Jan Galarowicz

"Sokratesowa zasada gnoti s ͗auton – zasada poznania samego siebie, poznania człowieka, pozostaje na zawsze podstawowym zadaniem prawdziwej filozofii. A zadanie to już samo z siebie jest zadaniem etycznym." (kard. Marian Jaworski). Idea ta jest również sednem filozoficznego myślenia Jana Galarowicza, autora wielotomowej filozofii człowieka pt. Antropodramatyka, który uważa, że realizacja tej doniosłej i pięknej zasady nie jest możliwa bez rozświetlenia przede wszystkim relacji interpersonalnych, czemu poświęcił poprzedni, V tom (Antropodramatyka. Nie jesteśmy samotnymi wyspami), i aksjologiczno - etycznego wymiaru człowieka.Opierając się na elementarnej intuicji aksjologicznej i  etycznej oraz jej opisie przez fenomenologów, Galarowicz zasadniczo jednak nie analizuje istoty wartości, sposobu ich istnienia itp., lecz przede wszystkim pyta - idąc tropem ks. Józefa Tischnera – "jak ja wobec nich istnieję, czy je realizuję, czy się im sprzeniewierzam". Rozwija prawdę o człowieku jako arcycennym dobru oraz o sposobach jego uczestniczenia w wartościach, w szczególności zaś o etycznym stosunku do nich.Książka nie jest rozprawą akademicką, mimo że zawarte w niej rozważania są solidnie udokumentowane, lecz ma charakter eseistyczno - popularyzatorski i mądrościowy oraz została napisana "stylem Tatarkiewicza" – w sposób klarowny i komunikatywny, dzięki czemu jej czytelnikami mogą być nie tylko studenci filozofii i innych dyscyplin humanistycznych oraz nauczyciele i duszpasterze, ale także osoby, którym zależy na głębszym rozumieniu siebie i innych ludzi oraz na mądrzejszym, sensowniejszym i piękniejszym życiu.

Viktor Emil Frankl (1905-1997), Wiedeńczyk, jest jednym z najsłynniejszych psychoterapeutów, twórcą odmiany psychoterapii egzystencjalnej, którą nazwał logoterapią  (pomaganiem człowiekowi w odkrywaniu sensu życia). Jego najsłynniejsza książka Człowiek w poszukiwaniu sensu – wspomnienie z pobytu w obozach koncentracyjnych – sprzedała się w milionach egzemplarzy.     Jan Galarowicz przedstawia w sposób zwięzły przede wszystkim koncepcję człowieka, na której oparta jest logoterapia Frankla, oraz jej centralne pojęcie – sens i związane z nim takie problemy egzystencjalne, jak miłość, cierpienie, samorealizacja i szczęście. Zagadnienia te poprzedza szkicem na temat jego drogi życiowej, aktywności zawodowej i osobowości oraz zarysem istoty logoterapii.     Książka Galarowicza, autora prac o Schelerze, Hartmannie, von Hildebrandzie i Ingardenie oraz Marcelu i Heideggerze, Wojtyle i Tischnerze, ma charakter popularyzatorski: jest napisana z pasją, klarownie i przystępnie. Publikacja jest przeznaczona nie tylko dla filozofów człowieka, psychologów i psychoterapeutów, ale także dla wszystkich osób, które zmagają się z problemem sensu życia, i dla czytelników książek Frankla.

Książka jest wyborem myśli – krótkich fragmentów tekstów – trzech wybitnych nauczycieli chrześcijaństwa: filozofa ks. Józefa Tischnera, teologa o. Karla Rahnera i publicysty red. Tadeusza Żychiewicza.Ich religijne teksty łączy rys egzystencjalny - mocne zakorzenienie w konkretnym życiu, doświadczeniach i problemach człowieka oraz to, że prawdy wiary wyrażają w języku zrozumiałym dla człowieka współczesnego. Wybrane myśli dotyczą tego, co jest w chrześcijaństwie fundamentalne, najistotniejsze, a więc Boga i człowieka – jego kondycji i problemów egzystencjalnych, jego sposobu życia i jego eschatologii.Publikacja jest przeznaczona dla osób pragnących umocnić swoją wiarę lub poszukujących klucza do chrześcijaństwa. Jej forma jest odpowiedzią na obecną sytuację czytelniczą, którą charakteryzuje to, że czytanie jest wypierane przez „klikanie”. Posiadając przy sobie ten zbiór tekstów, można w każdej chwili „kliknąć” sobie na dowolną myśl, otwierając dowolną stronę, i pomedytować o jakimś ważnym problemie.

Już niemal sto lat temu Max Scheler pisał: Jeśli istnieje jakieś zadanie filozoficzne, którego rozwiązania nasza epoka domaga się wyjątkowo pilnie, to jest nim [opracowanie] filozoficznej antropologii. W Polsce podjęli się tego zadania w drugiej połowie XX wieku przede wszystkim dwaj myśliciele: Karol Wojtyła, autor Osoby i czynu, oraz Józef Tischner, autor Filozofii dramatu i Sporu o istnienie człowieka. Wykształcony w środowisku krakowskim Jan Galarowicz, kontynuuje ich poszukiwania antropologiczne, publikując od kilku lat wielotomowe dzieło pt. Antropodramatyka.Obecny, piąty tom, poświęca interpersonalnej, dialogicznej strukturze i dynamice człowieka, przeciwstawiając się indywidualizmowi i kolektywizmowi. Ten wymiar osoby ludzkiej i egzystencji odsłania przede wszystkim poprzez analizę zasad i postaw, które są fundamentami relacji międzyludzkich, poprzedzającego je spotkania oraz ich zagrożeń i rozstania.Zakorzeniając mocno swoje rozważania w doświadczeniu, Galarowicz konfrontuje je z przemyśleniami innych autorów, zwłaszcza mu bliskich. Dzięki temu, że swoje analizy wyraża w języku eseistyczno - popularyzatorskim, są jasne i przystępne. Książka jest przeznaczona nie tylko dla filozofów, socjologów, psychologów, pedagogów i duszpasterzy, ale także dla wszystkich, dla których ważna jest jakość relacji międzyludzkich.

Wielki kulturowy spór, z jakim obecnie mamy do czynienia, jest w istocie sporem o człowieka. Włączając się do tego sporu i kontynuując badania Krakowskiej Szkoły Antropologicznej, Jan Galarowicz opracowuje wielotomową filozofię człowieka pt. Antropodramatyka. Dwa pierwsze tomy poświęcił myślicielom, którzy zainspirowali go do poszukiwania prawdy o człowieku i nadal mu towarzyszą na tej drodze. Z kolei przedmiotem analizy dwóch kolejnych tomów są elementarne, fundamentalne i doniosłe fenomeny antropologiczne: pragnienie szczęścia i cierpienie, które autor traktuje jako klucz do prawdy o człowieku. I tak w trzecim tomie (Antropodramatyka. Wszyscy jesteśmy Hiobami) omówił cierpienie. Natomiast obecny tom poświęca namysłowi nad szczęściem.Galarowicz przede wszystkim demaskuje współczesne iluzje na temat szczęścia, polemizując z błędnym rozumieniem wolności, z ideą samorealizacji i z hedonizmem. A następnie ukazuje solidne fundamenty szczęścia i prowadzące do niego drogi. Pyta również, czy jest możliwe szczęście absolutne. Autor wyraża swoje rozważania w języku eseistyczno-popularyzatorskim, dzięki czemu są one jasne i przystępne. Książka jest bowiem przeznaczona nie tylko dla filozofów, ale również dla psychologów, pedagogów i duszpasterzy a także dla wszystkich osób, którym zależy na głębszym rozumieniu siebie i na piękniejszym życiu

Jednymi z najważniejszych pytań, jakie sobie zadajemy, są pytania: Jak żyć? Jak należy żyć, aby nie zmarnować życia? Na czym polega dobre życie?. Autor pisze: "Uważam – pisze Autor - że podobnie jak między innymi Arystoteles i Paul Ricoeur istnieje elementarna intuicja etyczna związana z faktem, że jesteśmy ludźmi, osobami. Można nawet powiedzieć, że intuicja ta jest stróżem człowieczeństwa". Nicolai Hartmann za życia był uważany za najwybitniejszego, obok Heideggera i Jaspersa, filozofa niemieckiego. Myśliciel ten, podobnie jak między innymi Ingarden, uprawiał filozofię realistyczną i obiektywistyczną. Inspirując się klasyczną filozofią dobra, zwłaszcza Arystotelesa, etyką Kanta, a przede wszystkim myślą Schelera, wypracował własną odmianę etyki wartości. Jest jednym z największych etyków w dziejach, a jego imponujące dzieło Ethik („Etyka”) nie ma sobie równych. Książka Jana Galarowicza, autora prac o M. Schelerze, D. von Hildebrandzie, M. Heideggerze oraz R. Ingardenie, K. Wojtyle i J. Tischnerze, przedstawia aksjologiczno - etyczną myśl Hartmanna w sposób klarowny i przystępny. Od Wydawnictwa JAN GALAROWICZ (ur. 1949, Łopuszna) – krakowski filozof, nauczyciel akademicki (obecnie: emeryt) i popularyzator filozofii oraz publicysta. Ukończył m. in. filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie się również doktoryzował. Wykładał w AGH, UJ, PAT oraz w kilku seminariach duchownych. Autor ponad dwudziestu książek z zakresu antropologii filozoficznej, filozofii wartości i etyki, m. in. „Kochać naprawdę”, „Szczęście na manowcach”, „Odnaleźć sens w cierpieniu” i „Wprowadzenie do antropologii filozoficznej”. Obecnie pracuje nad wielotomową filozofią człowieka pt. „Antropodramatyka”. Publikował, oprócz pism specjalistycznych, m. in. w „Znaku”, „Tygodniku Solidarność”, „Niedzieli” i „Czasie Krakowskim”. Żonaty, ma dwoje dzieci i czworo wnucząt. Mieszka w Krakowie.

Gabriel Marcel jest jednym z największych dwudziestowiecznych filozofów francuskich. Nazywano go, w przeciwieństwie do Sartreʼa, egzystencjalistą chrześcijańskim i filozofem nadziei. Jest twórcą oryginalnej metafizyki, którą nazywał filozofią konkretną, filozofią ducha, filozofią egzystencji, neosokratyzmem i sokratyzmem chrześcijańskim. Na język polski przetłumaczono m. in. „Od sprzeciwu do wezwania”, „Homo viator”, „Tajemnicę bytu” oraz „Mądrość i poczucie sacrum”. Uznając prymat intersubiektywności, sfery międzyosobowej, wobec świata, jest współtwórcą filozofii dialogu. Przedmiotem jego poszukiwań był człowiek oraz jego odniesienie do drugiej osoby i do Boga. Przekonany, że życie ludzkie rozwija się na kształt dramatu, koncentrował uwagę na fenomenach pozytywnych, m. in. na wolności, twórczości, nadziei, miłości, wierności i rodzinie. Starał się obudzić w człowieku poczucie głębi i tajemnicy tkwiącej w tym, co powszednie i zwyczajne. Napisana z pasją i klarownie książka Jana Galarowicza, autora prac o Schelerze, Hartmannie , Hildebrandzie i Heideggerze oraz o Ingardenie, Wojtyle i Tischnerze, jest pierwszym w Polsce popularnym wprowadzeniem do myśli Marcela, w szczególności do jego filozofii człowieka i relacji międzyosobowych.

Włączając się do sporu o człowieka i kontynuując badania Krakowskiej Szkoły Antropologicznej, Jan Galarowicz pracuje nad wielotomową filozofią człowieka pt. Antropodramatyka. Dwa pierwsze tomy poświęcił myślicielom zachodnioeuropejskim (Antropodramatyka. Giganci filozofii człowieka) i polskim (Antropodramatyka. Krakowska Szkoła Antropologiczna), którzy zainspirowali go do poszukiwań prawdy o człowieku i nadal mu na tej drodze towarzyszą. Przedmiotem analizy dwóch kolejnych tomów są pierwotne, fundamentalne i doniosłe fenomeny antropologiczne: tęsknota za szczęściem i cierpienie, które autor traktuje jako klucz do prawdy o człowieku.Obecny tom Antropodramatyka. Homo patiens jest wprowadzeniem do filozofii cierpienia i jej zarysem. Autor omawia w sposób eseistyczno - popularny przeżycia i sytuację człowieka cierpiącego oraz jego pytania o przyczyny cierpienia, jego sens i o to, w jaki sposób sobie z nim radzić. Książka została napisana w imieniu ludzi cierpiących i jest skierowana w szczególności do osób, które na co dzień się z nimi stykają, ich rodzin, służby zdrowia, terapeutów i duszpasterzy. Autor, unikając łatwych rozwiązań i pocieszeń, stara się ich jednak zaprzyjaźnić z nadzieją. Publikacja uwzględnia również chrześcijańską perspektywę cierpienia.

Wielki kulturowy spór, z jakim obecnie mamy do czynienia, jest w istocie sporem o człowieka. Ważny wkład do niego wnosi Krakowska Szkoła Antropologiczna na czele z Romanem Ingardenem, Karolem Wojtyłą, Józefem Tischnerem i Władysławem Stróżewskim.Włączając się do tego sporu i kontynuując dorobek tej szkoły, Jan Galarowicz rozpoczął pracę nad wielotomową filozofią człowieka pt. Antropodramatyka. Otwiera ją tom Giganci filozofii człowieka. Autor omawia w nim antropologiczną myśl zachodnioeuropejskich filozofów, wielkich obrońców zagrożonego w naszych czasach człowieczeństwa – Schelera, Heideggera, Stein, Bubera, Guardiniego, Mouniera i Ricoeura - którzy zarazem w największym stopniu przyczynili się do wykrystalizowania się jego koncepcji człowieka.Mimo, że zawarte w książce rozważania są solidnie udokumentowane, publikacja nie jest typową rozprawą naukową; jest tekstem z pogranicza takiej rozprawy, pracy popularnonaukowej i podręcznika. Książka jest bowiem przeznaczona nie tylko dla filozofów, ale również dla psychologów i pedagogów, socjologów i kulturoznawców, teologów i duszpasterzy a także dla innych kategorii osób, które pracują z ludźmi, oraz wszystkich, którym zależy na głębszym rozumieniu siebie. Korzystanie z niej ułatwia język autora: książka jest napisana z pasją, jasno i przystępnie.JAN GALAROWICZ (ur. 1949, Łopuszna) – krakowski filozof, nauczyciel akademicki (od 2015 emeryt) i popularyzator filozofii oraz publicysta – ukończył m. in. filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie się również doktoryzował; jest uczniem prof. Władysława Stróżewskiego i ks. prof. Józefa Tischnera. Zajmuje się problematyką z zakresu antropologii filozoficznej, filozofii wartości i etyki. Inspiruje się przede wszystkim fenomenologią, personalizmem, dialogiką i filozoficzną myślą religijną. Jest autorem ponad dwudziestu książek, w tym m. in. esejów: Kochać naprawdę, Odnaleźć sens w cierpieniu i Szczęście na manowcach opracowania W drodze do etyki odpowiedzialności, podręczników: Na ścieżkach prawdy. Wprowadzenie do filozofii i Wprowadzenie do antropologii filozoficznej oraz prac popularnonaukowych: Martin Heidegger: genialny myśliciel czy szaman? i Ks. Józef Tischner.

Roman Ingarden – jeden z głównych przedstawicieli fenomenologii klasycznej, o którym o. Józef M. Bocheński napisał: „Moim skromnym zdaniem jest to w ogóle największy polski myśliciel, jakiego kiedykolwiekśmy mieli i jeden z największych myślicieli europejskich XX wieku”.

Dyskusje na temat kształtu Europy, stylu życia, aborcji, eutanazji, homoseksualizmu itp. są w gruncie rzeczy sporem o człowieka. Żyjemy w czasach - pisał Karol Wojtyła - "wielkiego sporu o człowieka, sporu o sam sens jego istnienia, a przez to samo o naturę i znaczenie jego bytu". Pytam: Kim jestem: wiązka genów, czy kimś więcej? Jakie jest moje miejsce w kosmosie: takie jak innych istot, czy wyróżnione? Czy jestem czystym faktem czy jakimś dobrem? Jakie znaczenie ma dla mnie więź z innymi osobami: nieistotne czy fundamentalne? Na czym polega sens mojego istnienia i moje spełnienie? Czy mam szansę na szczęście?

Katolicyzm w Polsce w ostatnich dziesięcioleciach XX i na początku XXI wieku został ukształtowany przez wiele elementów, w tym przez polskich duszpasterzy, nadwiślańską duchowość oraz filozoficzne i teologiczne style myślenia. Na intelektualne oblicze i kształt tego katolicyzmu wywarli szczególnie silny wpływ dwaj duszpasterze i zarazem myśliciele: kard. Karol Wojtyła / Jan Paweł II oraz ks. prof. Józef Tischner. Rozprawka jest pierwszą, wprawdzie tylko eseistyczną i popularną, próbą porównania tych kapłanów i myślicieli. Moje rozważania wyznaczają przede wszystkim następujące pytania: Jaki model kapłaństwa i jaki sposób duszpasterzowania wszczepiały polskiemu katolicyzmowi te wybitne osobowości? Jaki rodzaj duchowości był im bliski? Jaki styl myślenia i filozofowania był wpisany w ich działalność? Czy to były identyczne modele kapłaństwa, takie same sposoby duszpasterzowania i jeden rodzaj duchowości? Czy w ten sam sposób pojmowali rolę myślenia, filozofowania w chrześcijaństwie i w pracy duszpasterskiej? Czy to było takie samo myślenie i taka sama filozofia? fragment Wstępu autora

Książka jest przeznaczona dla trzech kategorii osób: wykładowców i studentów filozofii, teologii, psychologii, socjologii, kulturoznawstwa i pedagogiki, osób pracujących z ludźmi – nauczycieli, wychowawców i duszpasterzy, lekarzy, psychologów i psychoterapeutów, dziennikarzy i publicystów oraz tych pozostałych czytelników, którzy pragną pogłębić rozumienie tego doniosłego problemu egzystencjalnego, i tych, którzy chcą zrozumieć to, co obecnie dzieje się w kulturze Zachodu.

W czasach chaosu moralnego Elementarz etyczny Jana Galarowicza – jednego z najbardziej twórczych myślicieli polskich, utalentowanego popularyzatora filozofii – jest znakomitym przewodnikiem na drodze poszukiwania prawdy o życiu dobrym, pięknym i szczęśliwym. Książka jest przeznaczona dla każdego, komu zależy na rozświetleniu i pogłębieniu własnych intuicji etycznych, przede wszystkim jednak dla uczniów starszych klas gimnazjalnych i liceum oraz studentów i nauczycieli. Publikacja zawiera nie tylko rozważania na temat wartości i wolności, dobra i zła, sumienia i winy, sensu życia i szczęścia, ale również – czego brakuje podobnym publikacjom tak cennym, jak Elementarz etyczny K. Wojtyły, Jak żyć? J. Tischnera czy Pogadanki z etyki A. Szostka – fragmenty tekstów myślicieli, słowniczek etyków i pojęć etycznych oraz wykaz literatury umożliwiające dalsze zgłębianie poruszonych zagadnień. Elementarz etyczny jest napisany z talentem dydaktycznym – z pasją i "egzystencjalnym nerwem" oraz jasno, przystępnie i pięknie.

Książka jest wprowadzeniem do antropologii filozoficznej z określonej perspektywy – z fenomenologiczno-personalistycznego punktu widzenia i ma charakter eseistyczny. Rozważania są mocno osadzone na doświadczeniu, na przeżyciach. Sofokles napisał: „Wiele jest niesamowitych rzeczy, lecz nie ma nic bardziej niesamowitego niż człowiek”. Opierając się na tym przekonaniu i zdając sobie sprawę z kryzysu człowieczeństwa, jakiego jesteśmy świadkami, Jan Galarowicz stara się zrozumieć człowieka i jego egzystencjalne problemy, m. in. lęk i cierpienie oraz miłość, sens życia i szczęście. Książka jest wprowadzeniem do antropologii filozoficznej z określonej perspektywy – z fenomenologiczno-personalistycznego punktu widzenia i ma charakter eseistyczny. Rozważania są mocno osadzone na doświadczeniu, na przeżyciach. Autor nawiązuje przede wszystkim do Krakowskiej Szkoły Antropologicznej (Ingardena, Wojtyły, Kępińskiego, Stróżewskiego, Tischnera i Grygiela). Praca jest napisana „stylem Tatarkiewicza” – jasno, prosto i przystępnie. Dzięki temu mogą z niej korzystać nie tylko wykładowcy i studenci kierunków humanistycznych i społecznych oraz wychowawcy i psychoterapeuci, ale również wszyscy, którzy pragną lepiej i głębiej zrozumieć człowieka i jego egzystencjalne problemy. Jan Galarowicz (ur.1949) – krakowski filozof, nauczyciel akademicki i popularyzator filozofii – zajmuje się problematyką z zakresu antropologii filozoficznej, filozofii wartości i etyki. Jest uczniem prof. Władysława Stróżewskiego i ks. prof. Józefa Tischnera; inspiruje się przede wszystkim fenomenologią, personalizmem i filozoficzną myślą religijną. Autor dwudziestu książek; w ostatnich latach opublikował Nowy elementarz etyczny i Powrót do wartości, Kochać naprawdę, Zrozumieć człowieka cierpiącego, Odnaleźć sens w cierpieniu i Szczęście na manowcach: liberalizm – hedonizm – selfizm oraz Martin Heidegger: genialny myśliciel czy szaman?, Karol Wojtyła. Myśl o człowieku, Ks. Józef Tischner i Wojtyła – Tischner: kapłaństwo i myślenie.

Jesteśmy świadkami konfrontacji dwóch przeciwstawnych procesów: odchodzenia od wyższych wartości i – co jest tego konsekwencją – inwazji nowych form barbarzyństwa oraz – z drugiej strony – głębokiej tęsknoty za nimi, a nawet powrót do nich. Publikacja Jana Galarowicza – kontynuatora antropologiczno-etycznego myślenia Romana Ingardena, Karola Wojtyły i Józefa Tischnera – jest w pewnym sensie dalszym ciągiem Nowego elementarza etycznego” i stanowi zachętę do zakorzeniania się w fundamentalnych wartościach, takich jak m.in. uczciwość, poszanowanie prawdy, mądrość, miłość i odpowiedzialność oraz do budowania jednego z najpiękniejszych „miejsc” na ziemi – domu jako przestrzeni duchowej. O ile jednak Nowy elementarz etyczny składa się z krótkich pogadanek etycznych, Powrót do wartości zawiera nieco obszerniejsze analizy problemów etycznych i jest przeznaczony przede wszystkim dla zainteresowanych problematyką etyczną studentów oraz inteligencji, a zwłaszcza wychowawców. Składające się na książkę eseje i szkice są mocno ugruntowane w doświadczeniu oraz napisane w sposób atrakcyjny – z pasją, jasno i przystępnie.