Menu

Artur Bojarski

W latach 20. XIX wieku Warszawa zyskała nową ulicę, a właściwie szeroką aleję. Od dawno nieistniejącej żydowskiej osady Nowa Jerozolima dostała dumną nazwę Nowa Droga Jerozolimska, zmienioną później na Aleje Jerozolimskie. W ciągu kilku dziesięcioleci, m.in. dzięki wybudowaniu przy niej kolei, stała się jedną z głównych arterii miasta. W latach 1870–1939 Aleje stanowiły elegancki bulwar. Tu w swoich ulubionych lokalach spotykała się polska elita finansowa i intelektualna, przy tej ulicy mieszkało wielu wybitnych Polaków, a ich domy i siedziby wielu instytucji były dziełami czołowych architektów polskich i zagranicznych. Losy Alej Jerozolimskich są nierozerwalnie splecione z historią Polski. W czasie drugiej wojny światowej, zwłaszcza powstania warszawskiego, były rozjeżdżane czołgami, bombardowane i podpalane. Po wojnie zaś je częściowo odbudowano i postawiono nowe budynki, m.in. Dom Partii i Centralny Dom Towarowy. Ulica była świadkiem wielu ważnych wydarzeń, ale także mniej chwalebnych epizodów. Dzieje Alej Jerozolimskich w sposób popularny opisuje dr Artur Bojarski, historyk, varsavianista, pracownik Muzeum Historycznego w Legionowie. Pod jego piórem ożywają miejsca, domy i mieszkający w nich ludzie, ich historie i przeżycia, często dramatyczne. Atutem książki są fotografie ukazujące Aleje dawne i współczesne. Miłośnicy dziejów Warszawy nie mogą przegapić tej publikacji. 
Warszawa to trudna miłość, bo połączona z poczuciem zdrady. Kocham tę dzisiejszą, ale wolałbym być z tamtą, która odeszła, tym bardziej że odeszła niechciana, nieodwracalnie odepchnięta rękami najbliższych, skazana przez nich nawet na zapomnienie. Miała już nigdy nie istnieć. Gdyby jej tak brutalnie nie unicestwiono, byłaby z nami do dzisiaj, nawet jeśli tylko z cieniem dawnej urody. Fatalna dla miasta decyzja o wywołaniu powstania i wyburzenie w trakcie powojennej odbudowy tego, co zostało z naszej stolicy po kataklizmie wojny, sprawiło, że coraz głębiej tęsknimy za tym, czego nie będziemy mogli już nigdy zobaczyć, dotknąć, poczuć, usłyszeć.