Menu

Barbara Gruszka-Zych

Absolwentka filologii polskiej. Studiowała też teologię. Poetka, reporterka, pracuje jako dziennikarz w tygodniku „Gość Niedzielny”. Debiutowała w wieku 14 lat, w młodzieżowym piśmie „Świat Młodych”. Autorka tomików poetyckich: Napić się pierwszej wody; Teren prywatny; Nic się nie stało; Pali się mój próg; Zapinając kolczyki; Podróż drugą klasą; Sprawdzanie obecności; Miegu su tavimi po oda – Śpię z tobą pod skórą. Jej wiersze były nagradzane w konkursach - im. H. Poświatowskiej i im. Zbigniewa Herberta, w konkursie na wiersz miłosny miesięcznika „Twój Styl”. Były tłumaczone na angielski, francuski, niemiecki, włoski, rosyjski, litewski i arabski.
Barbara Gruszka-Zych jest poetką i dziennikarką „Gościa Niedzielnego”. Wydała kilkanaście zbiorów wierszy. Ostatnio: „Koszula przed kolana”(2014) i „Nie ma nas w spisie”(2014). Jej wiersze były tłumaczone na litewski, rosyjski, ukraiński, białoruski, francuski, bułgarski, niemiecki, czeski, węgierski, włoski, serbski, rumuński, angielski, arabski. W 2015 za tomik „Koszula przed kolana” została uhonorowana nagrodą ks. Jana Twardowskiego za najciekawszą książkę roku. Zbiorek znalazł się też w dwudziestce książek nominowanych do „Orfeusza”. Jest autorką dwóch zbiorów reportaży, oraz książek wspomnieniowych o Czesławie Miłoszu „Mój Poeta”(2006) i Wojciechu Kilarze „Takie piękne życie. Portret Wojciecha Kilara” (2015).
Barbara Gruszka-Zych jest poetką, dziennikarką "Gościa Niedzielnego", zajmuje się krytyką literacką. Specjalizuje się w reportażach i wywiadach. Jest laureatką nagród poetyckich i dziennikarskich. W 2012 za rozmowę z Wojciechem Kilarem "Harmonia ducha"otrzymała nagrodę Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich im. M. Łukasiewicza. Wydała tomiki: "Napić się pierwszej wody" 1989, "Teren prywatny" 1994, "Nic się nie stało" 1995, 1997, "Pali się mój próg" 1997, "Zapinając kolczyki" 2000, "Podróż drugą klasą" 2002, "Sprawdzanie obecności" 2004, "Ile kosztuje łąka" 2007, "Muchy i ludzie" 2008, "Ostatnie śniadanie" 2009, "Szara jak wróbel" 2012 (książka znalazła się w dwudziestce tytułów nominowanych do nagrody "Orfeusza" 2013) .
Barbara Gruszka-Zych – poetka, dziennikarka, krytyk literacki. Ostatnio wydała tomik Basiu wróciłem (2018). Jej zbiorek wierszy Szara jak wróbel (2012), wybitny krytyk Tomasz Burek umieścił wśród dziesięciu najważniejszych książek, które ukazały się w Polsce po 1989. Opublikowała też zbiory reportaży Mało obstawiony święty. Cztery reportaże z Bratem Albertem w tle i Zapisz jako..., oraz książki wspomnieniowe: Mój poeta o Czesławie Miłoszu, Takie piękne życie. Portret Wojciecha Kilara, a także wywiad-rzekę Życie rodzinne Zanussich. Rozmowy z Elżbietą i Krzysztofem. Jej wybory wierszy zostały wydane po litewsku i rosyjsku – w Kownie, Wilnie, Petersburgu. Od Redakcji Spis wierszy *** [zawsze myślę że ptak] ironia *** [te delikatne dłonie fale nieustannie] *** [idzie burza gdzieś w niebie] dotknięcie the moon *** [przez chwilę przyznajesz] *** [w ten dzień kwiaty zatrzymane w opadaniu] blisko *** [chodzę do kina żeby się całować] *** [mam na sobie coś od ciebie] the wall *** [morze jest opowieścią] Ty jesteś drobne Cieszyn łuki Sopot *** [te białe ryby twarzy niesie tamta woda] nocą *** [te koty rude ich cała rodzina] 1 września dzień przed wojną rozwalanie ustroju *** [zmieniają się pokoje w których mieszkamy] *** [nici w powietrzu nici w głowie] *** [Jezus nadjedzony] *** [nie przystąpiłam do Niego] *** [mały chłopiec uśmiecha się] babci Helenie Szkoc *** [dziś nie poszłaś do fryzjera] *** [jej głos jak żywy] *** [Danusiu jesteś piękna i przy tym zostańmy] wczoraj wieczorem *** [coraz bardziej podarci] *** [wiesz jak się całuje i ja wiem] *** [– często o pani myślę – powiedział] *** [siedzimy obok siebie] tylko tej jednej *** [chwila z wiatrem] św. Piotr in Galicantu *** [dwa groby puste] *** [koniec już bliski psy czują obcego] książki lektury *** [siedzisz nocą nikogo nie ma obok w pokoju] drobne na ulicach nie będzie widać ich śladów wszystko zmieniają chodniki kierunki dróg kiedyś prowadzących pod adresy ludzi którzy razem z nazwiskami pokładli się pod ziemię zostawiając tyle drobnych przedmiotów potrzebnych do życia drobne pieniądze w kieszeni drobne przewinienia drobne dobre uczynki drobne gwiazdy na niebie nocą wysypują się nad rozkopanym miastem i świecą w oczy szczelinom z których wychodzi prawda o ulicach kierunkach ludziach
Tom poetycki Barbary Gruszki-Zych „Mój cukiereczek” jest ważnym głosem poetki reagującej na czas pandemii i presji czasu, który w tej nowej sytuacji nagle przyspieszył w doświadczeniu społecznym i jednostkowym. Te wiersze powstały nie tylko w wyniku narzuconej z zewnątrz izolacji, ale z powodu wewnętrznej chęci pokazania świata wartości w czasach, kiedy są one stale rozmywane. Autorka, opowiadając o swoim, ale i naszym przecież życiu, zwierza się z tego co ją kształtowało, czym żyje, w co wierzy. W swoim niepowtarzalnym stylu mówi o miłości, śmierci i wszystkim co pomiędzy. Podczas lektury tych wierszy okazuje się, że rzeczywistość, w której wszystko, wydawać by się mogło, można w każdej chwili zdmuchnąć, człowiek jako pascalowska trzcina myśląca posiada moc potrafiącą odmienić losy rozsypującego się świata. Jak czytamy w wierszu rozpoczynającym zbiorek: dwie ławeczki unosi woda nas zdmuchnął z nich wiatr tylko trzcina trzyma w pionie nadłamany świat Ale, jak stara się przekonać ta poezja, człowiek to nie tylko jego światły umysł, ale przede wszystkim dusza nieśmiertelna, mająca wieczną perspektywę. Przypomnijmy, że Barbara Gruszka-Zych jest poetką, dziennikarką, pisarką. Wydała ponad dwadzieścia tomików wierszy tłumaczonych na obce języki. Ostatnio „Nie chciałam ci tego mówić” (2019). Jej zbiorek „Szara jak wróbel” (2012), wybitny krytyk Tomasz Burek umieścił wśród dziesięciu najważniejszych książek, które ukazały się w Polsce po 1989. Opublikowała też zbiory reportaży „Mało obstawiony święty. Cztery reportaże z Bratem Albertem w tle” i „Zapisz jako…”, oraz książki wspomnieniowe: „Mój poeta” o Czesławie Miłoszu, „Takie piękne życie. Portret Wojciecha Kilara” a także wywiad-rzekę „Życie rodzinne Zanussich. Rozmowy z Elżbietą i Krzysztofem”. Za swoją poezję została uhonorowana między innymi nagrodą ks. Jana Twardowskiego oraz wielokrotnymi nominacjami do nagrody „Orfeusz”, a w tym roku została nominowana do nagrody dziennikarskiej „Ślad”. Co istotne - tytuł ma zainaugurować nową, mamy nadzieję - znaczącą na rynku książkowym serię Biblioteki Poetyckiej Wydawnictwa „Ursines” . Zamierzamy w niej promować poetów z najwyższej półki nie zawsze potrafiących się przebić do mediów. Patronat medialny: TVP Kultura, Gość Niedzielny, Do Rzeczy. Partnerzy wydania: Instytut Literatury, Miasto Czeladź Patronat honorowy: Muzeum Saturn w Czeladzi
Książka Barbary Gruszki-Zych pod tytułem „Moi ważni. Portrety prywatne” to zbiór osobistych portretów ludzi ze świata współczesnej kultury i nauki. Wśród opisanych znajdują się: Wilhelm Brasse, Josif Brodski, Tomasz Burek, Natalia Gorbaniewska, o. Jan Góra, Wojciech Kilar, Jan Kobuszewski, Henryk Mandelbaum, Czesław Miłosz, Jan Nowak-Jeziorański, ks. Janusz Stanisław Pasierb, ks. Zdzisław Peszkowski, s. Michaela Rak, Éric-Emmanuel Schmitt, s. Dominika Sokołowska, ks. Marcello Stanzione, Józef Skrzek, Janusz Szuber, ks. Jan Twardowski, Tomas Venclova, Edward Wylęgała, Adam Zagajewski, Krzysztof Zanussi, Marian Zembala, abp Damian Zimoń. Podczas lektury nie tylko poznajemy artystyczne i życiowe inspiracje przedstawionych postaci, ale przede wszystkim dowiadujemy się, jakimi są ludźmi, czym żyją na co dzień. Istotne, że autorka każdego z nich zna osobiście, a z niektórymi się przyjaźni. Pisząc książkę, wykorzystała swoje, także nieupubliczniane dotąd notatki, korespondencję, wywiady, nagrania związane z pracą dziennikarską, odnoszące się do bohaterów wspomnień, które dzięki temu zyskały klimat intymnej, nasyconej szczegółami opowieści. B. Gruszka-Zych posiada wyjątkowy dar prowadzenia rozmowy, co sprawia, że jej bohaterowie bez obaw odsłaniają przed nami także te sfery życia, które zazwyczaj pozostają dla odbiorców niedostępne. Poznajemy nie tylko szczegóły biografii i dorobek „jej ważnych”, ale ich życiowe przesłanie przekazane podczas wielogodzinnych rozmów. Wnikliwy czytelnik dostrzeże też wzajemne inspiracje wynikające z kontaktów między zaprezentowanymi postaciami. Publikacja jest nie tylko próbą ocalenia pamięci, która przyświeca pracy nad wszelkimi zapiskami dokumentalnymi, ale też pokazuje, czym żyła część powoli przemijającego pokolenia osobowości II połowy XX w. i początku XXI w. Teksty zostały wzbogacone atrakcyjnymi zdjęciami i dokumentami, m.in. z prywatnego archiwum autorki. Barbara Gruszka-Zych – poetka, pisarka, od ponad 30 lat dziennikarka tygodnika „Gość Niedzielny”. Jest autorką ponad dwudziestu tomików wierszy. Jej najbardziej znane książki biograficzne to: „Takie piękne życie. Portret Wojciecha Kilara” (2015), „Mój poeta” (2007), o Czesławie Miłoszu, oraz wywiad rzeka „Życie rodzinne Zanussich. Rozmowy z Elżbietą i Krzysztofem” (2019). Opublikowała też zbiory reportaży „Mało obstawiony święty. Cztery reportaże z Bratem Albertem w tle” (2002), „Zapisz jako…” (2004). Jest laureatką wielu nagród za wywiady i reportaże, m.in. nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich im. Macieja Łukasiewicza (2012), oraz nagród literackich, m.in. Nagrody im. ks. Jana Twardowskiego (2015).
„Życie rodzinne Zanussich. Rozmowy z Elżbietą i Krzysztofem” to pierwsza książka pokazująca dotąd mało znane życie prywatne Krzysztofa Zanussiego i jego żony Elżbiety. Tę sferę wybitny reżyser przez lata otaczał dyskrecją. Jego legendarna powściągliwość i arystokratyczny dystans sprawiają, że jest osobowością nie dającą się zamknąć w żadnym schemacie. Książka Barbary Gruszki-Zych pozwala jednak dotknąć tajemnicy Zanussiego, którą w dużym stopniu pomaga odkryć jego żona Elżbieta. Oboje są artystami, ale o malarstwie Elżbiety, wywodzącej się z arystokratycznej rodziny Grocholskich, jest mniej głośno. Dała mężowi pierwszeństwo, uznając, że to on ma większy talent i możliwości oddziaływania, bo jego dzieła filmowe mogą „dotknąć czyjejś duszy” bardziej niż jej obrazy. Rzeczywiście, bez jego filmów, takich jak „Imperatyw”, „Barwy ochronne”, „Cwał”, „Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową” nie można sobie wyobrazić polskiego ani europejskiego kina. Znakomity reżyser jeszcze nigdy nie dopuścił w rozmowie tak blisko nikogo ze swoich rozmówców. Na skrócenie dystansu wpłynął fakt, że prowadząca ją Barbara Gruszka-Zych przyjaźni się z nim i jego żoną od ponad dwudziestu lat, co, naturalnie, narzuca inną perspektywę. Atutem książki jest dynamiczna formuła równoczesnej rozmowy z małżonkami, która nie tylko otwiera na nowe przestrzenie życia reżysera – między innymi poznajemy historię jego pierwszej miłości, dowiadujemy się, że po Powstaniu Warszawskim o mało nie trafił z matką do Oświęcimia. Uzyskujemy wiedzę o tym, co inspirowało go do tworzenia kolejnych filmów, skąd brał na nie pomysły, jakie problemy z życia znalazły w nich odbicie. „Życie rodzinne Zanussich” to wyjątkowy zbiór odpowiedzi na pytania dotyczące spraw najważniejszych w każdym związku, nie tylko artystycznym. Dowiadujemy, że dla Zanussich miłość to ciężka praca, poznajemy zasady według jakich żyją, uzyskujemy odpowiedzi na pytanie czy boją się śmierci i czym jest dla nich wiara. Sprawy ważne w ich życiu są przetykane anegdotami. Mamy okazję zorientować się w szczegółowych upodobaniach kulinarnych twórcy „Iluminacji”, który zdradza swoją słabość do majonezów. Jesteśmy zaskoczeni, że eleganckie ubrania kupuje w second-handach na Mazurach i w Miami. Książka to fascynujące spotkanie z wyjątkowymi nauczycielami życia, którzy sami nieustannie się uczą. Na stronie zanussi.ursines.pl znajdują się informacje o książce oraz nagrania video z spotkań promocyjnych. AUTORKA Barbara Gruszka-Zych – poetka, pisarka, dziennikarka. Od 1988 roku pracuje w tygodniku Gość Niedzielny. Jest autorką ponad dwudziestu tomików wierszy. Jej najbardziej znane książki biograficzne to Takie piękne życie. Portret Wojciecha Kilara (2015), Mój poeta (2007) o Czesławie Miłoszu oraz najnowsza Moi ważni. Portrety prywatne (2022) poświęcona dwudziestu pięciu osobom, które wpłynęły na jej życie. Opublikowała też zbiory reportaży Mało obstawiony święty. Cztery reportaże z Bratem Albertem w tle (2002), Zapisz jako… (2004). Jest laureatką wielu nagród za wywiady i reportaże, m.in. nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich im. Macieja Łukasiewicza (2012), a także nagród literackich, m.in. Nagrody imienia ks. Jana Twardowskiego (2015). "Krzysztof i Elżbieta - tak po przeczytaniu tego wywiadu myślisz o jednym z najwybitniejszych twórców kina Krzysztofie Zanussim i Elżbiecie Grocholskiej-Zanussi. Są małżeństwem od ponad 30 lat, ale po raz pierwszy tak otwarcie opowiadają o sobie, wspólnych chwilach, o przyjaźni, miłości, o radości i udręce życia. Pomiędzy wierszami wkradają się słowa i myśli filmowych bohaterów Mistrza, bo czy można oddzielić życie rodzinne od „Życia rodzinnego”?" GRAŻYNA TORBICKA dziennikarka, krytyk filmowy