Ajschylos

Prometeusz skowany, zwany także jako Prometeusz w okowach, jest klasykiem tragedii greckiej i literatury światowej. Autor utworu, Ajschylos, jeden z najwybitniejszych obok Sofoklesa i Eurypidesa tragików ateńskich, uważany jest za ojca gatunku. Tragedia inspirowana jest mitem o tytanie Prometeuszu, który wykradł bogom olimpijskim ogień, by podarować go ludziom. Akcja rozpoczyna się w momencie, kiedy ogarnięty żądzą zemsty Zeus przykuwa Prometeusza do skały i wydaje na wieczne potępienie. Czy tę boską karę da się odwrócić? Czy Prometeusz zmieni los ludzi, choć działa wbrew boskiej woli? Czy władza największego z bogów jest nieograniczona, czy i ona może ulec nieprzewidywalnym zrządzeniom losu? Dzieło Ajschylosa dotyka o wiecznych problemów ludzkiej egzystencji. Lektura w szkole średniej.

Oresteja Agamemnon Ofiarnice Eumenidy Opracowanie Życie i twórczość Ajschylosa Kalendarium życia i twórczości Geneza dramatu antycznego Cechy dramatu antycznego Tragedia antyczna - kluczowe pojęcia Wokół Orestei - historia rodu Agamemnona Budowa i kompozycja utworu Treść Orestei Oresteja jako trylogia tragiczna Cytaty, które mogą się przydać Indeks komentarzy do tekstu Notatki na marginesie, cytaty, które warto znać, streszczenie

Oresteja jest uznawana powszechnie za jedno z najwybitniejszych arcydzieł literatury światowej. Ta jedyna trylogia wśród zachowanych tragedii greckich jest z jednej strony szczytowym osiągnięciem Ajschylosa jako poety oraz rozwinięciem i podsumowaniem jego wcześniejszych innowacji w zakresie techniki dramatycznej i teatralnej, a z drugiej wyznacza dla następców nowe drogi rozwoju tragedii. Ajschylos jest też dla odbiorców jego dzieła nauczycielem, wskazując między innymi, że mądrość i wiedzę zdobywa się cierpieniem i trudem, a występku i zbrodni unika, przestrzegając prawa, na którego straży stawia trybunał "złożony z nieprzekupnych, prawych i bezstronnych obywateli", którym przewodzi Pallas Atena, uosobienie ducha ateńskiej demokracji i wykonawczyni woli Zeusa i jego Sprawiedliwości (Dike).

Ajschylos (525-456) to twórca tragedii greckiej w jej formie literackiej i teatralnej, znany jako jeden z największych poetów religijnych świata, którego interesowały przede wszystkim fundamentalne problemy religijno-moralne, a więc istota bóstwa, sprawy boskiej sprawiedliwości, winy i kary, żyworodnej siły występku oraz problematyka dziedziczenia zbrodni rodowej. Prezentując te fundamentalne prawdy religijno-moralne, ilustrował je przykładami wielkich czynów i wielkich zbrodni, ale znalazł również sposób, by w jego tragediach znalazła odbicie także tematyka z życia zwykłych ludzi: ich nieszczęścia i troski życia codziennego. I tak w jego sztukach mamy świadectwa cierpień dzieci, kobiet i ludzi starych, Greków i obcych, migrantów i tułaczy; wszystkich dotkniętych nieszczęściami losu, wojny oraz niesprawiedliwością ze strony bogów i władców. Otwarty na niedole zwykłych ludzi, potrafił je dostrzec, przedstawić i zrozumieć; wyrazić wobec nich swoją empatię i współczucie. Okazał się też gorącym patriotą który był w stanie zdobyć się na współczucie wrogom. Ajschylosa zasadnie można więc zaliczyć do prekursorów i twórców kultury europejskiej nie tylko z tego względu, że był genialnym poetą i innowatorem na polu teatru i tragedii, lecz również dlatego, że był także wielkim humanistą, który zauważał w świecie ludzi nie tylko heroiczną wielkość, lecz też rzeczy z pozoru mniej ważne, jednak stanowiące w dużej mierze o istocie naszego człowieczeństwa i europejskiego etosu.