Marcin Składanowski

Książka jest rezultatem rozważań nad niezwykle złożonym, ukształtowanym w silnej opozycji do cywilizacji zachodniej rozumieniem bezpieczeństwa narodowego Rosji, reprezentowanym przez A.G. Dugina – jednego z najbardziej kontrowersyjnych, a zarazem rozpoznawalnych współczesnych rosyjskich intelektualistów. Książka ta integruje różne perspektywy opisu i analizy zagadnienia bezpieczeństwa (wymiar polityczny, ideologiczny, historyczny, militarny, cywilizacyjno-kulturowy, antropologiczny, etyczny, religijny), wpisując się w obszar badań nauk o bezpieczeństwie. Jej kluczową tezą jest stwierdzenie, że w poglądach Dugina wyrażają się w jaskrawej formie podstawy współczesnej rosyjskiej koncepcji bezpieczeństwa narodowego oraz główne kierunki polityki bezpieczeństwa realizowanej przez państwo. Z tego powodu analiza poglądów Dugina, ustalenie ich genezy, kontekstu ideologicznego i politycznego oraz wynikających z nich rekomendacji okazują się niezwykle pomocne w zrozumieniu kierunku ewolucji oraz założeń państwowych dokumentów strategicznych dotyczących problematyki bezpieczeństwa.

Monografia przedstawia historiozoficzne wątki obecne w myśli Aleksandra G. Dugina — intelektualisty rosyjskiego, znanego głównie z radykalnych, konserwatywnych poglą­dów oraz promowanych koncepcji geopolitycznych, takich jak idea walki cywilizacji Lądu z cywilizacją Morza czy też „czwarta teoria polityczna". W tej książce podejmuje się natomiast treści mniej eksponowane w badaniach nad poglądami Dugina, które jednak mają charakter o wiele bardziej fundamentalny. Jego historiozofia, z wyraźnym aspek­tem antropologiczno-etycznym, jest kontynuacją ruskiej i rosyjskiej historiozofii reli­gijnej. Refleksja nad nią prowadzi do ukazania, jak ważny dla zrozumienia współczesnej Rosji jest namysł nad sensem dziejów i przeznaczeniem ludzkości, społeczeństw, kultur i państw. Duginowska historiozofia ujawnia również, w jakim stopniu koncepcja czło­wieka, mająca religijny fundament, wpływa na sposób budowania nowoczesnego spo­łeczeństwa i państwa rosyjskiego, jak również wyznacza granice dopuszczalnych działań na arenie międzynarodowej.