Daszyńska Jolanta A.

Temat I wojny światowej w Łodzi i okolicach jest tak szeroki, że mimo tylu przedsięwzięć wciąż zaskakuje kolejnymi, niezbadanymi faktami. Takie właśnie zapomniane, nieznane historie stanowią tematykę tej książki, będącej kontynuacją cyklu wydawniczego poświęconego Łodzi w czasie Wielkiej Wojny. Założeniem tej pracy było ujawnienie wcześniej nieznanych faktów i rozwinięcie jedynie sygnalizowanych tematów dotyczących miasta i jego mieszkańców od rozpoczęcia do końca I wojny światowej. Autorami tekstów są historycy z Uniwersytetu Łódzkiego bądź z nim współpracujący. Witold Jarno analizuje, jak jedna z najbardziej poczytnych polskojęzycznych gazet w Łodzi, „Rozwój”, relacjonowała wydarzenia związane z wybuchem wojny, a Jolanta A. Daszyńska przypomina przez lata zapomnianą Operację Łódzką. Krzysztof P. Woźniak opisuje losy mniejszości niemieckiej, która mieszkała w Łodzi i w jej okolicach, zaś Bartosz Górecki przedstawia próby stabilizacji rynku finansowego w Łodzi przez Komitet Giełdowy Łódzki. Aneta Stawiszyńska prezentuje formy spędzania wolnego czasu i wypoczynku poza miastem w okresie I wojny światowej, a Tomasz Pietras omawia formy narodowego symbolu – Orła Białego. Nieznane historie z Łodzi czasów Wielkiej Wojny wypełniają kolejną lukę w historii I wojny światowej w Łodzi. Bez wątpienia niosą wartości edukacyjne, poznawcze i patriotyczne. Do książki zostały dołączone fotografie z epoki.

W książce ukazano, jak wielkim wyzwaniem dla Amerykanów było utrzymanie wywalczonej niepodległości, która wyrosła z konfliktu kolonii z metropolią. Historycy amerykańscy są dumni ze swojej historii, nie dostrzegając wielu problemów. Znacznie szerzej widzi to zagadnienie Autorka, która analizuje kryzysy w Stanach Zjednoczonych, towarzyszące powstaniu państwa w okresie prezydentur Ojców Założycieli. Koncentruje się na problemach politycznych, dyplomatycznych, ekonomicznych, konstytucyjnych, sądowniczych, terytorialnych i społecznych. Ukazuje jednak nie tylko kryzysy, ale także próby ich rozwiązania, załagodzenia czy zawierania kompromisów. „Praca jest twórczym wkładem w badania amerykanistyczne w Polsce, szczególnie nad kryzysami i kompromisami we wczesnym okresie historii Stanów Zjednoczonych. Autorka opiera swoje analizy na solidnej bazie źródłowej oraz licznych opracowaniach. Publikacja może być więc pomocą dla wykładowców i studentów amerykanistyki, a także czytelników zainteresowanych historią Stanów Zjednoczonych”. prof. dr hab. Longin Pastusiak

Prezentowana praca należy do grona nielicznych publikacji poświęconych nowemu zjawisku w Polsce, jakim jest rekonstrukcja historyczna. Jak słusznie we wstępie stwierdza sama Autorka, początkowo zagadnieniem rekonstrukcji historycznej zaczęli naukowo zajmować się etnolodzy czy socjolodzy, bowiem historycy nie podejmowali tego tematu, uważając, że historia a rekonstrukcja to dwa zupełnie odrębne światy. Oddzielała je nieufność i przekonanie, że tylko tradycyjne formy przekazu, z ukazaniem całościowym wiedzy historycznej, są właściwe, natomiast rekonstruktorzy bali się historyków i ich dyktatu, sami woląc wybierać obszary zainteresowań. Dzisiaj te dwa oddzielone niegdyś światy zaczęły się przenikać, a współpraca historyków oraz rekonstruktorów jest już oczywista i służy profesjonalizacji interesującego nas zjawiska. Rekonstruktorzy zostają historykami, a zawodowi historycy są członkami grup rekonstrukcji historycznej. prof. dr hab. Dariusz Nawrot Historycy podchodzili nieufnie do tego obszaru badań, uważając, że historia i rekonstrukcja to dwa różne światy. Byli oni przekonani, że tylko tradycyjne formy przekazu są właściwe [...]. Natomiast rekonstruktorzy obawiali się dyktatu historyków i sami wybierali obszary swoich zainteresowań. Aktualnie znika co prawda ten dualizm światów, ale ta książka z pewnością zniweluje istniejące jeszcze podziały. prof. Tadeusz Srogosz