Janusz Zawiła-Niedźwiecki

This book is a summary of the author’s achievements and his research on the problematic triad "Operational Risk – Resource Security – Business Continuity”, which have regularly been presented in earlier author’s publications. The perspective of risk (and actually three integrated perspectives: Risk – Security – Continuity) in the author’s opinion may become the key to the interpretation of contemporary management challenges. The reasons for this position are as follows (and are explained in detail in this book): • by analysing the risk the reasons for the limited predictability of any action is clarified as fully as possible, • by setting the course the security most fully indicates the method for improving this predictability, • ensuring business continuity most fully expresses the human desire for full capability with regard to difficulties in activities undertaken. In recent years, there has been a form of renaissance of the resource approach. Regardless of critical comment with reference to the strategic view of this approach, in the context of risk analysis (in terms of business continuity) it is essential in view of the fact that the organisational disruption of business continuity always consists of a direct loss of resources or loss of control over resources. This sets the mode of the analytical approach in providing security and business continuity. Increasing scientific knowledge, especially with regard to the paradoxical delays indicated above in formulating scientific findings regarding the operational and organisational principles of operational risk management in terms of business continuity, inclines to the view that there is a need to give this issue more intensive reflection and research from the perspective of management sciences, which hitherto has virtually not happened. An important question is siting of the issues of the “Operational Risk – Resource Security – Business Continuity” triad in this discipline, i.e. whether and to what extent it belongs, and to extent it lies outside. The discussion shows that this triad is an important part of management theory and there is an urgent need to permanently formalise its system of concepts, the rules of conduct within its framework, and the rules for managing it.

Książka została napisana przez praktyka i wiodącego specjalistę z zakresu zarządzania zapewnianiem ciągłości działania organizacji. Autor przedstawia wpierw od strony podstaw teoretycznych, a następnie w formie poradnikowej, jak zapewniać ciągłość działania organizacji, jak projektować rozwiązania zapobiegawcze wobec zidentyfikowanych i przeanalizowanych zagrożeń oraz jak przygotowywać rozwiązania przemyślanego reagowania na możliwe zakłócenia. W szczególności ostatni rozdział książki przedstawia rekomendowany proces projektowania takich rozwiązań. Szczególną konsekwencją współczesnego narastania konkurencji gospodarczej jest poszukiwanie i wdrażanie coraz bardziej wyrafinowanych rozwiązań organizacji pracy, wytwarzania oraz świadczenia usług. To naraża organizacje stosujące takie rozwiązania na specyficzny rodzaj ryzyka, bezpośrednio związanego z działaniem organizatorskim oraz dyspozycyjnością zasobów wewnętrznych. Ryzyko to nazywane jest operacyjnym. Jego znaczenie i wpływ na skuteczność działania organizacji będą z czasem rosnąć. Zarządzanie bezpieczeństwem organizacji jest w praktyce codziennego działania świadomym zarządzaniem takim ryzykiem, tj. zapewnianiem właściwej sprawności działania przez uwzględnianie potencjalnych zagrożeń wynikających z tego ryzyka. Zarządzanie takie opiera się na wprowadzaniu mechanizmów zapobiegania - prewencyjnego (ex-ante) oraz naprawczego (ex-post) - powstawaniu zakłóceń, czyli materializowaniu się tego ryzyka. Rozwiązania zapewniania bezpieczeństwa stanowią prewencję w stosunku do możliwych czynników ryzyka. Jeśli te rozwiązania okazują się nieskuteczne należy dysponować możliwością uruchomienia przygotowanych zawczasu rozwiązań utrzymania ciągłości działania. Projektowanie rozwiązań ciągłości działania jest więc ściśle powiązane z analizą ryzyka i projektowaniem rozwiązań bezpieczeństwa.

Rozprawa wskazuje i omawia problemy badawcze w zakresie teorii zarządzania ryzykiem i ryzykiem operacyjnym oraz teorii logistyki społecznej i publicznego zarządzania kryzysowego, które dotąd nie zostały rozwiązane, a są znaczące w kontekście coraz szybszego postępu cywilizacyjnego. Przedstawione koncepcje są wynikiem wieloletnich badań autora i jego zespołu szkoły naukowej na Politechnice Warszawskiej.

Przewodnik ma być przydatny wszystkim kandydatom przygotowującym rozprawy doktorskie w dyscyplinie nauk o zarządzaniu oraz początkującym promotorom rozpraw. W Polsce wszystkie doktoraty mają taką samą naturę naukową, stawiane im są te same oczekiwania, zróżnicowanie polega tylko na dwóch różnych ścieżkach formalnego dochodzenia do uzyskania efektów uczenia się (tzn. wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych) oczekiwanych od doktora nauk: ścieżka szkoły doktorskiej lub ścieżka eksternistyczna. Jako że doktorat eksternistyczny w sensie naukowym nie różni się od doktoratów opracowywanych w ramach studiów w szkole doktorskiej, to książka ta może być wsparciem dla wszystkich kandydatów do stopnia doktora w naukach o zarządzaniu, a prawdopodobnie i w innych dyscyplinach dziedziny nauk społecznych. Autor przedstawia ten Przewodnik jako owoc swych doświadczeń z prowadzenia doktoratów przygotowywanych w trybie eksternistycznym oraz rezultat przemyśleń w konsekwencji licznych obserwacji i dyskusji prowadzonych w toku konferencji i seminariów poświęconych opiece promotorskiej i przygotowywaniu rozpraw doktorskich. Wywód nie ma charakteru wykładu z zakresu metodologii nauk, jest zbiorem porad jak opracować typową rozprawę z zakresu nauk o zarządzaniu. Dotyczą one tego: * jak sprawnie poradzić sobie z nadaniem prawidłowego kształtu rozprawie, * jak wykorzystać dorobek zawodowy kandydata, * jak prowadzić w tekście rozprawy dyskusję naukową, * co to są: metodologia, metodyka, metody, narzędzia i techniki badawcze, * dlaczego istotny jest tytuł i streszczenie rozprawy? * czemu tak ważne jest ustalenie luki naukowej, którą rozprawa ma wypełnić, * co to są i czemu służą cele, hipotezy, pytania badawcze, * jak uporać się z zakresem podmiotowym, przedmiotowym, czasowym i przestrzennym pola badawczego, * jak zaplanować proces badawczy, * jakie pułapki czyhają na doktoranta, * co ma zawierać podsumowanie, * jak przygotować bibliografię i jak cytować źródła.