Menu

Sorokin Pitirim A.

Emigrant z porewolucyjnej Rosji, słabo mówiący po angielsku, który zostaje profesorem Harvardu i prezydentem Amerykańskiego Towarzystwa Socjologicznego (ASA). Ta książka, bez wątpienia opus magnum Sorokina, jest równie niezwykła jak jego biografia. W oparciu o niebywale bogate dane historyczne i kulturowe pokazuje różnorodność ludzkiego świata i cykliczny charakter dziejów. Oba przesłania są nadal aktualne. W epoce powierzchownej makdonaldyzacji trzeba przypominać, jakim bogactwem jest właśnie wielość kultur i wartość odmienności. A towarzyszący nam w XXI stuleciu regres od „końca historii”, powszechnego pokoju i zwycięstwa demokracji ku dramatycznym wojnom i ofensywie antydemokratycznego populizmu potwierdza cykliczność społecznych losów. Wielka klasyka socjologii wiążąca imponującą dokumentację empiryczną z teorią o ogromnym rozmachu. Piotr Sztompka O aktualności prac Pitirima Alexandrovitcha Sorokina, Rosjanina tworzącego głównie w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, decyduje jego spojrzenie na rzeczywistość społeczną z głębokiej historycznej perspektywy. W procesach dziejowych Sorokin umiał znaleźć zaskakujące prawidłowości. Choć powszechnie uważany jest za socjologa, reprezentował podejście interdyscyplinarne, poruszając się swobodnie w problematyce ekonomicznej, nauk politycznych, psychologii i antropologii kulturowej. Czytelnik otrzymuje główne dzieło Sorokina, Social and Cultural Dynamics, w jednotomowym wydaniu. Tom ten przedstawia bogaty materiał, pozwalający zrozumieć związek wojny i pokoju z procesem zmian społecznych i politycznych. Pokazuje, że skala wojen wzrasta w okresach ekspansji społecznej, kulturalnej i terytorialnej narodu. Jednakże wojna jest równie często funkcją rozwoju, jak i upadku społecznego. Szczególnie w czasach, w których wojny są żywo obecne w dyskursie publicznym, warto czytać tę książkę. Kazimierz M. Słomczyński Pitirim Sorokin (1889–1968) – wybitny rosyjsko-amerykański socjolog i teoretyk kultury. Absolwent Uniwersytetu Petersburskiego, w młodości zaangażował się w ruchy rewolucyjne, co doprowadziło do jego aresztowania. W 1917 roku pełnił funkcję sekretarza premiera rządu tymczasowego, Aleksandra Kiereńskiego. Po rewolucji październikowej aresztowany i skazany na karę śmierci. Ostatecznie ułaskawiony.
Pitirim A. Sorokin (1889-1968), wybitny socjolog, twórca socjologii integralnej, zajmował się m.in. wojną, rewolucją, ruchliwością społeczną i kulturą. Urodził się w carskiej Rosji, gdzie studiował m.in. pod kierunkiem polskiego filozofia i socjologa, Leona Petrażyckiego. Po rewolucji bolszewickiej, zmuszony do opuszczenia kraju, przebywał najpierw w Berlinie i Pradze, a następnie wyemigrował do USA. Przez wiele lat był profesorem Uniwersytetu Harvarda w Cambridge, gdzie stworzył wydział socjologii. Do jego najważniejszych prac należą: Social and Cultural Dynamics (trzy tomy), Sociology of Revolution, Social Mobility (tłum. pol. Ruchliwość społeczna) oraz Power and Morality. AMERYKAŃSKA REWOLUCJA SEKSUALNA, opublikowana w 1956 roku, jest dziełem wyjątkowym. Odwołując się do zmian, jakie zaszły w pierwszej połowie XX wieku w kulturze zachodniej, a zwłaszcza w USA, Sorokin błyskotliwie diagnozuje nieuchronne następstwa, jakie pociąga za sobą seksualizacja życia przeprowadzana w imię wolności i powszechnego dostępu do przyjemności. Ceną za chwilowe polepszenie samopoczucia i uwolnienie instynktów jest, na poziomie społecznym, rozpad więzi i destrukcja rodziny, na poziomie jednostek zaś, zaburzenia osobowości, a przede wszystkim zanik potencjału twórczego. Wbrew oczekiwaniom, seksualna emancypacja w istocie oznacza poddanie ludzi władzy ich żądz oraz tych, którzy żądzami tymi potrafią sterować. W serii KLASYKA MYŚLI ZACHODNIEJ ukazują się ważne książki z zakresu szeroko rozumianej humanistyki, które z różnych powodów są dziś pomijane i skazywane na zapomnienie. Lektura tych prac, napisanych z innej perspektywy i w innych czasach, wolnych od dzisiejszych przesądów i intelektualnej cenzury, pozwala lepiej zrozumieć naszą epokę i mechanizmy zachodzących zmian.