Zuzanna Fruba

Willa Szyllerów, wybudowana w 1928 roku na Saskiej Kępie według projektu Bohdana Lacherta i Józefa Szanajcy, mimo wielu głosów protestu w 2002 roku została zburzona w związku z poszerzaniem sąsiadującego z nią Wału Miedzeszyńskiego. Burzliwe losy modernistycznej maszyny do mieszkania, uznanej za jeden z najciekawszych budynków warszawskiego międzywojnia, opisuje Zuzanna Fruba w wierszowanej opowiastce Dziwny dom nad Wisłą. Utworowi towarzyszą ilustracje autorstwa Jakuba i Tymka Jezierskich, bogaty archiwalny materiał wizualny oraz tekst historyczki architektury i sztuki Hanny Faryny-Paszkiewicz. Ta historia zdarzyła się naprawdę. W 1929 roku Antoni Szyller wybudował nad Wisłą dla swojej żony Olimpii i dzieci awangardową willę, jakiej dotąd w Warszawie nie widziano. Zaprojektowali ją bardzo młodzi i zupełnie szaleni architekci Bohdan Lachert i Józef Szanajca. O dziwnym domu opowiedziała mi pani Halina Ostrowska, córka Antoniego, która jako mała dziewczynka w nim mieszkała i bardzo go polubiła. Zuzanna Fruba

Co roku wraz nadejściem wiosny w parku pojawiała się furgonetka lodziarza. Dobrze znaną melodyjką kusiła i wzywał dzieci i dorosłych. Wszyscy porzucali swoje zajęcia i pędzili na lody. Jednak tej wiosny lodziarz nie przyjechał... Temperatura rośnie nie tylko za oknem. W parku gromadzi się coraz większy tłum. Słychać przeróżne domysły. CO SIĘ STAŁO Z LODZIARZEM? Zuzanna Fruba - warszawianka mieszkająca w Berlinie, architektka wnętrz, autorka"Dziwnego domu nad Wisłą" - rymowanej opowieści dla dzieci o nabardziej awangardowej warszawskiej willi, współautorka "Warszawskich gorsecików zanikających" - dużej monografii tyciego przedwojennego kafelka, mama trójki dzieci.

Zuzanna Fruba pozwala nam przeczytać rodzinną korespondencję z czasu po ucieczce ojca z Polski w czerwcu 1982. Miała niespełna trzy lata, kiedy wyjechał. Nigdy więcej się nie zobaczyli. Pięć lat po wyjeździe ojciec zginął w Nowym Jorku w wypadku samochodowym. Listy pisane przez najbliższych pokazują czas stanu wojennego z domowej perspektywy, codzienne uciążliwości i tamte tragiczne dylematy. Widać, jak polityka niszczy szczęśliwą rodzinę. Autorka sprawdza też prawdziwość plotki, że ojciec był amerykańskim agentem. Rozmawia z ludźmi, którzy go znali, przytacza donosy przechowane w IPN. Niezwykłe świadectwo, przejmujący głos tamtego, dziś tak chętnie mitologizowanego czasu. O autorce Zuzanna Fruba, rocznik 1979, architektka wnętrz, studiowała na ASP w Warszawie i w Design Academy w Eindhoven. Współautorka (z Hanną Faryną-Paszkiewicz) Warszawskich gorsecików zanikających (Nisza 2013 i 2023), dużej monografii tyciego kafelka. Autorka Dziwnego domu nad Wisłą (Bęc Zmiana 2015), książki dla dzieci o awangardowej willi, autorka i ilustratorka rymowanego thrillerka Gdzie jest lodziarz? (Nisza 2018). Warszawianka mieszkająca w Berlinie. Mama Brunia, Marianny i Helenki.