Menu

Anna Pacześniak

Przedmiotem pracy jest pozycja kobiet w Parlamencie Europejskim oraz społeczne uwarunkowania ich uczestnictwa w polityce. Dysertacja zawiera szersze studia na temat kulturowych i społecznych mechanizmów partycypacji kobiet w polityce państw europejskich, przedstawia genezę kategorii równości płci, opisuje prawne i instytucjonalne mechanizmy promocji kobiet w krajach Unii Europejskiej, aby ostatecznie skupić się na działalności kobiet deputowanych do PE. Rozprawa powstała w wyniku przyjęcia się dwóch obszarów tematycznych: analizy Parlamentu Europejskiego i jego roli w systemie instytucjonlanym Unii Europejskiej oraz kwestii uczestnictwa kobiet w procesie podejmowania decyzji. Za cel badawczy postawiono sobie zweryfikowanie hipotezy, iż kobiety mimo wspólnej płci biologicznej, nie reprezentują na arenie publicznej wspólnej kobiecej tożsamości i odrębności i dlatego nigdy nie staną się zbiorowym podmiotem politycznym, czego przykładem jest ich działalność w Parlamencie Europejskim. Kobiety mogą stać się podmiotem politycznym opartym na swego rodzaju solidarności po to, aby zająć wiekszą przestrzeń w sferze publicznej, w ramach której - już zgodnie ze swoimi odmiennymi interesami, zainteresowaniami i poglądami politycznymi - mogłyby je artykułować i realizować. Dysertacja składa się ze wstepu, w którym opisano metody i techniki badawcze zastosowane w pracy, czterech rozdziałów oraz zakończenia, gdzie przedstawiono możliwe prognozy dotyczące dalszego uczestnictwa kobiet w Parlamanecie Europejskim i ich wpływu na politykę zjednoczonej Europy. Pierwszy rozdział zawiera krótki opis historii studiów nad rolą kobiety w życiu publicznym dokonany z punktu widzenia filozofii, socjologii, psychologii i politologii oraz różnych perspektyw badawczych (aksjologicznej, instytucjonalnej, funkcjonalnej, feministycznej). W rozdziale drugim koncentrowano się na instytucjonalnej płaszczyźnie zasady równości kobiet i mężczyzn w życiu politycznym, omówiono rozwiązania konstytucyjne i ustawowe przyjęte w tej dziedzinie w państwach UE i mechanizmy stosowane przez partie polityczne. Rozdział trzeci określa miejsce Parlamentu Europejskiego w systemie politycznym Unii Europejskiej oraz zawiera szczegółowe analizy danych dotyczących udziału kobiet w reprezentacjach krajowych do PE, w poszczególnych frakcjach, komisjach oraz władzach tego gremium. W rozdziale czwartym dokonano analizy rzeczywistego wpływu polityczngo kobiet na decyzje podejmowanie przez PE i przedstawiono motywacje działań politycznych podejmowanych przez kobiety (światopogląd polityczny, aprobata lub dezaprobata postmaterialnych wartości, kwalifikacje zawodowe, pochodzenie). W zakończeniu formułowano prognozy dotyczące pozycji kobiet w PE wynikające z rozszerzenia UE, zmian na europejskiej arenie politycznej oraz konsekwencji, jakie mogłoby przynieść rewolucja konserwatywno-republikańska.
Książka jest efektem badań czterech partii politycznych: Platformy Obywatelskiej, Prawa i Sprawiedliwości, Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Autorka poszukuje odpowiedzi na pytanie czy obserwowane w polskich partiach zmiany, będące konsekwencją integracji europejskiej, są głębokie, sięgają korzeni, wartości i zasad, wpływają na ich model organizacyjny, czy też mają raczej charakter kosmetyczny. Przedmiotem refleksji są zmienne, od których zależy intensywność europeizacji ugrupowań politycznych. Czy stosunek partii do Unii Europejskiej, program polityczny, rodowód partii, liczebność reprezentacji w Parlamencie Europejskim, oczekiwania elektoratu mają wpływ na europeizację? Dzięki analizie wewnętrznych dokumentów partyjnych i programów politycznych oraz badaniom ankietowym i indywidualnym wywiadom pogłębionym z parlamentarzystami i kierownictwem partii – odpowiedzi udzielone w prezentowanej monografii mają solidny fundament empiryczny. Publikacja skierowana jest do politologów, socjologów, europeistów, ale powinna zainteresować także obserwatorów i praktyków życia politycznego, dotyka bowiem tematu wzbudzającego dyskusję, a często i emocje.