Menu

Władysław Szpilman

Uczył się w Konserwatorium im. Fr. Chopina w Warszawie. W 1931 uzyskał stypendium w Akademii Sztuk w Berlinie. Tam skomponował swoje pierwsze utwory symfoniczne i suitę fortepianową Życie Maszyn.W 1933 wrócił do Polski. W 1935 rozpoczął prace jako pianista w Polskim Radio. W tym okresie skomponował pierwsze szlagiery: Kiedy kochasz się w dziewczynie, Nie ma szczęścia bez miłości, Straciłam twe serce, Nocą, a także muzykę do filmów Wrzos (1937) i Dr. Murek (1939). 23 września 1939 roku grał w ostatniej audycji "na żywo" recital utworów Chopina. Chwilę później niemieckie bomby spadły na elektrownię warszawską i Polskie Radio zamilkło. Sześć lat później, pierwsza emisja Polskiego Radia zaczęła się od tych samych utworów granych przez Szpilmana. W 1940 Szpilman trafił do Getta Warszawskiego. W 1942 stracił całą rodzinę, sam zaś dzięki zbiegowi okoliczności uniknął deportacji do obozu zagłady w Treblince. Pracowa jako robotnik budowlany. W 1943 uciekł na "aryjską" stronę Warszawy. Tam był ukrywany aż do końca lipca 1944. Po powstaniu warszawskim pozostał w ukryciu, odcięty od wszelkiej pomocy ze strony polskich przyjaciół, w ruinach wypalonego domu w Alei Niepodległości. Odkrył go tam kapitan Wehrmachtu Wilm Hosenfeld, który dostarczał mu żywność. Po 1945 roku Szpilman wrócił do pracy w Polskim Radiu, jako dyrektor działu muzycznego. W 1946 r. opublikowano jego wspomnienia z okupacji (Śmierć miasta), które zostały ocenzurowane i wydane w małym nakładzie, bowiem opisywały historię nie pasującą do oficjalnych wersji. Dopiero po ponad 50 latach ukazała się w wydawnictwie Znak (2000) poprawiona wersja książki pod nowym tytułem Pianista. Po wojnie Szpilman skomponował ponad 500 popularnych piosenek. Był też autorem muzyki filmowej do filmu Zadzwońcie do mojej żony (1957), wielu piosenek i słuchowisk radiowych dla dzieci, musicalów Ciotka Karola i Czerwony Kapturek, kompozytorem szeregu utworów symfonicznych. W 1961 roku zorganizował Międzynarodowy Festiwal Piosenki w Sopocie. Od 1945 do 1963 roku był także szefem działu muzyki rozrywkowej Polskiego Radia.
Wspomnienia pianisty Władysława Szpilmana to jedno z najważniejszych świadectw czasu wojny. Dziś potrzebne nam bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. Jego tragedia rozpoczyna się wraz z niemiecką okupacją Warszawy. Od zamknięcia w warszawskim getcie, przez ucieczkę z Umschlagplatzu, z którego razem z całą rodziną miał zostać wywieziony do obozu zagłady, po ukrywanie się w ruinach zniszczonej Warszawy. Wszyscy jego bliscy zginęli. On jeden przeżył. Głodny. Samotny. Osaczony. Pragnął śmierci, ale chciał też przetrwać. Nie sądził, że z transportu do obozu śmierci wyrwie go żydowski policjant współpracujący z nazistami. Nie spodziewał się, że po aryjskiej stronie Polacy z narażeniem życia będą go ukrywać. Gdy umierał z głodu w ruinach zniszczonej Warszawy, nie liczył na pomoc niemieckiego oficera. Szpilman ocalał i dał świadectwo prawdzie o straszliwych czasach hitlerowskiej okupacji. Jego opowieść wymyka się wszelkim narodowościowym stereotypom. Pokazuje zwykłe ludzkie pragnienie spokoju i bestialstwo, tchórzliwość i odwagę, która może kosztować życie. Światowy bestseller przetłumaczony na prawie 40 języków!