Izabella Rusinowa

Postać Józefa Zajączka z Wrzący herbu Świnka jest mało znana Polakom, chociaż należał do tych generałów XVIII–XIX w., którego nazwisko znajduje wśród 660 osób upamiętnionych na paryskim Łuku Triumfalnym, a w Warszawie jest patronem żoliborskiej ulicy. Józef Zajączek – zawodowy żołnierz wywodzący się z drobnej szlachty – był, po dobnie jak wielu mu współczesnych, postacią o skomplikowanym życiorysie. Jego losy pokazują zmienność historii ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodów przełomu XVIII/XIX w.

Józef Grzegorz Chłopicki był zawodowym żołnierzem wywodzącym się z drobnej szlachty polskiej, który od wstąpienia do wojska w wieku około lat 15 przeszedł przed wszystkie szczeble kariery wojskowej, osiągając rangę generała dywizji. Uzyskał sporo odznaczeń: polskich, francuskich i rosyjskich, wielokrotnie ranny, przewędrował Europę służąc w wojsku: polskim, francuskim i rosyjskim, by w końcu – mając niewielkie zasoby finansowe – skończyć życie w Krakowie, otoczony szacunkiem większości mieszkańców tego miasta.