Menu

Hanus Wojciech

Książka ukazuje działalność Jana Turzynieckiego „Mogiłki” – jednego z niezłomnych żołnierzy podziemia niepodległościowego na terenie powiatu tomaszowskiego. W latach okupacji niemieckiej należał do Kedywu Obwodu AK Tomaszów Lubelski. Po wkroczeniu Sowietów działał w jednej z grup konspiracyjnych na Wybrzeżu, zaś w 1948 r. swoje losy związał z oddziałem Zrzeszenia WiN pod dowództwem Jana Leonowicza „Burty”. Aresztowany w październiku 1953 r. jako jeden z ostatnich leśnych Zamojszczyzny. Wyrokiem WSR w Lublinie skazany na karę śmierci zamienioną na dożywotnie więzienie. Wolność odzyskał 22 czerwca 1964 r. Zmarł niespełna dziewięć miesięcy później, w Tomaszowie Lubelskim. Publikację uzupełnia pamiętnik Jana Turzynieckiego.
Książka jest kolejną monografią przygotowaną przez rzeszowski Oddział Instytutu Pamięci Narodowej, tym razem opisującą działalność jednego z terenowych ogniw bezpieki – Urzędu Bezpieczeństwa w Tomaszowie Lubelskim. W pracy nacisk położono przede wszystkim na odtworzenie struktury organizacyjno-kadrowej i przedstawienie głównych kierunków działań operacyjnych tomaszowskiego UB ze szczególnym uwzględnieniem zwalczania silnego na tym terenie podziemia niepodległościowego. W opracowaniu scharakteryzowano także powiat w okresie okupacji i stalinizmu: opisano najważniejsze wydarzenia z okresu wojny, działalność lokalnych organizacji konspiracyjnych oraz zachodzące przemiany społeczno-polityczne. Podstawową bazą źródłową są dokumenty stanowiące integralną część zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej, wytworzone w szczególności przez wojewódzkie i powiatowe organa bezpieczeństwa (m.in. sprawozdania, raporty, meldunki, rozkazy personalne, akta osobowe funkcjonariuszy i pracowników oraz akta operacyjne i spraw obiektowych). Monografię uzupełnia aneks funkcjonariuszy i pracowników kontraktowych pracujących latach 1944–1956 w tomaszowskim UB.