Andrzej Januszajtis

Gdzie w Gdańsku był Dom Bociana? Jakie kolory mają witraże w oknach na Mariackiej? Jak szuka się zaginionych studni z czasów napoleońskich? Czy w Gdańsku uprawiano kawę? Którymi uliczkami chadzał Stanisław Fiszer, ulubiony adiutant Kościuszki, realizując swoje szpiegowskie misje?Andrzej Januszajtis zaprasza nas na spacer po Gdańsku. To będzie podróż przez wieki: zajrzymy do pracowni Heweliusza, „popatrzymy” przez lunety Biskupiej Górki, zrobimy zakupy w średniowiecznym Gdańsku, spojrzymy na projekty budowy dworca i posłuchamy bicia zegara w Gimnazjum Akademickim. Nie zabraknie też wspomnienia o Prezydencie Pawle Adamowiczu.Nikt nie pisze o Gdańsku tak jak Andrzej Januszajtis, który z losów jednego zakątka, domu, placu potrafi wysnuć fascynującą opowieść o miejscu i ludziach. Ta książka to hołd oddany ulicom Gdańska – niemym świadkom historii miasta. Andrzej JanuszajtisFizyk, muzyk, historyk i niestrudzony popularyzator wiedzy o Gdańsku. Urodził się w 1928 r. w Lidzie, od 1948 r. mieszka na Wybrzeżu. Od 1967 r. publikuje książki poświęcone historii miasta i angażuje się w odrestaurowanie zabytków. W latach 1990-1994 przewodniczący Rady Miasta Gdańska. Za swoją działalność odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz tytułem Honorowego Obywatela Gdańska. Jego książki oraz wykłady od lat cieszą się niesłabnącą popularnością wśród osób zainteresowanych historią stolicy Pomorza.

Opis książki: Historia kościoła dziś noszącego imię świętego Józefa sięga połowy XIV wieku. Z myślą o miejscu opieki dla chorych na trąd powstał wówczas kompleks budynków pod patronatem św. Jerzego: kościół, szpital i dwór. Jak to się stało, że zabudowania sakralne na rogu ulicy Elżbietańskiej i Bielańskiej kilkakrotnie zmieniały swoją nazwę, przeznaczenie i gospodarzy? Wraz z autorem udajemy się w podróż w czasie od średniowiecza po współczesność, w miejscu, gdzie burzliwa historia Gdańska również odcisnęła swoje piętno.

"Gdańsk, jego wspaniałe zabytki i historia stanowią niewyczerpany skarbiec pasjonujących tematów do badania i opisywania. Pod tym względem nasze miasto jest na prawdę wyjątkowe! Jeżeli mi się i tym razem uda przekazać Państwu tę wyjątkowość i "zarazić" pasją do Gdańska, będę szczęśliwy" - Od Autora

Zegar astronomiczny w Kościele Mariackim w Gdańsku jest jednym z najcenniejszych obiektów tego rodzaju w Europie. Ukończony w roku 1470 - na trzy lata przed narodzeniem Kopernika, funkcjonował do roku 1553, po czym popadł w zaniedbanie. Dzięki ewakuacji w czasie II wojny światowej zachował większość autentycznego wystroju. Odbudowa, a ściślej restauracja prowadzona od 1993 roku pod kierunkiem Autora, przywróciła zegar do życia.

Mimo strat w wyniku wojny i nieprzemyślanych przemianowań nazwy ulic gdańskiego Śródmieścia nadal stanowią niezwykle bogaty zespół o wielkiej wartości historycznej, emocjonalnej i kulturalnej. W historycznym Śródmieściu Gdańska (bez Młodego Miasta) 59 procent nazw ulic pochodzi sprzed rozbiorów Polski, a 28 procent jeszcze ze średniowiecza. To prawdziwy skarb nazewniczy! Zmieniały się władze, zmieniał język, a nazwy i ich sens przetrwały. Jako ważna część dziedzictwa historycznego i element tożsamości miasta powinny być chronione przed niepotrzebnymi zmianami. Aby to czynić skutecznie, trzeba poznać ich genezę, znaczenie, rozwój i przemiany postaci. To wszystko można znaleźć w tej książce, wraz z wiadomościami o zabudowie danej ulicy, ludziach którzy tutaj mieszkali, wydarzeniach historycznych, lokalnych ciekawostkach i sprawach godnych uwagi. Zgromadzona w tej książce wiedza, podana w przystępnej formie, powinna zainteresować przede wszystkim mieszkańców Gdańska. Każdy może się dowiedzieć, od kiedy jego ulica nosi swoją nazwę, jak powstała, jak się nazywała dawniej, poznać jej historię i zachowane pamiątki, a także jak zmieniała się numeracja domów. Książka będzie z pewnością przydatna dla pracowników miejskich urzędów, bibliotek i szkół. Może się też przydać pracownikom naukowym, filologom i historykom i dać im impuls do dalszych badań. Do książki dołączono dwa plany Śródmieścia – dawny i współczesny.

Kolejny zbiór felietonów Autora (już piąty przygotowany dla naszgo Wydawnictwa), wzbogacony licznymi zdjęciami oraz reprodukcjami z bogatych zbiorów głównie Biblioteki Gdańskiej PAN i Gdańskiego Archiwum.

Kilkadziesiąt najpiękniejszych baśni i legend z Gdańska i okolic, opracowanych na podstawie historycznych źródeł i publikacji z XVI-XX wieku z zachowaniem autentycznych wątków. Drugie wydanie książki zawiera, podobnie jak poprzednie, stare podania i opowieści opowiedziane własnymi słowami Autora. W osobnym rozdziale dodano do nich kilka nowych oraz wybór dawnych zwyczajów i wierzeń żeglarskich. Książkę ilustrują zdjęcia i grafiki obiektów, których dotyczą legendy, oraz ilustracje kolorowe.

Niniejsza praca jest pierwszą monografia jednej z najpiękniejszych kamieniczek dawnego Gdańska, zwanej najpierw Domem Speimana, potem Steffensów, a na koniec Złotą Kamieniczką. Wieloletnie badania autora nad jej dziejami, pozwoliły mu odkryć wiele nieznanych dotąd faktów. W książce opisano m.in. historię parceli, zmiany własności i przemiany zabudowy. W szczegółowy sposób przedstawiono proces powstawania kamieniczki, sylwetki jej twórców, detale architektury, znaczenie i symbolikę rzeźbiarskiej dekoracji fasady. Treść uzupełniają liczne ilustracje.