Marcin Napiórkowski

Czy możemy mieć wreszcie pozytywny mit, który połączy Polaków? Od kogo Henryka Krzywonos usłyszała „Jak musisz, babo, to tul”? Dlaczego o zmianie ustroju rozmawiało się nad pomidorową? Jak Danuta Wałęsa zdobyła świniaka na święta, gdy Lech siedział internowany? Jaką cenę zapłaciła rodzina Frasyniuków za opozycyjną działalność Władysława? Twórcy obsypanego nagrodami musicalu 1989 podejmują próbę znalezienia pozytywnego mitu Solidarności. Proponują opowieść o przeszłości, która pomoże nam sprostać wyzwaniom przyszłości. Tu wielkie idee i marzenia splatają się z codziennymi wyzwaniami. Perspektywa bohaterów czasu przemian, zwłaszcza kobiet, przerzuca most między generacją Solidarności a pokoleniem milenialsów. To mądra reporterska opowieść, pokazująca, jak fascynujące są wydarzenia sprzed czterdziestu lat. Musical „1989” powstał w koprodukcji Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie z Gdańskim Teatrem Szekspirowskim (premiera w 2022 r.). Prace nad spektaklem poprzedziło stworzenie zamówionego przez oba teatry projektu badawczego, w którym Marcin Napiórkowski, Katarzyna Szyngiera i Mirosław Wlekły zgłębili i opisali fascynujące losy Wałęsów, Kuroniów, Frasyniuków oraz innych walecznych mężczyzn i kobiet okresu Solidarności. Musical „1989” jest regularnie grany na scenach Teatru w Krakowie i Szekspirowskiego w Gdańsku. Zapraszamy do zanurzenia się w najnowszą historię kraju – w nasz polski pozytywny mit! Powyższy opis pochodzi od wydawcy.  

Małomiasteczkowy horror Marcina Napiórkowskiego! Stephen King spotyka Umberta Eco. Kiedyś Jaworski był sfrustrowanym nauczycielem historii. Dziś znany jest jako Pan Wycieczka – twórca najpopularniejszego kanału o familijnych podróżach na YouTubie. Na oczach tysięcy followersów jego rodzina przemierza polską prowincję, w pogoni za lajkami gubiąc jednak coś ważnego… Wypad w Beskidy nieoczekiwanie zmienia się w przerażającą przygodę, która każdego z członków rodziny skonfrontuje z wypartymi traumami i zmusi do przemyślenia swojego życia. Jaworscy chronią się przed burzą w domu starszego małżeństwa, a rano odkrywają, że dotarli do idyllicznego miasteczka, które dotychczas omijali podczas swoich podróży. Uśniejów pełen jest turystycznych atrakcji, życzliwych ludzi, sielankowego spokoju i tajemnic. Każdy członek rodziny znajdzie tu dokładnie to, czego szukał. Wkrótce jednak boleśnie sobie uświadamiają, że spełniają się tu nie tylko marzenia, ale też najgorsze koszmary. Marcin Napiórkowski – semiotyk i wykładowca uniwersytecki, autor książki Naprawić przyszłość oraz pomysłodawca i scenarzysta musicalu 1989 – po raz kolejny zaskakuje. Jego powieść to wciągająca literacka gra z najgłębszymi lękami polskich rodzin. Słowem: Gościni jest intertekstualnym małomiasteczkowym horrorem, pełnym cytatów z dzieł literackich i odniesień do popkultury.

Czy ludzkość wciąż ma szansę? Przeczytaj i dołącz do grupy tych, dzięki którym przetrwamy. Pogłoski o śmierci wielkich narracji okazały się przesadzone. Opowieści wciąż organizują nam świat – problem w tym, że przestały dawać sobie z nim radę. W przypadku wyjątkowo niebezpiecznych wyzwań, jak kryzys klimatyczny czy wzrost nierówności, prowadzą nas wprost ku zagładzie. Marcin Napiórkowski, semiotyk kultury, autor szeroko komentowanych książek Mitologia współczesna i Turbopatriotyzm, w swej najnowszej publikacji zastanawia się nad naszymi opowieściami o przyszłości. Analizuje w tym celu najgłośniejsze w ostatnich latach prace naukowe i popularyzatorskie, społeczne debaty, a nawet... poradniki dietetyczne. Wnioski? Naszymi umysłami rządzi opozycja – technooptymizm kontra technopesymizm. Pierwszy proponuje naiwną wiarę w postęp bez zastrzeżeń, drugi – powrót do wyidealizowanej przeszłości lub ponury katastrofizm. Czy istnieje inne wyjście? Autor przekonuje, że tak. Krok po kroku, z lekkością i dowcipem pokazuje, jak wyznawcy obu wielkich narracji mylili się w kluczowych kwestiach dotyczących ekologii, medycyny, rewolucji agrarnej i rozwoju technologii. Naprawić przyszłość to jednak nie tylko fascynująca lektura o opowieściach, ale też praktyczna instrukcja tego, jak nie dać się złapać w pułapki przebrzmiałych sposobów tłumaczenia świata. I jak opowiadać o nim tak, aby ludzkość miała szanse na przetrwanie.

Jeśli ktoś chce zrozumieć współczesną Polskę to powinien uważnie przyjrzeć się modelom patriotyzmu. Nasza sfera publiczna jest podzielona na Polskę Uśmiechniętą za której symbol można uznać czekoladowego orła Bronisława Komorowskiego oraz Polskę Ufortyfikowaną, która kroczy w Marszu Niepodległości i jest barwnie opisywana w przemówieniach polityków prawicy. Jednak partyjna polityka jest tylko wierzchołkiem góry lodowej. Walka między dwoma modelami tożsamości toczy się wszędzie.. W popkulturze, internecie, modzie a nawet w grach komputerowych. Marcin Napiórkowski rozkłada patriotyzm na czynniki pierwsze, często pisząc na temat badanych zjawisk z ironią i dystansem. Książka jest pełna szacunku i badawczej ciekawości. Bo bez rzetelnej próby zrozumienia tych, z którymi się nie zgadzamy, nie ma mowy o przekonaniu ich do naszej wizji świata.

Świat to skomplikowane miejsce, a my jesteśmy w gruncie rzeczy dość prości. Jak proste istoty radzą sobie z narastającą złożonością świata? Oto pytanie, które stawiamy sobie, prowadząc badania nad kulturą wernakularną. Obszarem zawartych w tym tomie analiz jest właśnie przestrzeń rozciągająca się pomiędzy złożonością współczesnej kultury (rela­cji społecznych, ekonomii, polityki itd.) a prostotą narzędzi, którymi dysponujemy, by urządzić się w niej i działać sprawnie. Intereso­wały nas procesy upraszczania rzeczywistości, w ramach których jednostki ją postrzegają i opisują, planują i podejmują działania, a także budują swoją tożsamość i synchronizują wysiłki w więk­szych grupach. Kultura wernakularna, jaką opisujemy w tej książce, stanowi próbę radzenia sobie prostymi środkami w skomplikowa­nym świecie. Ze Wstępu Jest to praca o solidnej podbudowie teoretycznej i metodologicz­nej, równocześnie odwołująca się do najnowszych ustaleń fak­tograficznych. Zawodowi naukowcy, przyzwyczajeni do suchych jak kurz, opasłych tomów, znajdą w tej lekturze miłą odmianę. Ze względu na swój język książka może zyskać odbiorców poza wąskim gronem profesjonalnych humanistów. Powinna trafić do studentów i doktorantów, którzy odniosą z niej duże pożytki, ale także do szerszej czytającej publiczności. dr Piotr Majewski Uniwersytet SWPS