Jakub Pomezański

Obecność kultur skandynawskich w przestrzeni cywilizacyjnej Pomorza i Kaszub jest czymś oczywistym. Można ją rozpatrywać w porządku historycznym, literackim, językowym, religioznawczym czy socjologicznym, a w każdym z tych aspektów jest bardzo wiele do ustalenia i to z różnych perspektyw narodowych czy językowych. Oczywiście sporo kwestii kulturowych zostało już omówionych, na co autorzy poszczególnych artykułów zawartych w przedstawianym dzisiaj uwadze czytelników tomie ukazują liczne dowody. Jednakże wiele kwestii badawczych wciąż domaga się sprecyzowania, czeka na głębszą analizę i podjęcie prac, które wypełnią luki w świadomości dzisiejszego użytkownika kultury. W prezentowanej tutaj wieloautorskiej monografii najbardziej interesowały nas kwestie kontaktów Pomorza z szeroko rozumianą Skandynawią, analizowanych na przykładach relacji międzykulturowych zapisanych w językach polskim, niemieckim, duńskim, szwedzkim, norweskim, rosyjskim i kaszubskim. Wszystkie z owych mediów komunikacyjnych były dla nas jednakowo ważne, gdyż przecież miały (i dalej mają) swoje doniosłe cywilizacyjne znaczenie. Ponieważ jednak inicjatywa poniższego opracowania pojawiła się w środowisku polskich akademików, w naturalny sposób to właśnie polskojęzyczne medium dominuje, co nie znaczy, że praca ma za zadanie prezentować wyłącznie polski punkt widzenia. (fragment Wstępu)

Tajemnice związane z III Rzeszą kryją się nie tylko w tych najbardziej znanych miejscach, jak kompleks "Riese", Międzyrzecki Rejon Umocniony czy "Wilczy Szaniec". Wiele z nich znajduje się na wyciągnięcie reki od nas. Jednak ich dostrzeżenie może stanowić nie lada problem, gdyz zaślepieni blaskiem tych najbardziej znanych obiektów bardzo często podążamy ich tropem, zapominając o tym, co jest tuż obok nas. Publikacja ta, będącą wynikiem kilkunastu lat pracy poszukiwawczej, pokazuje, że zagadnienia, które można by traktować jako przeciętnie interesujące, skrywają w sobie wiele ciekawych i nieznanych do tej pory wątków. Na kartach książki przeniesiemy się do okupowanej Wielkopolski, a dokładniej do jej południowej części, w rejon Ostrowa, Pleszewa, Krotoszyna, Jarocina i Kalisza. Zapoznamy się ze związanymi z nimi najciekawszymi historiami, ale nie tylko poprzez przedstawienie samych suchych faktów. Autor decyduje się tutaj na coś więcej. Dzięki rozebraniu wydarzeń na czynniki pierwsze oraz poddaniu ich wręcz detektywistycznej analizie stara się uchwycić ich rzeczywisty sens w oparciu o związany z Niemcami Hitlera kontekst polityczny, społeczny, militarny i światopoglądowy. Wszystko to zostaje okraszone bogatym materiałem fotograficznym (archiwalnym, jak i współczesnym), kilkoma nieznanymi szerzej dokumentami i artykułami z ówczesnej prasy niemieckiej. Spis treści Wstęp 5 Rozdział 1 ZOLLERN-WERKE – WESER FLUG – KALISZ 9 Rozdział 2 TEORIA LODOWA, AHNENERBE I GŁAZY NARZUTOWE 29 Rozdział 3 ZNIKAJĄCE TYGRYSY 45 Rozdział 4 WILHELMSWALDE – WZORCOWA WIEŚ NIEMIECKICH KOLONIZATORÓW 69 Rozdział 5 POLIGON RAKIETOWY III RZESZY 102 Rozdział 6 LEBENSBORN-SIEDLUNG-HEIMSTÄTTE 123 Rozdział 7 ZBRODNIA W LESIE JEDLECKIM 142 BIBLIOGRAFIA 161 ŹRÓDŁA I AUTORZY FOTOGRAFII 165