Puls

Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian - książka Jana Parandowskiego Najbardziej znana książka Jana Parandowskiego zyskała kilkanaście wydań i od dawna pozostaje w kanonie lektur polskiej inteligencji. "Hellenizm, który jest przede wszystkim zasadą świata, najpotężniej oddziaływał na tych, co przeszli doń ze świata nieco ciemnego, gdzie przeważają posępne pierwiastki" - zauważył niegdyś Parandowski. Warto pamiętać, że "Mitologię", po raz pierwszy wydaną w roku 1924, czytywano zachłannie w kraju o posępnej historii najnowszej, który przez ostatnie półwiecze nie bywał na ogół krajem "ani moralnego, ani intelektualnego rozradowania". Wybór i propagowanie "zasady światłą" było tutaj obroną śródziemnomorskiej tradycji humanistycznej przed zalewem barbarzyństwa i kulturą parweniuszy.

PRL to nie tylko urzędowa nazwa, którą łatwo przyszło nam zastąpić inną. PRL to nasze materialne i duchowe dziedzictwo, kłopotliwa "masa spadkowa", z którą nie do końca wiemy, co mamy począć. PRL to symbol mentalności, której niepodobna pozbyć się w dowolne chwili jak starego szyldu czy wizytówki. Gdyby dziś - jak chcą niektórzy - otworzyć w Polsce skansen realnego komunizmu albo Muzeum Kultury PRL-u obok wielu osobliwych eksponatów powinny się tam znaleźć nasze uszkodzone mózgi i serca.