Michał Piekarski

"Muzyka we Lwowie. Od Mozarta do Majerskiego. Kompozytorzy, muzycy, instytucje" to książka popularnonaukowa, stanowi pierwsze w piśmiennictwie całościowe opracowanie dziejów muzycznych Lwowa od końca XVIII wieku do II wojny światowej (z zarysem od czasów najdawniejszych). Jest efektem wieloletnich prac dr. Michała Piekarskiego nad muzyczną historią miasta. Ukazuje, jak zmieniały się we Lwowie style w muzyce od klasycyzmu po dodekafonię, czyli od Franza Xavera Mozarta (syna Wolfganga Amadeusa) po Tadeusza Majerskiego. Szczególny nacisk został położony na przełom XIX i XX wieku, kiedy Lwów stał się najważniejszym miastem dla polskiej kultury muzycznej. Tam właśnie odbyło się wiele premier polskich oper (których nie można było wystawiać w Warszawie), zaś w 1910 roku zorganizowano pierwsze obchody Roku Chopinowskiego. Publikacja koncentruje się na zachodnioeuropejskiej muzyce profesjonalnej, obejmującej twórczość kościelną, operową, symfoniczną i kameralną oraz na dziejach muzykologii i szkolnictwa muzycznego. Część pierwszą stanowi opis takich instytucji, jak teatr muzyczny, Galicyjskie Towarzystwo Muzyczne, Filharmonia, a ponadto kościoły i prywatne salony muzyczne. Część druga to biogramy kompozytorów, muzyków i muzykologów związanych ze Lwowem. Kryterium doboru postaci stanowiło ich aktywne i trwałe uczestnictwo w życiu muzycznym Lwowa. Wśród prezentowanych postaci znaleźli się przedstawiciele różnych narodowości: polskiej, austriackiej, czeskiej, żydowskiej i ukraińskiej. Dzięki temu została nakreślona możliwe szeroka panorama dziejów muzycznych Lwowa, składająca się w pełni wielokulturową spuściznę kultury muzycznej miasta. Istotną część książki tworzą materiały ikonograficzne pochodzące ze zbiorów archiwalnych (państwowych oraz prywatnych archiwów autora), a także współczesne fotografie miasta wykonane przez autora, na których widnieją domy i kamienice, w których mieszkali opisywani muzycy.

W 323 roku p.n.e. nagle zmarł Aleksander Wielki, władca imperium macedońskiego rozciągającego się od Bałkanów przez Egipt, Bliski Wschód aż po wschodnie Indie. Do walki o schedę stanęli generałowie Aleksandra. Te zmagania przeszły do historii jako wojny diadochów (gr. następców). Wśród nich czołowe role odgrywali Eumenes z Kardii i Antygon Jednooki, obaj mistrzowie sztuki wojennej i forteli, podczas kampanii i bitew przypominający wytrawnych szachistów. Ich pojedynek zdeterminował przebieg drugiej wojny diadochów z lat 319-316 p.n.e., a jego wynik w dłuższej perspektywie przesądził o trwałym podziale imperium na kilka królestw. Eumenes sprzymierzył się z Polyperchonem (sprawującym kuratelę nad ostatnim, nieślubnym potomkiem Wielkiego Macedończyka Aleksandrem IV) i dzięki jego pieniądzom oraz oddziałom ruszył do Persji. Zajął Babilon, Suzę i Persepolis. Do decydującej bitwy z wojskami Antygona Jednookiego doszło w 316 roku p.n.e. pod Gabiene (ok. 100 km na południowy wschód od dzisiejszego miasta Isfahan w środkowym Iranie). W niej górę wzięła jazda Antygona, która przedarła się na tyły wroga i zdobyła jego tabory. Eumenes został wydany przeciwnikom przez własnych żołnierzy i stracony, a triumfujący Antygon Jednooki stał się panem Azji. Michał Piekarski barwnie przedstawia te wydarzenia oraz wojskowość z początku epoki hellenistycznej.

Monografia stanowi obszerne kompendium wiedzy o środowisku lwowskich muzykologów z prof. Chybińskim jako postacią centralną, w okresie od powołania Katedry Muzykologii na Uniwersytecie Lwowskim do ostatecznego wyjazdu profesora ze Lwowa w okresie II wojny światowej. Dzieje lwowskiej muzykologii zostały zaprezentowane w szerokim kontekście kulturowo-historycznym, z uwzględnieniem wydarzeń, które miały miejsce w innych placówkach muzykologicznych, działających w tym czasie w Polsce i w Europie, oraz społeczno-politycznej sytuacji kraju, zwłaszcza Galicji. Tak rozległe i wnikliwe potraktowanie tematu wyróżnia tę monografię spośród innych prac, dotyczących środowiska muzykologicznego w przedwojennym Lwowie. Z recenzji prof. dr hab. Bożeny Muszkalskiej Autor nie tylko przeprowadził rekonstrukcję badanych procesów związanych z powstaniem i rozwojem polskiej muzykologii, ale starał się określić czynniki, które miały bezpośredni lub pośredni wpływ na omawiane zjawiska i procesy. Zaprezentował mniej znane sylwetki związane z życiem muzycznym Lwowa oraz wzbogacił wiedzę o osobach znanych. Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Meissnera

Proces transformacji polityki bezpieczeństwa Polski oraz przemiany zachodzące w obrębie systemu bezpieczeństwa państwa oraz w szczególności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w ostatnich trzydziestu latach były już przedmiotem licznych analiz i badań. Podobnie kultura strategiczna Polski doczekała się szeregu opracowań. Autor w swoich wcześniejszych badaniach, jak również aktywności publicystycznej zajmował się problematyką bezpieczeństwa wewnętrznego państwa oraz zagadnieniami bezpieczeństwa zewnętrznego, w tym rolą sił zbrojnych. O ile znaczna część aktywności w zakresie bezpieczeństwa nieuchronnie dotyczy wydarzeń bieżących i zagadnień krótkoterminowych, to jednak kompleksowa analiza wymaga nieuchronnie opisu ewolucji zagadnień bezpieczeństwa, w tym transformacji sił zbrojnych w dłuższej perspektywie czasowej.