Ciemniejący wiek. O niszczeniu świata klasycznego przez chrześcijan

O chrześcijaństwie mówi się, że kultywuje miłość bliźniego. Jednak dla świata antyku triumf nowej religii nie oznaczał nadejścia epoki miłosierdzia. Choć przed nowym Bogiem wszyscy mieli być równi, to tych, którzy go nie uznali, spotykał okrutny los, a ich świątynie, posągi i pisma niszczono. Skala tych zniszczeń była ogromna i przyniosła ludzkości niepowetowane straty. Wiele bezcennych świadectw kultury antycznej przepadło bezpowrotnie.

Fanatyczna wrogość wyznawców nowej wiary wobec wszystkiego, co wyrosło na gruncie starej, może szokować. Kilka lat temu ekstremiści z Państwa Islamskiego wysadzali w powietrze ocalałe zabytki starożytności w Iraku i Syrii, a wieści o tym wywołały oburzenie na całym świecie. Podobnie postępowali talibowie w Afganistanie wobec posągów Buddy.

Od wydarzeń opisywanych przez Catherine Nixey w tej błyskotliwej i poruszającej książce minęły wieki, to prawda. Proste analogie wydają się nie na miejscu. Jednak podobieństwo scen z Ciemniejącego wieku do tych, które docierały do nas niedawno z Bliskiego Wschodu, niepokoi i daje do myślenia.

„The New York Times”, „The Spectator”, „The Observer” oraz BBC History uznały Ciemniejący wiek za jedną z najważniejszych książek 2018 roku.

Jak wiadomo, od wielkiego triumfu w IV stuleciu aż do połowy XX wieku chrześcijanie niszczyli obce im tradycje religijne wszelkimi sposobami. Chrześcijańscy misjonarze ten okrutny proceder nazywali ewangelizacją lub chrystianizacją. Dzisiaj już wiemy, że nie miało to nic wspólnego ani z Ewangelią, ani z życiowymi wskazaniami Jezusa Chrystusa. Wreszcie chrześcijanie dojrzeli do tego, by w innych religiach i kulturach dostrzec partnerów i szansę na wzbogacenie własnej religii i kultury. Być może raz na zawsze pożegnali się ze swoją ciemną stroną. Jednak trzeba im o niej nieustannie przypominać.
Stanisław Obirek, fragment posłowia Ciemniejącego wieku

Catherine Nixey napisała śmiałą, olśniewającą i prowokacyjną książkę, która poddaje w wątpliwość przyjęte wyobrażenia na temat wczesnego chrześcijaństwa oraz tego, jak – i dlaczego – rozprzestrzeniło się ono tak bardzo i tak szybko. Nixey to dowcipna i nieprawomyślna przewodniczka po świecie, który dla wielu czytelników będzie obcy, zaskakujący i niepokojący.
Peter Frankopan, autor książki Jedwabne szlaki. Nowa historia świata