Joanna Kliszcz

„Psychologia potrzeb osób starszych” to książka, która musiała powstać, zważywszy na sytuację demograficzną w Polsce, krajach UE i na świecie. Wszędzie przybywa ludzi starzejących się i starych, a starość jako etap życia człowieka wydłuża się systematycznie. Stąd niezwykle ważna wydaje się chwila refleksji nad sytuacją tej coraz liczniej reprezentowanej grupy osób – nad jej pozycją we współczesnym świecie, relacją z młodszym pokoleniem, postrzeganiem starszych ludzi przez społeczeństwo i media. Starość przedstawiona jest z perspektywy okresu rozwojowego i traktowana zgodnie z przyjętą zasadą rozwoju przez całe życie, czyli z założeniem, że człowiek jest aktywny i twórczy do samego końca i na każdym etapie swojej egzystencji dąży do zaspokojenia nie tylko potrzeb podstawowych, ale również wyższego rzędu, z potrzebą samorealizacji łącznie.

Relacja terapeuta-pacjent, w której dochodzi do bliskiego kontaktu emocjonalnego, intelektualnego i fizycznego z osobą chorą, niepełnosprawną, cierpiącą wymaga bardzo dobrze rozwiniętej umiejętności nawiązywania i utrzymywania kontaktu, respektowania podmiotowości drugiego człowieka, rozumienia jego potrzeb i oczekiwań. Jest to relacja szczególna, w której terapeuta musi zmierzyć się z cierpieniem chorego, realistycznie ocenić jego szanse na powrót do zdrowia i sprawności. Jednocześnie utrzymać profesjonalny dystans wobec problemów pacjenta, by chronić własne emocje i zdrowie psychiczne. Książka w swoim założeniu ma wyeksponować najważniejsze psychologiczne aspekty relacji zawodowej z osobą chorą i niepełnosprawną oraz uświadomić terapeutom realia świata postrzeganego z perspektywy „szpitalnego łóżka”.

Książka „Psychologia w ratownictwie” przedstawia problemy z pogranicza psychologii, etyki i medycyny, z jakimi stykają się osoby, które z racji zawodu lub w wyniku przypadkowego zbiegu okoliczności wchodzą w kontakt z ofiarami rozmaitych nieszczęśliwych wydarzeń, wypadków i katastrof. Autorka zwraca uwagę na znaczenie, jakie dla ich dalszych losów ma prawidłowy kontakt interpersonalny, umiejętne udzielenie wsparcia na miejscu zdarzenia oraz wiedza o psychospołecznych aspektach reakcji i zachowań ludzi w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia. Publikacja, poza innymi, zawiera dwa główne przesłania. Po pierwsze: podkreśla rolę, jaką dla funkcjonowania ratownika odgrywa dbałość o jego stan psychofizyczny, a po drugie: uświadamia Czytelnikowi moralny obowiązek udzielenia pomocy, choćby w podstawowym jej zakresie – powiadomienia odpowiednich służb.