiety, jak i mężczyźni nie mogą być dyskryminowani ze względu na płeć. Równość płci ma charakter wielowymiarowy i jest obecna w każdym aspekcie funkcjonowania jednostek, obejmując wszystkie sfery społecznego funkcjonowania. W ostatnich latach poświęcano coraz więcej uwagi różnym aspektom bezpieczeństwa oraz zachodzącym między nimi relacjom – szczególnie dotyczyło to bezpieczeństwa ludzkiego w wielu jego obszarach. Obserwowano coraz większe zaangażowanie różnorodnych instytucji na rzecz praw człowieka oraz równości płci. W konsekwencji konieczność przeciwdziałania nierównościom płci została uwzględniona w agendzie działań na poziomie międzynarodowym i krajowym, implikując również zmiany w środowisku wojskowym. Tym samym od połowy lat 90. XX wieku przyjęto szereg istotnych deklaracji, rezolucji, polityk i programów, w których określono liczne cele i zasady dotyczące równości płci. Stworzono przestrzeń do dyskusji i debat na temat konieczności wzmocnienia pozycji kobiet, umożliwienia im dostępu do różnych zawodów, przeciwdziałania wszelkim formom przemocy i dyskryminacji zarówno w domu, jak i w pracy, rozwijania ich zdolności przywódczych czy równej płacy za tę samą pracę. Siły zbrojne są organizacją, która w przeszłości była silnie powiązana z modelem hegemonicznej męskości, pozostawiając ograniczoną przestrzeń dla kobiet . Historycznie, w wyniku konserwatywnych modeli polityki, uwarunkowań kulturowych i stereotypów społecznych, kobiety były niedostatecznie reprezentowane w siłach zbrojnych . Wspomniane ugruntowane przekonania i stereotypy sprawiły, że do końca XX wieku dominującą rolę w siłach zbrojnych odgrywali mężczyźni. Dopiero z początkiem XXI wieku wszystkie państwa członkowskie Sojuszu Północnoatlantyckiego (NATO) zwiększyły liczbę kobiet w strukturach armii. W ciągu ostatnich dekad zniesiono liczne ograniczenia, a kobiety uzyskały zarówno szerszy dostęp do edukacji wojskowej, jak i stanowisk i funkcji. Głównym celem pracy była analiza przebiegu procesu wdrażania polityki równościowej w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, ze szczególnym naciskiem na nieuwzględnienie zagadnień dotyczących polityki równościowej w dokumentach normatywnych i rozwiązań systemowych istotnych dla udanego wdrożenia tejże polityki. Ze wstępu

W ostatnich latach wyniki badań nauk behawioralnych, w tym ekonomii behawioralnej, wpłynęły na tradycyjne rozumienie procesów i wzorców podejmowania decyzji, funkcjonowanie rynków i prowadzenia polityki publicznej. Naukowcy i instytucje publiczne na całym świecie uznają, że lepsze zrozumienie ludzkich zachowań może poprawić politykę publiczną. Na podstawie badań z zakresu nauk behawioralnych starają się zrozumieć, dlaczego ludzie zachowują się w określony sposób, i wykorzystują te spostrzeżenia behawioralne (SB) do opracowywania, testowania i wdrażania rozwiązań behawioralnych w kwestiach politycznych. Monografia, którą czytelnik ma przed sobą, poświęcona jest głównie jednemu wycinkowi tego szerokiego problemu badawczego. W części teoretycznej opisuje zagadnienia przedstawiające nudge jako jedną z możliwości, którą polityka publiczna, patrząca na ludzi przez tzw. soczewkę behawioralną, pryzmat behawioralny (Ewart, 2020), może zastosować do zwiększenia swojego oddziaływania. Ponieważ w każdym przypadku o skuteczności polityki publicznej decydują odzew i reakcje ludzi, w części empirycznej pracy przedstawiono i przeanalizowano wyniki badań własnych przeprowadzonych w Polsce, które dotyczą poparcia dla tych instrumentów behawioralnej polityki publicznej (BPP). Z wprowadzenia

Monografia zawiera korespondencję wybitnego pedagoga, kierownika pierwszej Katedry Pedagogiki w Polsce, prof. Zygmunta Mysłakowskiego z poetką i pisarką, Joanną Kulmową. Korespondencja prowadzona jest w latach 1963–1971 i obejmuje 88 listów. Autorka wprowadza w monografii nowy termin naukowy: pedagogika epistolarna. Umieszcza go w kontekście pedagogiki kultury i uzasadnia jego celowość. Artyzm listów Mysłakowskiego polega na zespoleniu myśli artystycznej z myślą pedagogiczną. Wyobraźnia twórcza Mysłakowskiego łączy się z pedagogiką kultury, której fundamentem jest wychowanie na dobrach kultury oraz kształcenie jako przeżywanie wartości i powinności kulturalnych. Prof. Zygmunt Mysłakowski zaliczany jest do „Wielkiej Pokoleniowej Czwórki Pedagogów”, obok Bogdana Nawroczyńskiego, Kazimierza Sośnickiego i Stefana Szumana. Joanna Kulmowa, poetka i pisarka, wyróżnia się renesansowym talentem, ogromną poetycką kulturą na tle literatury polskiej i europejskiej. Wieloletnia korespondencja prof. Z. Mysłakowskiego i J. Kulmowej to doskonała egzemplifikacja sztuki życia na najwyższym poziomie i niezwykłej przyjaźni. To także ważny dokument historyczny, świadectwo trudnej rzeczywistości politycznej i społecznej lat sześćdziesiątych. Dopełnieniem tomu jest wybór Myśli prof. Zygmunta Mysłakowskiego, których filozoficzny kontekst związany jest ze sztuką życia i światem ludzkich zmysłów. Tytuł monografii nawiązuje do erudycyjnego wywiadu przeprowadzonego z prof. Z. Mysłakowskim i zamieszczonego w „Gazecie Lwowskiej” w 1923 roku.

Praca na morzu była i jest zajęciem ciekawym, ale niełatwym – chociażby ze względu na rozłąkę z rodziną. W tamtych czasach kontakt z najbliższymi był szczególnie utrudniony, rozmowy prowadziło się przez radio pokładowe, a nie wszystkie rodziny miały wówczas w domu aparaty telefoniczne. Na szczęście były także jasne strony takiej sytuacji – marynarze byli pracownikami etatowymi, którym przysługiwał normalny urlop oraz dzień wolny za każdą niedzielę spędzoną na statku za granicą lub na morzu. Sprawiało to, że czas spędzony z rodziną w roku mógł trwać nawet kilka miesięcy, co trochę łagodziło rozłąkę. Mam nadzieję, że książka ta przybliży Czytelnikom realia związane z organizacją pracy i czasu wolnego na polskich statkach w okresie PRL (lata 1962–1979). Opracowanie to jest szczególnie cenne, gdyż spoglądamy na tę część historii oczami jednego z jej uczestników. Wspomnienia członka załogi, uczestnika codziennego życia na jednostkach pływających, są świadectwem tamtych, niełatwych czasów i uzupełnieniem naszej wiedzy o historii polskiej floty handlowej. Mariusz Borawski

W niniejszej monografii zawarto rozważania, spostrzeżenia z zakresu ekonomii i ekonometrii. Rozważania te mają charakter zarówno teoretyczny, jak i aplikacyjny. Dotyczą problemów ogólnych, a także szczegółowych. Łączy je dążenie autorów do naukowego ujęcia otaczającej nas rzeczywistości. Wiele procesów ekonomicznych wymaga identyfikacji i opisu po to, aby celowe działania człowieka były trafniejsze, a dziejące się procesy bardziej zrozumiałe dla podejmujących decyzje. Ekonomia w odróżnieniu od nauk przyrodniczych jest domeną związków celowych, gdzie przeważają relacje – po co Xt?, w odróżnieniu od relacji przyrodniczych – dlaczego Xt? Pierwsze dotyczą zjawisk nieizomorficznych, a drugie – izomorficznych. Ekonomia wymaga orientacji człowieka co do możliwych skutków podejmowanych przez niego działań. Te same przyczyny mogą wywoływać różne skutki (w ekonomii). Szukanie praw w ekonomii kończy się zwykle na identyfikacji prawidłowości statystycznych, bardziej lub mniej jednoznacznych. W ekonomii spotykamy się ze specyficznymi problemami typu: identyfikowalność zjawisk, mierzalności na zmiennej, przypadkowości, nieprzewidywalności. Te i inne problemy poruszone są w przedstawionej monografii. Autorami poszczególnych części są badacze z dwóch ośrodków naukowych – szczecińskiego i wrocławskiego. Tematyka tekstów stanowi zbiór ekonomicznych rozważań i nawiązują do Miscellanei z 2010 roku, stąd tytuł – Miscellanea ekonomii nr 2. Monografia powstała w roku Covid-19 (przed wybuchem pandemii i w czasie jej trwania) i dotyczy poniekąd tego problemu, bowiem podejmowane są w niej tematy z zakresu medycyny oraz przypadkowości. W monografii autorzy starali się dowieść, jak w trudnej sytuacji znalazła się nauka i medycyna w szczególności oraz to jak duża jest rola przypadkowości w rozwoju cywilizacji ludzkiej. Józef Hozer

Przedmiotem zainteresowania w niniejszej publikacji są decyzje – zdarzenia korporacyjne – dotyczące spółek akcyjnych, których akcje są przedmiotem obrotu giełdowego. W pracy, wobec spółek akcyjnych notowanych na giełdzie, będą stosowane zamiennie i domyślnie określenia takie jak np.: spółka, spółka akcyjna, spółka publiczna, spółka giełdowa, przedsiębiorstwo, firma, korporacja. We współczesnych przedsiębiorstwach istnieje rozdzielenie prawa własności od funkcji zarządzania, które skutkuje konfliktami agencyjnymi. Konsekwencją scedowania przez właścicieli spółek publicznych funkcji zarządzania na menedżerów jest występowanie asymetrii informacji w relacjach między kadrą zarządzającą i akcjonariuszami, akcjonariuszami mniejszościowymi i większościowymi, inwestorami instytucjonalnymi i indywidualnymi oraz między spółką i pozostałymi interesariuszami. Istniejące zjawisko asymetrii informacji sprzyja występowaniu nadużyć o charakterze finansowym lub rynkowym praktykowanym przez strony mające szerszy dostęp do poufnych danych o firmie. Niniejsze opracowanie jest próbą kompleksowego spojrzenia na tematykę efektów sygnalizacji i reakcji akcjonariuszy na wybrane zdarzenia korporacyjne w spółkach publicznych. Przeprowadzony przegląd, analiza i synteza koncepcji teoretycznych i wyników badań powinny wnieść istotny wkład do literatury dotyczącej analiz empirycznych efektu bogactwa akcjonariuszy, teorii sygnalizacji oraz zjawiska asymetrii informacji. Prowadzone w pracy rozważania teoretyczne oraz dyskusja wyników empirycznych studiów powinny przyczynić się do systematyzacji i poszerzenia wiedzy na temat reakcji akcjonariuszy na wybrane zdarzenia korporacyjne. Ważnym rezultatem pracy jest także wskazanie luk badawczych w wymiarze międzynarodowym i krajowym. Sama problematyka ma charakter wielowymiarowy, dotyczy to zarówno strony teoretycznej, jak i empirycznej i w związku z tym, że w literaturze polskiej jest nadal stosunkowo nowa, powinna być przedmiotem dalszych eksploracji. Może być ona tematem wielu naukowych dyskusji i rozważań nie tylko o charakterze teoretycznym, ale także i aplikacyjnym. Wiedza o tym, jak zdarzenia korporacyjne mogą w konkretnych warunkach wpływać na reakcję akcjonariuszy i ceny rynkowe akcji może być pomocna przy podejmowaniu decyzji o alokacji kapitału przez inwestorów na rynku kapitałowym, czy też przy podejmowaniu decyzji finansowych i kadrowych przez organy statutowe spółki. Ponadto może ona również stanowić podstawy do implementacji nowych rozwiązań legislacyjnych przez instytucje sprawujące nadzór finansowy na rynku kapitałowym. Ze wstępu

Określenie roli państwa w gospodarce to wielowątkowa problematyka, która nieustannie wzbudza dyskusje zarówno na płaszczyźnie teoretycznej, jak i praktycznej. Ekonomiści, tocząc spory w tym zakresie, sprowadzają ją do określenia funkcji ekonomicznych państwa oraz zakresu jego ingerencji w gospodarkę. Można wskazać tutaj dwie skrajne koncepcje. W pierwszej z nich dostrzega się mechanizm niewidzialnej ręki (rynku) jako gwaranta efektywnego wykorzystania zasobów, zaspokajania potrzeb, zdolności swobodnie funkcjonujących rynków do osiągnięcia równowagi Pareto. Państwo jest wówczas jedynie gwarantem bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego rynku funkcjonującego w warunkach wolności gospodarczej. W drugiej koncepcji dostrzega się błędy rynku, które stanowią przesłankę do interwencjonizmu państwa w gospodarce. Widzialna ręka, czyli państwo, ma stanowić gwarancję naprawy błędów rynku i poprawy jego efektywności. W skrajnym wypadku etatyzmu państwo jest postrzegane jako podmiot, który zna wszystkie potrzeby swoich obywateli i potrafi je zaspokoić poprzez efektywne wykorzystanie zasobów. Takie podejście wynika przede wszystkim z aspektów ideologicznych, które są oparte na przekonaniu o całkowitej nadrzędności państwa wobec obywateli na każdej płaszczyźnie jego aktywności. Historia gospodarcza dostarcza jednak wielu przykładów, że ani rynek, ani państwo nie są doskonałe, a takie skrajne podejścia do ich roli w gospodarce we współczesnym świecie jest trudne do uchwycenia. Kwestią sporną pozostaje zatem nie to, czy wyłącznie rynek, czy wyłącznie państwo ma decydować o gospodarowaniu, lecz jak kształtować relacje pomiędzy nimi. Ze wstępu

W dobie burzliwie rozwijających się nauk ekonomicznych szczególną rolę odgrywają coraz bardziej zaawansowane metody matematyczne, które zaczęto stosowaćw ekonomii. W tej chwili trudno sobie wyobrazić np. ekonomię matematyczną czy finanse bez zastosowania równań różnicowych czy stochastycznych równań różniczkowych. Idąc naprzeciw tym oczekiwaniom, autor daje do ręki czytelnikowi monografię dotyczącą zastosowania równań różnicowych i stochastycznych równań różniczkowych w ekonomii. Celem poznawczo-badawczym pracy jest zapoznanie czytelnika z metodami rozwiązywania równań różnicowych i stochastycznych równań różniczkowych oraz ich układów wraz z ustaleniem i zbadaniem, jak za pomocą tych równań i ich układów można opisywać różne zjawiska ekonomiczne. Celem praktycznym (stosowanym) pracy jest ustalenie przydatności zastosowania metod równań różnicowych i stochastycznych równań różniczkowych oraz ich układów w ekonomii. Celem teoretycznym pracy jest wykazanie, że wiele interesujących problemów z zakresu ekonomii można rozwiązać za pomocą równań różnicowych i stochastycznych równań różniczkowych oraz ich układów. Przykłady zastosowań zostały wzięte głównie z badań własnych autora. W celu lepszego zrozumienia prezentowanego materiału rozdziały zostały podzielone na podrozdziały. Numeracja rozdziałów wiąże się z porządkiem przyjętym w monografii – od równań różnicowych i stochastycznych równań różniczkowych oraz ich zastosowań w ekonomii do układów równań różnicowych oraz stochastycznych równań różniczkowych i ich zastosowań w ekonomii. Przedmiotem badań w pracy jest zbiór różnych problemów ekonomicznych, które można badać i rozwiązywać za pomocą równań różnicowych oraz stochastycznych równań różniczkowych oraz ich układów. Ze wstępu

Autorka skoncentrowała się na przedstawieniu wieloaspektowych zagad­nień związanych z podejmowaniem decyzji transportowych, jako strategicz­nych decyzji logistycznych w łańcuchu dostaw, osadzonych w problematyce współzależności rozwoju transportu i handlu międzynarodowego. Przedmio­towe decyzje wpływają długoterminowo na konkurencyjność przedsiębiorstwa i łańcucha dostaw, w którym uczestniczy, oddziałują na wszystkie procesy za­chodzące w łańcuchu dostaw i dotyczą każdego z podsystemów systemu logi­stycznego. Turbulentne otoczenie międzynarodowe w jakim funkcjonują i kre­owane są współczesne łańcuchy dostaw sprawia, że decyzje te podejmowane są w warunkach niepewności i ryzyka. W monografii zaprezentowano wyniki autorskich badań, których celem była identyfikacja czynników determinujących decyzje transportowe przedsię­biorstw dotyczące podziału gestii transportowej i wyboru warunków dostaw Incoterms (ang. International Commercial Terms) w międzynarodowych transakcjach handlowych. Określono także implikacje menadżerskie i opraco­wano rekomendacje dla procesu podejmowania decyzji dotyczących podziału gestii transportowej i wyboru warunków dostaw Incoterms w międzynarodo­wych transakcjach handlowych. Publikacja kierowana jest do pracowników naukowych i menedżerów zajmujących się logistyką, zarządzaniem łańcuchem dostaw i transportem w środowisku międzynarodowym.

Niniejsza monografia jest kolejnym efektem wieloletnich badań dotyczących reelekcji prezydentów miast na prawach powiatu w wyborach bezpośrednich. W latach 1990–1998 odbywały się wybory samorządowe, w których mieszkańcy wskazywali wyłącznie swoich przedstawicieli do organów uchwałodawczych, które następnie wyłaniały zarządy gmin i miast. Zwłaszcza prezydenci większych miast wybierani w latach 90. XX wieku doświadczali mankamentów takiego systemu wyboru samorządowych władz wykonawczych. Upartyjnione rady miast często miały problem z uzgodnieniem akceptowalnego dla większości radnych kandydata na włodarza miasta. W konsekwencji, w trakcie kadencji prezydenci musieli liczyć się z możliwością ich odwołania, co powodowało nadmierne uzależnienie od ówczesnych rad. Z wprowadzenia

Wiodącym tematem książki są zagadnienia ekonomiki transportu kolejowego rozpatrywane pod kątem inwestycji infrastrukturalnych. Uzupełniająco zaś włączono do rozważań zagadnienia inwestycji taborowych w sektorze kolejowym. Inwestycje taborowe w sektorze kolejowym są bowiem ściśle powiązane z inwestycjami infrastrukturalnymi ze względów techniczno-eksploatacyjnych. Określone parametry infrastruktury, takie w szczególności jak maksymalna prędkość techniczna linii kolejowej, wyposażenie w elektryczną sieć trakcyjną oraz zastosowany system sterowania ruchem, wiążący tor z pojazdem, determinują parametry techniczno-eksploatacyjne taboru kolejowego stosowanego w przewozach na danej linii kolejowej. W ramach uwag wprowadzających wskazano na związki między ekonomiką transportu a polityką transportową i ekonomiką inwestycji infrastrukturalnych. W poszczególnych rozdziałach stopniowo rozwijano problematykę inwestycji w sektorze kolejowym, rozpoczynając jednak od omówienia w rozdziale pierwszym zagadnień związanych z zarządzaniem publicznie dostępną infrastrukturą kolejową oraz w rozdziale drugim – od prezentacji klasyfikacji taboru kolejowego i ogólnych zasad jego utrzymania określonych w ramach systemu regulacyjnego transportu kolejowego. Rozdział trzeci monografii zawiera charakterystykę istniejącego współcześnie układu przestrzenno- -geograficznego polskiej infrastruktury kolejowej, z szerokimi odniesieniami do międzynarodowego układu tej infrastruktury. W kolejnym, czwartym rozdziale omówiono podstawowe przesłanki podejmowania decyzji inwestycyjnych w odniesieniu do infrastruktury kolejowej i taboru kolejowego, natomiast w rozdziale piątym szeroko omówiono wpływ otoczenia społeczno-gospodarczego na podejmowane w sektorze kolejowym decyzje inwestycyjne. Rozdział szósty zawiera charakterystykę źródeł finansowania inwestycji w sektorze kolejowym. Kolejne rozdziały poświęcono zagadnieniom analizy efektywności inwestycji. W rozdziale siódmym omówiono powszechnie znane i stosowane metody analizy efektywności inwestycji, natomiast w rozdziale ósmym – ogólne zasady analizy efektywności inwestycji łącznie z zakresem przedmiotowym tzw. analizy kosztów i korzyści (AKK) w odniesieniu do sektora kolejowego. Rozdziały dziewiąty i dziesiąty zawierają bardziej szczegółowe treści odnoszące się do specyfiki AKK projektów inwestycyjnych w zakresie infrastruktury kolejowej i taboru kolejowego. W końcowej części monografii zamieszczono dwa aneksy – pierwszy (A) poświęcony rysowi historycznemu rozwoju polskiej sieci kolejowej i drugi (B) prezentujący charakterystykę polskiej sieci kolejowej w okresie transformacji społeczno-gospodarczej po 1990 roku. Ze wstępu

Problematyka związana z rodziną jest tematem często podejmowanym w całej twórczości Stefana Żeromskiego, zarówno beletrystycznej jak i niefikcjonalnej (listy i dzienniki). Efektem zainteresowania tą sferą życia jest bogata i zróżnicowana leksyka z pola tematycznego RODZINA występująca w tworzywie językowym prozy autora Popiołów. Pozyskany metodą ekscerpcji linearnej1 materiał słowny, liczący 1240 jednostek hasłowych, o frekwencji przekraczającej 16 tysięcy użyć, pochodzi, zgodnie z wymogami redakcyjnymi serii, z Dzieł (Powieści, Nowele i opowiadania, Dramaty, Dzienniki) Stefana Żeromskiego (Warszawa 1956–1970) w opracowaniu Stanisława Pigonia, z Dzienników tom odnaleziony pod redakcją Jerzego Kądzieli oraz z 6 tomów Listów Stefana Żeromskiego w opracowaniu Zdzisława Jerzego Adamczyka (Warszawa 2001–2010). Dwa odmienne pod względem literackim, warsztatowym i fikcjonalnym typy źródeł (proza artystyczna, diarystyka i epistolografia) dają wszechstronny ogląd realiów związanych z życiem rodzinnym, zarówno tych wykreowanych, literackich, jak i tych opartych na własnych, osobistych przeżyciach i doświadczeniach. Dzięki Listom oraz Dziennikom możemy poznać koleje losu pisarza (zwłaszcza słabo opisane lata młodości), koneksje rodzinne, a także jego osobiste poglądy dotyczące istoty rodziny i jej roli w życiu człowieka. Zapiski w Dziennikach oraz listy prywatne zawierają wiele cennych informacji na temat tego, jakim synem, mężem, ojcem był Żeromski, jaki był jego stosunek do własnej rodziny oraz bliższych i dalszych krewnych. Dane te są ważne nie tylko ze względu na wiedzę o trudnej drodze życiowej pisarza, która odcisnęła piętno na całym jego dorosłym życiu oraz miała wpływ na jego twórczość, ale także ze względu na możliwość poznania osobistych przemyśleń, komentarzy, spostrzeżeń autora w kwestii obyczajowości, zjawisk kulturowych dotyczących życia rodzinnego w czasach mu współczesnych. Przedmiotem badań w niniejszym tomie Słownictwa pism Stefana Żeromskiego jest analiza semantyczna, stylistyczna i funkcjonalna leksyki z pola tematycznego RODZINA, występującej w całym dorobku twórczym Żeromskiego. Pozwoli to, zgodnie z koncepcją ogólną serii, na „przyjrzenie się przez pryzmat słownictwa właściwościom stylu artystycznego poszczególnych utworów oraz realiom opisanego w nich świata, a także zestawienie i porównanie słownictwa świata przedstawionego z jego pozaliterackimi funkcjami. Ujawni również dwojakie zakorzenienie słów: w języku polskim jako naturalnym środku komunikatywnym zbiorowości oraz w języku artystycznym – wyrażającym określoną epokę”. Ze wstępu

Głównym celem monografii jest kompleksowa ocena wpływu wprowadzenia zbywalnych uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na wartość przedsiębiorstw objętych systemem uprawnień. W powiązaniu z tak sformułowanym celem zaproponowano metodę badania opartą na koncepcji nadwyżkowej stopy zwrotu. Metoda ta przyczyni się do weryfikacji hipotezy głównej pracy, zgodnie z którą uprawnienia do emisji gazów cieplarnianych wywierają istotny wpływ na wartość przedsiębiorstw.

Wycena przedsiębiorstw jest procesem ustalania wartości przedsiębiorstwa i odgrywa ważną rolę przy podejmowaniu wielu decyzji w sektorach: prywatnym, rządowym i samorządowym, a także w wypadku postępowań prokuratorskich i rozstrzygania sporów sądowych. W ramach tego procesu szczególnie kontrowersyjne jest stosowanie korekt wartości bazowej, do których zalicza się premię z tytułu kontroli oraz dwa rodzaje dyskonta, czyli z tytułu braku płynności i ograniczonej zbywalności. Do tej pory w polskiej literaturze z obszaru finansów i wyceny przedsiębiorstwa, dyskonta te utożsamiano z przedsiębiorstwami niepublicznymi, tymczasem, jak zaprezentowano w niniejszej monografii, ich rozróżnienie jest powszechne w literaturze zagranicznej i anglosaskiej praktyce wyceny. Monografia ma charakter przede wszystkim metodyczny, ale zawiera istotne wskazówki zarówno dla teoretyków, jak i praktyków wyceny przedsiębiorstw. Zaproponowane w pracy spojrzenie na wycenę spółek prywatnych wykracza poza dotychczasowy dorobek z obszaru wyceny przedsiębiorstw, nie rozwiązuje jednak wszystkich wątpliwości związanych z tą tematyką.

Marketingowa reorientacja władz lokalnych i regionalnych jest procesem długotrwałym, wymagającym nowego spojrzenia na miejsce i role klientów (interesantów), zmiany priorytetów i warunków zaspokajania ich potrzeb i oczekiwań, wprowadzenia nowych procedur postępowania i akceptacji nowych form współpracy i partnerstwa. Dlatego też rozpoznanie, jak zachowują się współcześni nabywcy wybranych produktów oferowanych przez miasta, gminy i regiony, jakie cechy produktów są dla nich priorytetowe, jak oceniają działania podmiotów odpowiedzialnych za ofertę podażową w miastach i regionach, czy i ewentualnie jak można oddziaływać na ich zachowania nabywcze w kontekście realizacji idei marketingu terytorialnego, jest najważniejszym założeniem niniejszej pracy. Publikacja przeznaczona jest dla wielu środowisk, przede wszystkim dla przedstawicieli sfery nauki zainteresowanych problematyką marketingu terytorialnego, a w szczególności omawianych przez autorów produktów terytorialnych – turystycznego, transportowego i kulturalnego, menedżerów zarządzających miastami, aglomeracjami, gminami i województwami oraz organizacjami współpracującymi z jednostkami samorządu terytorialnego, jak również dla studentów, dla których omawiane kwestie są istotne. Ze wstępu

Problematyka monografii skoncentrowana jest wokół ekonomicznych i prawnych wyzwań, z jakimi mierzą się jednostki samorządu terytorialnego (JST) w Polsce podczas realizacji zadań publicznych. Zamierzeniem badawczym podjętym przez autorki była analiza głównych problemów (społeczno-ekonomicznych, finansowych, prawnych) napotykanych aktualnie przez JST przy realizacji zadań publicznych. W opracowaniu uwzględniono także następstwa, jakie w tym zakresie wynikają dla JST, związane z sytuacjami nagłymi i nieprzewidzianymi, takimi jak pandemia COVID-19 i będący jej konsekwencją kryzys gospodarczy czy też wojna w Ukrainie. Publikacja ze względu na swój interdyscyplinarny charakter przeznaczona jest dla wielu środowisk. Przede wszystkim dla naukowców zainteresowanych interdyscyplinarną problematyką realizacji zadań publicznych przez samorząd terytorialny w Polsce, decydentów politycznych, menedżerów zarządzających jednostkami samorządu terytorialnego i innymi instytucjami oraz studentów kierunków społecznych (nauki prawne, ekonomia i finanse, nauki o zarządzaniu i jakości oraz geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna).

Postać Ernesta Adama jest znana przede wszystkim badaczom zajmującym się dziejami Lwowa, jego aktywność publiczna związana była bowiem nierozerwalnie z miastem nad Pełtwią, również historykom oświaty ze względu na udział w utworzeniu i działalność w Towarzystwie Szkoły Ludowej, także jako organizatora polskiego szkolnictwa zawodowego (handlowego). Niewiele natomiast wiadomo o jego pracy społecznej, organizowaniu różnych form pomocy dla dzieci i młodzieży, wspieraniu emancypacji kobiet oraz ich aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i gospodarczym. Podobnie słabo prezentuje się wiedza na temat działalności finansowej i gospodarczej Adama. Fakt ten musi budzić zdumienie, ponieważ wiele przedsięwzięć ekonomiczno-finansowych w Galicji przed wybuchem Wielkiej Wojny powiązanych było z osobą Adama, w latach Drugiej Rzeczypospolitej był jednym z uznanych bankowców, także z epizodem kierowania Polską Krajową Kasą Pożyczkową. Zdaniem jego pierwszego biografa, Ernest Adam był „najtęższym umysłem finansowym” w Galicji. Należy również pamiętać o jego działalności parlamentarnej, spółdzielczej i redaktorskiej. Pomimo to, poza hasłami słownikowymi o różnej zresztą objętości , pisano o nim jedynie okazjonalnie. Prezentowana publikacja jest przede wszystkim opowieścią o aktywnym człowieku i czasach, w których dane było mu żyć na przełomie XIX i XX stulecia, w dwóch zasadniczo od siebie odmiennych epokach historycznych: w latach niewoli, pod austriackim zaborem, i w niepodległej Drugiej Rzeczypospolitej. Książka ta syntetyzuje typ biografii klasycznej z pretekstową. Bohater jest tutaj wrośnięty w zachodzące wówczas przeobrażenia gospodarcze, społeczne, kulturowe i procesy historyczne. Jego losy stanowią jednocześnie okazję do zarysowania różnorodnych zagadnień i problemów (zdepersonalizowanych) szerszego tła, wykraczającego poza ścisłe ramy „czystej biografii”, działalności instytucji, organizacji i stowarzyszeń. Ze wstępu

Transport jest jednym z najważniejszych, a zarazem niezbędnych elementów prawidłowego funkcjonowania współczesnego społeczeństwa. Wyrazem tego jest upowszechnione w literaturze przedmiotu pojęcie systemu transportowego jako „systemu krwionośnego” całej gospodarki. Jak wskazuje Kenneth Button , mimo kolosalnego wpływu na gospodarkę, a także rozmaite aspekty życia ludzkiego, transport w dyskursie naukowym nadal pozostaje niewystarczająco doceniany. Transport przyczynia się do realizacji celów polityki gospodarczo-społecznej, ma istotny wpływ na rozwój kraju, a także na rozwój, funkcjonowanie i konkurencyjność przedsiębiorstw. Niestety, generuje również wysokie koszty społeczne w postaci hałasu, zanieczyszczeń czy kongestii. W związku z tym powstała potrzeba, aby znaleźć rozwiązania, które pozwolą z jednej strony na realizację potrzeb transportowych użytkowników transportu, a z drugiej strony na eliminację, w jak największym stopniu, niekorzystnych skutków jego rozwoju. Europejskim rozwiązaniem wskazanych problemów, w grupie państw Unii Europejskiej (UE) oraz państw stowarzyszonych, stała się polityka zrównoważonego rozwoju, zakładająca m.in. zmniejszenie udziału bardziej obciążających środowisko gałęzi transportu (np. transport drogowy) na rzecz bardziej przyjaznych środowisku sposobów przemieszczania ładunków, jak transport intermodalny, łączący różne gałęzie transportu w celu maksymalizacji ich zalet i minimalizacji wad. Badanie podziału gałęziowego oraz jego skutków i przyczyn umożliwia prowadzenie racjonalnej polityki transportowej, która już w trakcie tworzenia powinna uwzględniać problemy oraz wyzwania związane z transportem, a także potencjalne zmiany, zagrożenia czy szanse rozwoju. Ze wstępu

Oddajemy do rąk Czytelników tom złożony z trzech utworów i komentarzy do nich. Pierwszy utwór to oświeceniowy poemat heroikomiczny i alegoryczny Żydoswaros, którego autorstwo – do tej pory wątpliwe – udało się ustalić. Zebrany materiał dowodowy pozwala – według piszącego te słowa – uznać za twórcę poematu Franciszka Jaksę Makulskiego. Utwór drugi (wcześniej przypisywany Franciszkowi Ksaweremu Chomińskiemu), którego autorem na podstawie ustaleń jest Karol Lubicz Chojecki, to Odpowiedź na książkę „Żydoswaros”. Trzeci tekst, pierwotnie także anonimowy, a dzięki ustaleniu autorstwa przypisany Makulskiemu, to Pojedynek literacki, czyli odpowiedź na Odpowiedź. Żydoswaros w chwili ukazania się drukiem wywołał duże zainteresowanie i wzbudził wiele negatywnych emocji. Autor został oskarżony o szarganie świętości narodowych, wrogość wobec Polski i Polaków, brak patriotyzmu. Jednak w miarę upływu czasu zainteresowanie poematem malało , dzisiaj jest znany przede wszystkim specjalistom, choć i ci nie poświęcają mu zbyt wiele uwagi. Potwierdza tę tezę fakt, iż na przykład Roman Dąbrowski we Wstępie do Antologii poświęconej polskiemu poematowi heroikomicznemu późnego oświecenia, omawiając przykłady wcześniejsze, o interesującym nas tu utworze napisał tylko jedno zdanie: „Właściwości poematu heroikomicznego można się doszukać w wydanym anonimowo w 1792 r. utworze Żydoswaros” . W fundamentalnym opracowaniu tegoż autora, zawierającym analizy i interpretacje oświeceniowych poematów heroikomicznych, o utworze Makulskiego czytamy m.in.: „Żydoswaros nie jest właściwie poematem heroikomicznym w pełnym tego słowa znaczeniu” Ze słowa od wydawcy

Humor i poczucie humoru to złożone zjawiska o charakterze psychicznym, społecznym, etnokulturowym, historycznym, pragmatycznym, w szczególności jednak lingwistycznym, stanowiące ważny atrybut ludzkiej egzystencji, pozwalające człowiekowi spoglądać z dystansem na otaczającą rzeczywistość i problemy dnia codziennego. W publikacji osadzonej w nurcie lingwistyki kognitywnej odsłonięto mechanizmy powstawania efektu humorystycznego i sposobów rozumienia materiałów humorystycznych na przykładzie dowcipów na materiale pochodzącym ze źródeł polsko-, niemiecko-, rosyjsko- i anglojęzycznych, przetestowanym w grupach Polaków, Niemców i Rosjan. W analizie wykorzystano teorię niespójności skryptów, teorię integracji pojęciowej, podstawy gramatyki kognitywnej, elementy teorii metafor konceptualnych oraz bazę FrameNet (opracowaną w Międzynarodowym Instytucie Informatyki w Berkeley). W książce ukazano podobieństwa i różnice w sposobach rozumienia dowcipów pochodzących zarówno ze źródeł rodzimych, jak i obcych przez badanych odbiorców, na podstawie ilościowej i jakościowej analizy porównawczej wyników indywidualnych, grupowych i zbiorczych, ustalenie stopnia zrozumienia, akceptacji i podobania się dowcipów w poszczególnych grupach osób badanych, analizę komentarzy udzielonych przez te osoby oraz ustalenie hierarchii dowcipów w poszczególnych podzbiorach i ich hierarchii globalnej. Lektura książki pozwala odkrywać świat omawianych w niej dowcipów zarówno z perspektywy własnej, jak i przez pryzmat ich odbioru przez osoby trzech narodowości.

Polska Komisja Likwidacyjna, która przyjęła następnie nazwę Komisji Rządzącej, sprawowała władzę w Galicji od 28 października 1918 do 27 marca 1919. Krótki ten stosunkowo przeciąg czasu obfituje w ważne wydarzenia dla dziejów Małopolski i nie pozostał bez wpływu na ukształtowanie się w niej późniejszych stosunków. Posiadając dość obfity materiał, składający się z dokumentów, odpisów aktów, listów i notatek z czasów mojego urzędowania jako szefa wydziału administracji tej Komisji, postanowiłem na tej podstawie napisać moje wspomnienia z tego okresu, jako przyczynek do jej dziejów, na ogół mało znanych i niejednokrotnie zupełnie mylnie ocenianych. Zaznaczam jednak, że źródła moje i własne wspomnienia odnoszą się głównie do czynności wydziału administracyjnego, a zatem do spraw administracyjnych, tudzież kwestii politycznych i wojskowych, które się o ten wydział opierały. Natomiast w sprawach finansowych, ekonomicznych i oświatowych są w moim opisie dość znaczne luki.

Współczesne myślenie o koncepcjach liberalnych napotyka na wiele barier wynikających z samej interpretacji liberalizmu. Dla historyka idei politycznej liberalizm jest pojęciem bardzo szerokim, możemy mówić, że jest swoistym zbiorem różnorodnych idei. Nietrudno również zauważyć, że liberalizm, jak każdy z tradycyjnych nurtów w myśli politycznej, podlegał przeobrażeniom wynikającym ze zmian społecznych, gospodarczych czy cywilizacyjnych. Procesy te przebiegały niejednorodnie w państwach europejskich i Stanach Zjednoczonych, miały zupełnie inny charakter nie tylko ze względu na przeszłość historyczną, ale – co jest bardziej widoczne – także na znaczenie idei liberalnych w rozwoju współczesnych koncepcji politycznych. Pamiętajmy, że w świadomości przeciętnego Amerykanina koncepcje liberalne mają lewicowy charakter, podczas gdy Europejczykowi kojarzą się z politycznymi wizjami centro-prawicowymi czy wręcz prawicowymi. Idee liberalne, szczególnie w obszarach demokracji i ekonomii, przenikały do innych koncepcji funkcjonujących w doktrynach i myśli politycznej. Ze wstępu