Menu

Łukasz Grześkowiak

U-505 to jeden z tych niemieckich okrętów podwodnych II wojny światowej, którego losy nadają się na scenariusz filmu. Wprawdzie zatopił osiem alianckich statków i mimo ciężkich uszkodzeń potrafił powrócić z rejonu Karaibów do bazy w okupowanej Francji, ale też był naznaczony swoistym fatum. Jego dowódca popełnił samobójstwo na pokładzie. Na dodatek stał się jedynym U-Bootem, który Amerykanom udało się przejąć na morzu w czasie wojny. Dziś można go oglądać w muzeum w Chicago. Łukasz Grześkowiak, Polak mieszkający w Wielkiej Brytanii, autor kilku publikacji poświęconych okrętom podwodnym i ich zwalczaniu, barwnie opowiada o losach U-505, jego dowódcach i członkach załogi. Ukazuje grozę wojny podwodnej, w której myśliwy w każdej chwili mógł sie zamienić w zwierzynę, zawzięcie tropioną i atakowaną przez wrogie okręty i samoloty. Opisuje też „przygody” marynarzy na lądzie po powrocie z patroli bojowych, gdy odreagowywali swe ekstremalne przeżycia. To świetnie napisana książka, która daje wyobrażenie, jak naprawdę, od podszewki wygląda wojna na morzu i jak działa na ludzką psychikę.
Alianckie lotnictwo pokrywało swym zasięgiem cały obszar Morza Śródziemnego i było w stanie reagować błyskawicznie na obecność wrogich okrętów podwodnych. Zastosowali zaskakującą Niemców taktykę zwaną „Swamp”. Po wykryciu U-Boota przez samolot, zespół okrętów wojennych utrzymywał U-Boota pod wodą tak długo, aż w końcu kończył mu się tlen na pokładzie lub też baterie akumulatorów ulegały wyczerpaniu. Oprócz bezpośrednich ataków na okręty, alianci przeprowadzali także naloty na ich bazy – co znacznie wydłużało okres naprawczy jednostek znajdujących się w stoczni. Pomimo trudności, niemieckie dowództwo do końca wojny na Morzu Śródziemnym wysyłało tam kolejne U-Booty. Nie odnosiły tam spektakularnych sukcesów jak zatopienie lotniskowców Eagle i Ark Royal czy pancernika Barnham w latach 1941-42, ale nadal potrafiły siać niemałe zagrożenie. Okazało się wkrótce, że niemieckie U-Booty nie są zdolne do powstrzymania alianckich inwazji. W okresie 1943-44 przyszło im zmierzyć się z aż czterema: na Sycylii w lipcu 1943, Salerno we wrześniu 1943, Anzio w styczniu 1944 oraz w południowej Francji w sierpniu 1944 roku. Ze wszystkich U-Bootów oddelegowanych na akwen Morza Śródziemnego w latach 1941-44 nie powrócił żaden... W książce opisano każde zatopienie lub trafienie alianckich jednostek przez niemiecką U-Bootwaffe. Wyszczególniono także każde zniszczenie U-Boota. Opisy ataków oparte są na źródłach National Archives and Records Administration and the US Navy Department Library Naval History & Heritage Command z siedzibą w Waszyngtonie, National British Archives at Kew z siedzibą w Londynie oraz brytyjskie archiwa BBC. Najważniejszymi dokumentami podczas pisania tej książki były dzienniki pokładowe zarówno niemieckie, jak i alianckie, raporty śródziemnomorskiego FdU oraz raporty sporządzone na podstawie przesłuchań niemieckich załóg, które dostały się do niewoli.