Menu

Jan Parandowski

Mitologia Jana Parandowskiego stanowi najpopularniejszy w Polsce zbiór greckich i rzymskich podań i wierzeń. Napisana przez wybitnego znawcę i promotora antycznej kultury i literatury, przyniosła mu ogromną popularność i od 1924 r. nieustannie cieszy się wielkim zainteresowaniem czytelników. Pozostaje obowiązkową pozycją dla wszystkich rozpoczynających fascynującą podróż po starożytności, ułatwia poznanie i zrozumienie korzeni europejskiej cywilizacji. Zawiera nie tylko najpopularniejsze mity, sylwetki bogów, herosów, historię wojny trojańskiej i tułaczki Odyseusza. Pisarz uwzględnił w swym dziele również postacie satyrów i sylenów rzadko opisywanych w innych opracowaniach o podobnej tematyce. Piękny język i doskonałe wyczucie tematyki sprawiają, że jest do dziś niezastąpioną lekturą szkolną. Cytat: Wychowałam się na Starej Ochocie. Na Zimorowicza w przedwojennej kamienicy mieszkał mój dziadek – Jan Parandowski. W tym mieszkaniu Homer i kultura antyczna były obecne w każdym zdaniu i na każdej półce. Joanna Szczepkowska Jan Parandowski (1895–1978) urodził się we Lwowie, był pisarzem, tłumaczem literatury, wybitnym znawcą i popularyzatorem kultury i literatury antycznej. Podczas I wojny światowej był internowany w Rosji. Po powrocie uzyskał tytuł magistra filologii klasycznej oraz archeologii na Uniwersytecie Lwowskim. Publikował w wielu czasopismach, przekładał dzieła literatury klasycznej, podróżował do Włoch, Grecji i Francji. W 1929 r. zamieszkał w Warszawie, został członkiem polskiego PEN Clubu, którym kierował aż do śmierci. Podczas II wojny światowej udzielał się w konspiracyjnym ruchu kulturalnym. W czasie powstania warszawskiego spłonęły jego niewydane rękopisy i literackie archiwum. Był członkiem władz Stowarzyszenia Kultury Europejskiej i wiceprezesem międzynarodowego PEN Clubu oraz jednym z sygnatariuszy „Listu 34”, jaki polscy pisarze i naukowcy wystosowali do władz PRL-u, w proteście przeciwko ograniczaniu wolności słowa. Tematyka jego bogatej twórczości dotyczy przede wszystkim kultury antycznej. Za swoją działalność otrzymał wiele prestiżowych nagród i tytułów. W 1988 r. jego żona, Irena Parandowska, zapoczątkowała przyznawanie Nagrody Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego.
Przygody Odyseusza i zawarta w tym tomie Wojna trojańska – utwory napisane specjalnie dla młodzieży na podstawie Iliady i Odysei Homera – stanowią przykład doskonałej popularyzacji arcydzieł literatury klasycznej.
Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian - książka Jana Parandowskiego Najbardziej znana książka Jana Parandowskiego zyskała kilkanaście wydań i od dawna pozostaje w kanonie lektur polskiej inteligencji. "Hellenizm, który jest przede wszystkim zasadą świata, najpotężniej oddziaływał na tych, co przeszli doń ze świata nieco ciemnego, gdzie przeważają posępne pierwiastki" - zauważył niegdyś Parandowski. Warto pamiętać, że "Mitologię", po raz pierwszy wydaną w roku 1924, czytywano zachłannie w kraju o posępnej historii najnowszej, który przez ostatnie półwiecze nie bywał na ogół krajem "ani moralnego, ani intelektualnego rozradowania". Wybór i propagowanie "zasady światłą" było tutaj obroną śródziemnomorskiej tradycji humanistycznej przed zalewem barbarzyństwa i kulturą parweniuszy.
Przygody Odyseusza i zawarta w tym tomie Wojna trojańska – utwory napisane specjalnie dla młodzieży na podstawie Iliady i Odysei Homera – stanowią przykład doskonałej popularyzacji arcydzieł literatury klasycznej.
Sławny esej pisarza i humanisty, znanego z przybliżenia polskim czytelnikom mitów greckich. Jan Parandowski zaczął pisać Alchemię słowa przed drugą wojną światową, ale książka wyszła już po niej. Szybko stała się bestsellerem. Była wielokrotnie wznawiana. Na kartach tego spisanego zachwycającym językiem traktatu występuje ponad pięciuset twórców i twórczyń słowa. Parandowski daje nam syntezę ich warsztatu, idei, stylu życia i pracy, marzeń, lęków, obsesji. Co może być tworzywem dla pisarza i w jaki sposób staje się literaturą? Jaki wpływ na dzieła literackie mają używki, a jaki – żony pisarzy? Czy większe dzieła powstały przy biurkach czy w podróży? To opowieść o Twórcy – od Ajschylosa i Homera po Przybyszewskiego i Tuwima. Alchemia słowa składa się na vademecum wiedzy dla czytelników, którzy kochają literaturę ponad wszystko, bo – jak pisze autor – „każdy postęp w rozwoju umysłu ludzkiego, wszystkie jego zdobycze narodziły się kiedyś wśród tych wątłych badylków, wschodzących na karcie papieru”, ponieważ „krople atramentu płyną w żyłach kultury”.  „To książka pełna najpiękniejszych zdań na temat literatury, jakie kiedykolwiek zostały spisane po polsku. Alchemia słowa jest moją literacką biblią” – Mariusz Szczygieł.