Tradycje kolędnicze dziadów żywieckich CD Paweł Piotrowski Książka

Tradycje kolędnicze na Żywiecczyźnie

Czas świąt Bożego Narodzenia oraz przełom starego i nowego roku to na Żywiecczyźnie wyjątkowy okres. Tradycja kolędowania jest tu mocno zakorzeniona. Właśnie wtedy liczne grupy kolędnicze i obrzędowe wyruszają na ulice, odwiedzając domy, ?piewając pastorałki i lokalne przyśpiewki.

Kolędowanie zaczyna się w drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia i trwa do święta ,,Trzech Króli". W tym czasie natknąć można się na dwie różniące się od siebie grupy kolędnicze, najpierw - począwszy od ,,Szczepana" na ulicach i podwórkach królują kolędnicy.

Po uroczystej wieczerzy wigilijnej i pełnym radosnej powagi dniu Bożego Narodzenia przychodzi czas na wesołe odwiedziny z powinszowaniami, zwykle z szopką kolędniczą, która - obok gwiazdy - jest najbardziej powszechnie używanym przez kolędników rekwizytem. Z małą, nieruchomą szopką przychodzą najczęściej dzieci, składając życzenia i śpiewając kolędy oraz pastorałki.

Kolędowanie z gwiazdą i kozłem to domena starszej młodzieży i dorosłych. Gwiazdę - osadzoną na drewnianym stelażu - wykonuje się ze szkła, papieru i bibuły. Ozdabia się ją papierowymi wycinankami, pomponami z bibuły, a także dzwonkami. Z gwiazdą chodzą zarówno dzieci jak i dorośli, ?piewając pod oknami domowników, w oczekiwaniu aż gospodarze wyjdą, przywitają i zaproszą kolędników.

Popularnym uczestnikiem takiej grupy kolędników jest również kozioł. Nakryty wywróconym na wierzch kożuchem lub wełnianą derką kolędnik dzierży na kiju nad głową drewniany, obity futrem, wykończony rogami łeb zwierzęcia z kłapiącą szczęką. W zależności od regionu w grupie kolędników możemy odnaleźć również inne postaci, na przykład Śmierć, Kostuchę, Pannę Młodą, Heroda, Żyda, Księdza, Policjanta i innych.