Ignatianum

Książka ta jest ostatnią spośród trzech składających się na opracowanie wybranych zagadnień z logiki. Są w niej podjęte zagadnienia metalogiki rozumianej wąsko, tj. ograniczonej do syntaktyki i semantyki systemów dedukcyjnych – przede wszystkim systemów KRZ i WRP, choć zawiera także wyniki dotyczące nie tylko systemów logiki klasycznej. W rozdziale poświęconym zagadnieniom syntaktycznym omówiono stosowane w metalogice sposoby dowodzenia twierdzeń o systemach dedukcyjnych – zarówno metody dowodzenia indukcyjne, jak i korzystające z pojęcia postaci normalnych. Syntaktyczna charakterystyka systemów dedukcyjnych, po metodologicznych uwagach o ich typach, obejmuje pojęcie konsekwencji oraz takie własności systemów, jak niesprzeczność, zupełność, rozstrzygalność i niezależność aksjomatów. W semantycznym ujęciu systemów dedukcyjnych, osadzonym na obszernie omówionej koncepcji spełniania i prawdy, są podjęte zagadnienia związane z własnościami systemu twierdzeń prawdziwych, pojęciem modelu, niesprzecznością (rozumianą semantycznie) i kategorycznością systemu, pojęciem pełności systemu oraz z relacją wynikania logicznego (semantycznego). Pośród zagadnień uzupełniających znalazły się m.in. wybrane twierdzenia metalogiki okazujące ograniczenia metod formalnych – K. G?dla (o niezupełności i o niedowodliwości niesprzeczności), A. Tarskiego (o niedefiniowalności prawdy) i A. Churcha (o nierozstrzygalności logiki pierwszego rzędu) – oraz metoda definiowania i stosowania pojęcia modelu w rekonstrukcjach teorii empirycznych (zwana ujęciem teoriomnogościowym lub strukturalistycznym), porównana z klasycznym aksjomatyzowaniem teorii i zapoczątkowanym przez Tarskiego ujęciem teoriomodelowym. Zaletą książki – wpisującą się w styl całego opracowania – jest trafny wybór problemów logiki i sposób ich prezentacji, widoczny w układzie zagadnień, definicji i twierdzeń, w ich sformułowaniach zapisanych w jednolitej notacji, komentarzach i przykładach oraz w dowodach rozwiniętych w sposób zadowalający specjalistów, a jednocześnie zrozumiały dla osób wkraczających w logikę. Opracowanie zawiera nowe propozycje uporządkowania, uściślenia lub rozwinięcia wyników zastanych.

Książka Tymoteusza Mietelskiego pt. Koncepcja etyki fenomenologicznej Paola Valoriego. Studium analityczno-krytyczne powstała na kanwie rozprawy doktorskiej napisanej pod kierunkiem dr. hab. Piotra Duchlińskiego, prof. UIK i obronionej w czerwcu 2023 roku w Akademii Ignatianum w Krakowie (obecnie Uniwersytet Ignatianum w Krakowie). Recenzenci rozprawy zgodnie podkreślili w swoich opiniach znaczący wkład poznawczy tego opracowania i postulowali jego publikację w formie monografii naukowej. […] Drobiazgowe omówienie poszczególnych zagadnień, od recepcji metody fenomenologicznej w wymiarze historycznym i próby jej udoskonalenia przez Valoriego, poprzez odmienną analizę doświadczenia moralnego dokonaną przez Valoriego w perspektywie metody zaproponowanej przez Husserla, po krytyczną ocenę całości rozważań Valoriego, stanowi treść niniejszej książki, godnej polecenia polskiemu czytelnikowi. Z przedmowy ks. prof. dr. hab. Ryszarda Monia Praca dość odważnie wkracza w niełatwe rejony etyki fundamentalnej. Precyzyjnie rekonstruuje koncepcję Valoriego, osadzając ją w szerokich kontekstach historycznych i problemowych, a następnie z dużą swadą badawczą stawia jej krytyczne pytania i szuka jej rysów oryginalności. Niewiele pozostało pytań pod adresem etyki fenomenologicznej w ogóle i jej wersji wypracowanej przez włoskiego filozofa, które nasuwały się w trakcie lektury, a których Autor nie postawił w ostatnim rozdziale. Jego krytyka ma charakter spolegliwy, ale konsekwentnie drążący słabe punkty w etycznej myśli Valoriego. […] Poprawnie rekonstruuje nie tylko niełatwe pojęcia i kategorie fenomenologii w jej pluralizmie, ale z dużą swobodą porusza się po gruncie materialnej etyki wartości, dostrzegając jej teoretyczną siłę, ale jednocześnie słabości. Fundowanie filozofii moralnej na gruncie wartości jest wszak zamierzeniem uwikłanym w silną ambiwalencję. Z recenzji prof. dr. hab. Krzysztofa Stachewicza

The example of the memory of Andrey Sheptytsky shows very clearly how Polish and Ukrainian historical cultures are interconnected. After the fall of communism, actors in both Poland and Ukraine faced the challenge of rebuilding the cognitive dimension of their cultures. […] In the case of Sheptytsky’s legacy, the issue of “finding a way of reading it” becomes important because the Ukrainian Greek Catholic Church (UGCC) was excluded from the process of shaping the identity of the majority of contemporary Ukrainians, for whom it was therefore an “aborted legacy.” During the Orange Revolution and Euromaidan, the UGCC started to play the role of an All-Ukrainian civil society institution. The intention to link various aspects of Ukrainian life to Sheptytsky’s “aborted” legacy emerged among actors of all categories that were attempting to forge Ukraine’s collective memory. Therefore, attempts to link the memory of Sheptytsky with the lived social world in Ukraine has taken on a new dynamic. […] These attempts correlated with the process of decommunization, that is, liberating Ukrainian historical culture from the burdens associated with the legacy of the Soviet era. This involves the need to cross a kind of mental Rubicon, which is still a significant challenge because, according to the still quite popular belief, revising the Soviet legacy entails the risk of rejecting “the modernity brought by the Soviet experience.” Sheptytsky remains a controversial figure in Poland. While the controversies themselves should not be surprising and are not unusual, the problem is that 30 years after the fall of communism, these controversies are still intensified by manipulated messages. From book’s Conclusion

Niniejszą książkę napisali uczniowie, współpracownicy, koledzy i przyjaciele Ks. prof. dr. hab. Tadeusza Biesagi SDB, który po latach bardzo intensywnej pracy naukowej przeszedł na emeryturę. Zamieszczając na kolejnych stronach książki ciepłe słowa pod jego adresem, a także opracowania rozmaitej treści i życiorys naukowy Profesora, chcemy wyrazić w ten sposób naszą wdzięczność za te pracowite lata życia. Poświęcił je Kościołowi, salezjanom – Towarzystwu św. Franciszka Salezego, do którego należy, filozofii i teologii, w szczególności zaś rozwojowi etyki i bioetyki w Polsce i za granicą. […] W uznaniu dla pracy Profesora należy podkreślić, że podczas krakowskiego okresu służby nauce polskiej opracował on trwałe podstawy realistycznej i hipokratesowej współczesnej etyki medycznej. Swoją drogę stopniowego budowania tych fundamentów przedstawił w 13 książkach i ponad 160 artykułach naukowych. Świadectwo tej drodze dał w imponującej liczbie przygotowanych referatów konferencyjnych, prowadzonych pracach naukowych, doktorskich, magisterskich, licencjackich i podyplomowych (łącznie kilkuset), w kilku recenzjach rozpraw habilitacyjnych i w recenzjach różnych publikacji książkowych. Z Przedmowy do książki Ks. prof. dr hab. Tadeusz Biesaga SDB (ur. 1950) – polski duchowny rzymskokatolicki, salezjanin, etyk, nauczyciel akademicki. Studiował teologię w Wyższym Seminarium Duchownym Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie i filozofię na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Doktoryzował się na Wydziale Filozofii KUL na podstawie pracy pt. Dietricha von Hildebranda epistemologiczno-ontologiczne podstawy etyki (promotor Antoni B. Stępień). Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1999 roku na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie na podstawie rozprawy zatytułowanej Spór o normę moralności. Tytuł profesora nauk humanistycznych otrzymał w 2018 roku. Specjalizuje się w bioetyce i etyce lekarskiej. Wykładowca w Wyższym Seminarium Duchownym Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie (1981 – do chwili obecnej), adiunkt przy Katedrze Etyki na Wydziale Filozofii Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1988–1996), w latach 1996–2021 pracownik naukowo-dydaktyczny (adiunkt, a następnie profesor) na Wydziale Filozoficznym Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie (obecnie Uniwersytet Papieski Jana Pawła II), w latach 2002–2016 pracownik naukowy przy Katedrze Etyki na Wydziale Filozoficznym Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum w Krakowie (obecnie Uniwersytet Ignatianum w Krakowie).

Katalog ma charakter alfabetycznego spisu, który obejmuje druki wydane przez jezuitów polskich w XVI wieku. Za jezuitów polskich uznaję tych, którzy pracowali w czasie wydania książek na terenach Rzeczypospolitej Obojga Narodów, niezależnie od tego, jakie było ich pochodzenie i do jakiej prowincji należeli wstąpiwszy do zakonu. W spisie uwzględniono książki zgodnie z nazwiskiem autora lub tytułem dzieła. Podstawę opracowania stanowiła przede wszystkim Bibliografia polska Estreicherów: szczegółowo przejrzałam kolejnych autorów i dzieła, uwzględniłam przy tym informacje później dodane lub zweryfikowane. Wyłoniony w ten sposób zestaw porównałam z ważniejszymi dawniejszymi katalogami starych druków, wydanych zarówno przed II wojną światową, jak i po niej. Niektóre z druków jezuickich wydawane były w małych nakładach, więc straty wynikające z zaszłości wojennych mogły mieć także wpływ na zachowane egzemplarze. Okazało się, że w kilku przypadkach są to ubytki, których zastąpić nie można. […] Katalog uzupełnia słownik ważniejszych autorów, wydawców i drukarzy, który stanowi zarazem podstawę indeksu adnotowanego o charakterze hasłowym.

Przekazujemy w ręce Czytelników monografię zbiorową dedykowaną Panu Profesorowi Adamowi Jonkiszowi z okazji siedemdziesiątej rocznicy Jego urodzin. Publikacja została podzielona na dwie części. Pierwsza z nich, o charakterze biograficznym, zawiera zwięzły życiorys Profesora Jonkisza, syntetyczną charakterystykę jego działalności naukowej oraz poglądów filozoficznych, jak również wywiad przeprowadzony z Jubilatem przez pracowników Instytutu Filozofii Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie – dra hab. Piotra Duchlińskiego, prof. UIK i dra Jacka Poznańskiego SJ oraz współpracującą z Instytutem dr Jolantę Koszteyn. Część tę wieńczy zestawienie publikacji Jubilata. Z tych opracowań wyłania się bogaty obraz życia i dokonań Pana Profesora. Można prześledzić kolejne okresy życia Jubilata, jego związki z różnymi środowiskami naukowymi i rozwój kariery naukowej – najpierw jako studenta KUL, a następnie nauczyciela i mistrza pracującego w wielu ośrodkach akademickich Górnego Śląska, Śląska Cieszyńskiego oraz Małopolski. Druga część publikacji zawiera 18 artykułów (zamieszczonych w alfabetycznej kolejności) dedykowanych Panu Profesorowi przez jego przyjaciół oraz dawnych i obecnych współpracowników. Większość tekstów nawiązuje do osiągnięć naukowych Jubilata i problematyki podejmowanej w jego pracach, a niektóre (nieliczne) dotyczą zagadnień, które wprawdzie nie były bezpośrednim przedmiotem badań Profesora, ale znajdują się w sferze jego zainteresowań. Z Wprowadzenia do książki

Książka Krzysztofa Homy jest syntetyczną relacją i analizą śladów obecności chrześcijan na terenie Achai w okresie od przybycia św. Pawła do Europy aż do ogłoszenia Edyktu Mediolańskiego w 313 roku. Autor podkreśla, że w porównaniu z pozostałymi częściami Imperium Romanum zachowało się niewiele świadectw związanych z rozwojem chrześcijaństwa na terenie Achai. Pomimo tego, albo właśnie dlatego, jest rzeczą uzasadnioną zastanowić się nad statusem i znaczeniem nielicznych śladów chrześcijańskich na tym terenie w pierwszych 260 latach istnienia chrześcijaństwa. W tym czasie doszło bowiem do zderzenia dwóch światów. W przestrzeni kultów religijnych i obyczajów świata pogańskiego oraz nurtów filozofii i literatury klasycznej zaczęły się pojawiać i rozwijać pierwsze elementy kultury chrześcijańskiej. Praca ta stanowi wartościowe osiągnięcie w domenie polskich badań nad początkami i rozwojem kultury chrześcijańskiej, dlatego bez wątpienia zainteresuje miłośników szeroko rozumianej starożytności chrześcijańskiej oraz zasługuje na opublikowanie. Dr hab. Anna Kucz, prof. UŚ Opracowanie Krzysztofa Homy podejmuje kwestię śladów kultury chrześcijańskiej w Achai na Peloponezie pomiędzy 50 a 313 rokiem po Chrystusie. Autor wybrał jako przedmiot i obszar badawczy krainę, która w porównaniu z innymi częściami Imperium Rzymskiego dostarcza nielicznych świadectw życia chrześcijan […]. Mimo że, jak zaznacza autor, posiadamy niewiele bezpośrednich świadectw archeologicznych i pisanych dotyczących pierwszych chrześcijan, udało się mu opracować bardzo udaną i wartościową naukowo monografię, napisaną dobrym językiem – precyzyjnym pod względem merytorycznym, a jednocześnie przystępną dla czytelnika-nieprofesjonalisty. Może ona stanowić także bardzo przydatny przewodnik dla turysty zainteresowanego poznaniem świata greckiego i tamtejszego chrześcijaństwa w trzech pierwszych wiekach po Chrystusie. Ks. prof. dr hab. Stanisław Nabywaniec

Monografia Jacka Surzyna składa się z dwóch zasadniczych części: drugą jej część stanowi pierwszy polski przekład „Prologu” do oksfordzkiego komentarza Jana Dunsa Szkota do Sentencji Piotra Lombarda, znanego jako Ordinatio, natomiast część pierwszą stanowi autorskie opracowanie dotyczące samego tłumaczonego tekstu Dunsa Szkota – jego historycznego kontekstu i znaczenia, jego struktury i problematyki. Na tej podstawie Autor przeprowadza analizę metateoretycznego stanowiska Dunsa Szkota, to jest jego rozumienia teologii jako nauki. Pomysł łącznego wydania polskiego przekładu tekstu źródłowego i sporządzonego przez tłumacza kompetentnego opracowania wydaje się dobrze uzasadniony i zdecydowanie wart wsparcia, zwłaszcza jeśli zważyć, jak niewielka część dzieła Doktora Subtelnego doczekała się wydania w polskim przekładzie i jak skromna wciąż jest dostępna po polsku literatura przedmiotu. Dlatego udostępnienie polskiemu czytelnikowi wiedzy „z pierwszej ręki” na ten temat należy przyjąć z zadowoleniem i życzyć tak Autorowi książki, jak Wydawcy kontynuacji tego dobrego i ważnego dzieła. Dr hab. Jan Kiełbasa, prof. UJ Z pewnością Jacek Surzyn jako historyk filozofii w pracy analitycznej i translatorskiej wykazuje należycie rozwinięte i zespolone z sobą (rzec można, że dziś coraz bardziej unikatowe i trudne do wypracowania) sprawności filozoficzne, historyczne i filologiczne, dzięki czemu zdecydowanie wychodzi poza granice werbalizmu w rozumieniu i wyjaśnianiu źródeł. Warta przytoczenia w tym miejscu jest przestroga Konstantego Michalskiego, jednego z mistrzów analizy i przekładu tekstów średniowiecznych: „Praca ciągła nad dokumentami i tekstem może tak dalece zaważyć nad umysłem badacza, że straci zmysł do wielkich pytań i form ujmowania. A jednak dopiero w formułowaniu zagadnień i ich rozwiązywaniu rozpoczyna się filozoficzne myślenie”. W pracy nad tekstem Jana Dunsa Szkota i w analizach jego filozoficznego dziedzictwa Jacek Surzyn wykazuje ten wysoce pożądany „zmysł do wielkich pytań i form ujmowania”, a w jego dociekaniach znajduje swój wyraz owo filozoficzne myślenie. Autorowi analiz i przekładu oraz Wydawnictwu należy życzyć, aby publikacja książki przyczyniła się do zintensyfikowania debaty nad dziedzictwem intelektualnym Jana Dunsa Szkota. Dr hab. Marek Rembierz, prof. UŚ

Tajemnica Stinga. Znaczenie duchowości w karierze ikony popkultury. Analiza kulturoznawcza Stefan Meetschen Wiele gwiazd muzyki pop nie tylko śpiewa o miłości i samotności w swoich piosenkach, ale także często podsuwa elementy duchowe w swojej muzyce i w wywiadach. Jednocześnie niektóre z tych gwiazd są czczone przez fanów dosłownie jak bogowie. Co kryje się za tymi zjawiskami? Co to mówi o religijnym i kulturowym stanie współczesnej cywilizacji? Niemiecki kulturoznawca Stefan Meetschen stawia te pytania na przykładzie Stinga – brytyjskiej gwiazdy popu. Jako wokalista, autor tekstów, basista, aktor i aktywista, Sting jest od końca lat 70. ubiegłego wieku jednym z najbardziej znanych i artystycznie wyrafinowanych przedstawicieli popkultury. Meetschenowi udaje się nie tylko rozszyfrować skomplikowany kult otaczający Stinga, ale także – z zaskakującymi wnioskami – sklasyfikować wielowymiarowe zainteresowania duchowe artysty w kategoriach religii i historii intelektualnej.

Niniejsza publikacja o charakterze interdyscyplinarnym zawiera 15 artykułów naukowych (oraz aneksy) poświęconych aktywności jezuitów krakowskich po ich powrocie do miasta w 1867 roku aż po czasy współczesne. Wielowymiarowa aktywność krakowskich jezuitów (duszpasterska, naukowo- kulturalna, wychowawcza, wydawnicza, społeczna) została zaprezentowana w kontekście dynamicznych przemian społeczno-polityczno-cywilizacyjnych zachodzących na ziemiach polskich od drugiej połowy XIX wieku. Każdy z zamieszczonych artykułów został poświęcony wybranemu aspektowi tytułowego problemu, co dało możliwość wielostronnego wglądu zarówno w kontekst sytuacyjny, jak też pokazało rozmaite okoliczności towarzyszące powrotowi jezuitów do miasta oraz ich dalszej aktywności na terenie Krakowa.

Podjęta w recenzowanej publikacji kwestia pomocy udzielanej Żydom w czasie trwania II wojny światowej wpisuje się w bardzo ważny i wciąż aktualny nurt badań historycznych nad wspólną przeszłością Polaków i Żydów oraz szerzej relacji chrześcijańsko-żydowskich. Problematyka ta od lat budzi wiele emocji i skrajnych ocen, często warunkowanych nie tylko rodzajem dostępnych i analizowanych źródeł, ale również publicystycznym temperamentem autorów lub ich polityczno-ideowymi wyborami. Z tym większą uwagą i zainteresowaniem należy przyjąć opracowanie, które już we wstępie deklaruje popularyzowanie wyników badań prowadzonych rzetelnie i gruntownie, bez uprzedzeń i pokusy szybkich uogólnień, w oparciu o różnorodny materiał źródłowy. dr hab. Andrzej Paweł Bieś SJ, prof. AIK Tematyka relacji polsko-żydowskich w okresie okupacji niemieckiej przez wiele lat była bardzo zaniedbana. Dopiero w ostatnim czasie wzrasta liczba publikacji poświęconych temu zagadnieniu. Wciąż jeszcze niewiele możemy powiedzieć o skali wsparcia udzielanego prześladowanej ludności żydowskiej. Nie mamy także całej wiedzy na temat pomocy udzielanej Żydom przez Kościół katolicki. Dlatego z uznaniem należy przyjąć pojawienie się każdej rzetelnej pracy dotykającej tej problematyki. Recenzowaną książkę należy uznać za wartościową pozycję na temat dziejów Kościoła i stosunków polsko-żydowskich w latach II wojny światowej. Wszystkie opracowania zawarte w przygotowywanej publikacji są oparte na solidnej bazie źródłowej, a ich poziom jest wysoki. dr Roman Gieroń

Wraz z postępującymi możliwościami ingerencji w organizm człowieka, mającymi na celu zarówno naprawianie błędów natury, jak i ulepszanie organizmu, zaczęła intensywnie się rozwijać medycyna estetyczna. O ile błędy natury nie budzą wątpliwości co do konieczności ich naprawiania, o tyle jej polepszanie jest już dyskusyjne. Ten obszar działalności dotyczy zmian natury fizycznej. W książce podjęto problematykę drugiego rodzaju ingerencji – ulepszania, i to kognitywnego. Jak się wydaje, jest to działanie znacznie bardziej niebezpieczne, bo nie dotyczy zmian chorobowych, czyli naprawiania błędów natury, a ulepszania i tak sprawnie funkcjonującego umysłu. Przy czym, to ulepszanie może być dokonywane przy użyciu wybranych wzmacniaczy naturalnych bądź farmakologii lub zaawansowanych technologii. I to te ostatnie budzą bardzo dużo poważnych dyskusji i krytycznych uwag. We wszystkich tekstach zamieszczonych w książce poruszona została bardzo aktualna i intensywnie dyskutowana problematyka. Podjęte analizy dokonywane są w różnych aspektach, w kontekście różnych obszarów badawczych. Przedstawione artykuły są rzetelnie udokumentowane i to w znacznej części najnowszą literaturą. Prof. dr hab. Anna Latawiec Recenzowana monografia jest zbiorem artykułów z zakresu antropologii filozoficznej i etyki, której przedmiotem jest próba zrozumienia i krytycznej oceny idei transhumanizmu, zwłaszcza idei ulepszania poznawczego człowieka. Wyniki tej próby układają się w przewodnik po filozoficznych problemach transhumanizmu. Jest to przewodnik filozoficzny napisany z pozycji szeroko rozumianej filozofii klasycznej, poszerzonej o zdobycze filozofii współczesnej i nauk empirycznych, który prezentuje w głównej mierze stanowisko biokonserwatyzmu. Publikacja jest przykładem bardzo dobrej pracy filozoficznej w zakresie identyfikacji i syntetycznego przedstawienia problemów filozoficznych, rodzących się na styku idei transhumanizmu i projektów naukowo-technicznych zaangażowanych w ulepszenie poznawcze człowieka, oraz przykładem ostrożności badawczej wszystkich autorów w formułowaniu wniosków normatywnych. Krytyczny wymiar obecny w wielu tekstach nie jest radykalny. Oceny szans, zagrożeń, nadziei, płynących szerokim nurtem z transhumanizmu są wyważone, oparte na dobrej wiedzy faktograficznej i – co jest kluczowe – na dobrych analizach filozoficznych. Praca jest skierowana do specjalistów (naukowców i studentów) różnych dyscyplin zajmujących się człowiekiem: filozofów, psychologów, biologów, humanistów, ale także jej czytelnikami mogą być niespecjaliści, dla których trudnością nie będzie wybitnie specjalistyczny język naukowy używany w tekście. Dr hab. Zbigniew Wróblewski, prof. KUL

Przewodnik po polskiej filozofii chrześcijańskiej XX i XXI wieku stanowi kompendium – przegląd poszczególnych dziedzin filozofii (logika i metodologia nauk, metafizyka, teoria poznania, filozofia przyrody, etyka, aksjologia, estetyka i filozofia sztuki, filozofia Boga i religii, filozofia społeczna, filozofia kultury, historia filozofii), przygotowany pod kątem omówienia dorobku oraz wydobycia wielu nowatorskich rozwiązań proponowanych przez chrześcijańskich filozofów polskich, które wpływały na kształt dyskursu filozoficznego tak w Polsce, jak i za granicą.

Książka Etyka a problem podmiotu poświęcona jest bardzo ważnemu i aktualnemu zagadnieniu, jakim jest sposób rozumienia podmiotu. Autorzy wychodzą ze słusznego założenia, że problem ten ma kluczowe znaczenie dla etyki – swoiste „rozchwianie” współczesnej kultury, którego przejawem jest utrata (a na pewno znaczące osłabienie) zdolności do uzgadniania stanowisk w istotnych kwestiach poprzez dyskurs filozoficzny albo publiczny, powodowane jest w dużym stopniu kłopotami związanymi ze swoistym rozmyciem się koncepcji podmiotu. Książka jest w mojej ocenie bardzo interesującą monografią. Porusza istotny i dynamiczny problem relacji pomiędzy etyką a sposobem rozumienia podmiotu, który jest centralnym przedmiotem sporu we współczesnej filozofii i kulturze. Choć sami autorzy preferują koncepcję mocnego podmiotu, to starają się przy tym w sposób rzeczowy i bezstronny odnieść do odmiennych stanowisk. Dzięki temu czytelnik ma okazję zapoznać się z dorobkiem kilku interesujących współczesnych myślicieli, którzy nie są bardzo szeroko znani polskiemu odbiorcy. To stanowi dużą dodatkową wartość publikacji. Prof. dr hab. Aleksander Bobko Wartością książki jest niewątpliwie samo podjęcie zagadnienia relacji podmiotu i etyki oraz ukazanie jego współczesnych przekształceń. […] Autorzy zmierzają do zrozumienia procesów przemian współczesnej kultury w kontekście podmiotu, ale dają też wyraz swemu przekonaniu o kryzysie kultury i jego oddziaływaniu również na zagadnienia etyki. Oczywiście każda koncepcja etyczna zakłada jakąś wizję podmiotowości. Przeprowadzone badania starały się wykazać, że właściwe rozumienie podmiotu ma ważne znaczenie dla etyki. W perspektywie moralnej szczególnie istotnym zagadnieniem jest interesujące ujęcie relacji zachodzącej między podmiotem, sprawczością, sumieniem, wolnością, prawem naturalnym, cnotami, powinnością, odpowiedzialnością, normatywnością. Książka może liczyć na szerokie grono odbiorców: od studentów filozofii, po literaturoznawców i osoby głębiej zainteresowane współczesnymi problemami kultury. Wśród czytelników znajdą się z pewnością zarówno specjaliści tematyki, jak i osoby rozpoczynające dopiero przygodę z etyką i filozofią. Ci, którzy sięgną po recenzowaną tu pozycję, odniosą z niej niewątpliwe korzyści, gdyż praca ta nie tylko zaznajamia z meandrami współczesnej filozofii, ale nadto czyni to zrozumiale i przekonująco szkicuje ważne, dyskutowane i sporne kwestie w tym obszarze. Prof. dr hab. Marek Szulakiewicz

Przedmiotem niniejszej książki jest wszechstronna analiza wizerunku Boga Ojca, powstałego w 1994 roku na podstawie zaleceń s. Eugenii Elisabetty Ravasio (1907–1990). W 1932 roku ta włoska zakonnica ze Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Apostołów spisała Orędzie, które – według jej słów – zostało jej przekazane przez samego Boga Ojca. Jednym z postulatów Orędzia było stworzenie plastycznego wyobrażenia pierwszej osoby Trójcy Świętej. […] Głównym celem książki jest wskazanie źródeł przedstawienia wizerunku Boga Ojca – teologicznych, ikonograficznych oraz historycznych. Wszystkie one rozumiane są jako szeroko zakreślony kontekst kulturowy wizerunku, ukazujący jego elementy tradycyjne i nowatorskie. Obszary te odsłaniają konstrukcyjny charakter obrazu i ustalają jego główne linie interpretacyjne – sytuację historyczną, sens ikonograficzny i przekaz ideowy. Dążenia te przekładają się na stawiane w książce hipotezy, z których podstawową jest twierdzenie, że wizerunek Boga Ojca – choć organicznie związany z przesłaniem Orędzia s. Eugenii Ravasio – stanowi pełnoprawne i samodzielne medium komunikacyjne. […] Pojawienie się wizerunku Boga Ojca według wizji s. Eugenii Ravasio jest zwieńczeniem pewnego procesu „zapominania” o pierwszej osobie Trójcy Świętej, ale zarazem też początkiem odkrywania jej na nowo. Wizerunek ten skupia w sobie dotychczasowe nauczanie o Bogu Ojcu i wpisuje się w historię ikonografii pierwszej osoby Trójcy Świętej, ale sięga też po innowacyjne rozwiązania i otwiera nowe perspektywy.

Kwestie poruszane w niniejszym studium w ujęciu historycznym, a także fakt, że Polska jedyny raz w historii XX wieku wypowiedziała wojnę innemu krajowi, i to właśnie Japonii, winny być „głębiej” eksplorowane naukowo, i co za tym idzie – wiedza ta winna być szerzej omawiana w podręcznikach do nauki historii, w charakterystyce stosunków międzynarodowych i innych naukach. Kolejnym istotnym faktem jest to, iż w obecnych czasach, niestabilnych, jeśli chodzi o stosunki międzynarodowe, a także w kontekście poczucia bezpieczeństwa regionalnego i międzynarodowego, obszar podjętych rozważań powinien być bardziej eksponowany. Nie bez znaczenia jest także to, iż mamy dziś do czynienia z rozwojem krytycznej infrastruktury wojskowej. Zarówno na świecie, jak i w Polsce powoływane są nowe rodzaje sił zbrojnych, włącznie z wojskami dedykowanymi do walki w kosmosie i cyberprzestrzeni. Nie wyklucza to jednak „walki” w obszarze działań służb wywiadowczych i kontrwywiadowczych, w których – oprócz wykorzystywania najnowszych metod pracy – konieczne wydają się także metody już sprawdzone i do tej pory niezastępowalne, chociażby takie jak praca ze źródłami i praca agenturalna. Metody te niejednokrotnie przynoszą spektakularne efekty, które wykorzystywane są do kreowania polityki wewnętrznej i zewnętrznej państw oraz neutralizacji zagrożeń związanych z bezpieczeństwem wewnętrznym i zewnętrznym. Fragment książki, s. 13–14 Opracowanie jest materiałem bardzo ciekawym i wartościowym, zwracającym uwagę na aspekty bezpieczeństwa zupełnie lub niemalże nieznane przeciętnemu czytelnikowi. Dlatego materiał zawarty w tym opracowaniu oraz wyniki dociekań Autora stanowią źródło wiedzy wzbogacające obszar nauk o bezpieczeństwie. Monografia udostępnia usystematyzowaną wiedzę z omawianego obszaru, która może pomóc każdemu czytelnikowi zainteresowanemu problematyką bezpieczeństwa państwa. prof. dr hab. Arkadiusz Letkiewicz Monografia ma charakter bardziej podręcznikowy i widać, że była pisana z myślą o studentach i pasjonatach. Ze względu na brak prac podejmujących ten temat, uważam, że książka może zainspirować innych badaczy do rozwinięcia i podjęcia dyskusji z postawionymi przez prof. Witolda Mazurka tezami. dr hab. Adrian Jusupović, prof. IH PAN

Z pudeł pamięci to teksty Profesora Pawła Taranczewskiego powstałe i zebrane na przestrzeni lat. Czternaście rozdziałów poruszających refleksji i wspomnień. Teksty można podzielić na kilka działów tematycznych: wspomnienia osobiste, refleksje o sztuce – dawnej i aktualnej, ważne postaci. To, co je łączy, to obecna w całym zbiorze myśl przewodnia – introspekcja i autorefleksja – o stawaniu się i byciu malarzem. Teksty zawarte w antologii zatrzymują w kadrze to, co bezcenne. Przefiltrowane przez Autora wspomnienia i zapiski pozostawiają czytelnika z poczuciem nostalgii. I jest też coś jeszcze – szlachetność i czystość intencji malarskich Autora, które za tymi rozdziałami stoją. Proste i zarazem wyrafinowane pejzaże Pawła Taranczewskiego, to obrazy przy których można medytować. Zestawienia barw, brzmiące i wibrujące, dają oku i umysłowi spełnienie. To wszystko, co w retrospekcjach zostało zapisane i wyznane, sformułowane jako intencje i dążenia, jest w twórczości malarskiej Profesora w pełni obecne. Dr hab. Kinga Nowak, prof. ASP Bardzo dobrze, że Profesor Paweł Taranczewski zdecydował się opublikować w jednym tomie teksty napisane w ciągu ostatnich lat. Powstała w ten sposób książka nie tylko pełna kolorów filozoficzno-estetycznych, ale także bogatych treści historycznych i biograficznych. Teksty wydobyte z historii ukazują żywą i bardzo ciekawą myśl filozoficzną, podejmują podstawowe, a jednocześnie ważne zagadnienia z historii sztuki, jej rozumienia, patrzenia na obraz i koncepcje malarstwa, ale także przedstawiają aktualne zagadnienia, trafnie oceniając zdarzenia i sytuacje współczesnego świata. Opublikowane razem, staną się dostępne szerszemu gronu czytelników, ale też bez wątpienia ubogacą szeroko rozumianą myśl filozoficzną i estetyczną. Trafne ujęcie bardzo ważnych i aktualnych zagadnień z zakresu malarstwa i obrazu, przemyśleń filozoficznych i artystycznych, sprawia, że książka posiada szczególne walory poznawcze i niewątpliwie przyczyni się nie tylko do lepszego zrozumienia twórczości Pawła Taranczewskiego, ale także wskaże na ważność podejmowanych przez niego problemów i będzie stanowić wskazania do dalszych badań i namysłu nad malarstwem, historią sztuki, filozofią i szeroko rozumianą kulturą. Dr hab. Marek Urban CSsR, prof. UPJPII

Książka dra Jakuba Prusia przynosi bardzo szeroko i wnikliwie zakrojone rozpoznanie nowego typu argumentu określonego przez Autora mianem argumentu semantycznego, przedstawia liczne przykłady zjawiska oraz kryteria oceny. Dr Marcin Będkowski Celem pracy jest rozwiązanie ważnych problemów wyrażonych w następujących pytaniach: Jak są zbudowane argumenty semantyczne (ich definicja i struktura)? Jak można uporządkować takie argumenty? Kiedy wolno je uznać za mocne, a kiedy za słabe (kryteria ich oceny)? Dr hab. Robert Kublikowski Jestem przekonany, że omówienia takich argumentów mogłyby (a nawet powinny) znaleźć się w podręcznikach do logiki czy też opracowaniach dotyczących krytycznego myślenia. Zrozumienie istoty „argumentów semantycznych”, a przede wszystkim zdanie sobie sprawy z nadużyć, jakie mogą się w związku z nimi pojawić, to sprawy niezwykle istotne z punktu widzenia szeroko rozumianej kultury logicznej. Dr hab. Krzysztof A. Wieczorek, prof. UŚ