Basil Kerski

Coś, co długo było niewyobrażalne, znów stało się polityczną rzeczywistością: do Europy powróciła wojna jako metoda osiągania celów politycznych. A towarzyszą jej – agresywny nacjonalizm, wola rewizji granic oraz wypędzenia i zbrodnie na ludności cywilnej. Łatwo z tej perspektywy szkicować posępne scenariusze polityczne na nadchodzący czas. Proszę mi jednak pozwolić na wyznanie – nie jestem zainteresowany takimi prognozami. I nie jest to naiwna ucieczka przed oczywistymi niebezpieczeństwami grożącymi demokracji europejskiej – ta postawa wynika raczej z mojej motywacji politycznej i mojego miejsca pracy. (…) Nie jest łatwym zadaniem łączenie nadziei z chłodnym realizmem, ale dla europejskich demokratów nie ma innej alternatywy. (…) Historia się nie powtarza, nie przebiega linearnie wzdłuż wyznaczonych precyzyjnie punktów, jest wielowarstwowa i niełatwo rozpoznać jej główne nurty. Konfrontuje nas jednak dziś z ważnymi pytaniami. Czy odrobiliśmy nasze środkowoeuropejskie lekcje? Jakich zadań nie wzięliśmy na siebie jako społeczeństwo demokratyczne, które to zaniechanie może się zemścić w przyszłości? Ale także – do jakich pozytywnych doświadczeń i wypraktykowanych wartości możemy się odwołać jako społeczeństwa otwarte?

Podczas mojej drogi doświadczyłem wsze?dzie trudnych stron bycia migrantem, bycia Innym – w Polsce, Iraku, w Niemczech. Dostrzegłem także, z˙e nie tylko wie?kszos´ci trudno zaakceptować Innego, ale tez˙ odrzucony Inny hoduje i piele?gnuje swoje odrzucenie. To bardzo cze?sta postawa u emigranto´w, kto´ra rodzi polityczny radykalizm, postawy „anty-”. Dos´wiadczyłem tego zaro´wno w s´wiecie arabskich emigranto´w, radykalnie odrzucaja?cych kulture? Zachodu, jak i ws´ro´d Polonii. […] Tak, poniz˙enie, samotnos´c´, obcos´c´, oboje?tnos´c´ sa? stałymi dos´wiadczeniami emigranto´w. Jednak nie jest to pełna prawda o społeczen´stwach, kto´re nas przyjmowały. To prawdziwe rany, ale nie cała prawda. Obok nieche?ci, odrzucenia, spotkała mnie takz˙e ciekawos´c´, che?c´ zrozumienia, pomoc, sa?siedztwo, przyjaz´n´. Basil Kerski – menedżer kultury, redaktor, wydawca, publicysta, eseista, ekspert polityki międzynarodowej, kurator wystaw historycznych. Dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności (ECS) w Gdańsku, redaktor naczelny dwujęzycznego Magazynu Polsko-Niemieckiego DIALOG, redaktor „Przeglądu Politycznego”. Członek zarządu polskiego PEN Clubu. Mieszka w Gdańsku i Berlinie.

Wiek ukraińsko-polski. Rozmowy z Bohdanem Osadczukiem. BOHDAN OSADCZUK Dziennikarz i publicysta, historyk. Urodził się w1920 roku w Kołomyi. Od 194 roku mieszkał w Berlinie. Współpracował z wieloma gazetami ukraińskimi, polskimi, niemieckojęzycznymi. Był między innymi najbliższym ukraińskim współpracownikiem Jerzego Giedroycia i berlińskim korespondentem „Neue Zurcher Zeitung”. Od 1966 roku był profesorem najnowszej historii europejskiej na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie. W 2001 roku otrzymał Order Orła Białego. Był członkiem rady Kolegium Europy Wschodniej. Zmarł w 2011 roku w Zakliczynie pod Krakowem. „Urodził się w ukraińskiej rodnie, z woli historii został obywatelem I Rzeczypospolitej, a z wyboru – najpierw studentem, a następnie dziennikarzem i profesorem na stałe związanym z Niemcami. Dlatego śmiało można o nim powiedzieć, że był Europejczykiem w pełnym tego słowa znaczeniu, dla którego najważniejszym celem w życiu stało się, jak sam mówił, porozumienie polsko-ukraińskie.” Aleksander Kwaśniewski —————————————————————— „Bohdan Osadczuk, obok Jerzego Giedroycia, stał się głównym architektem zbliżenia między Polską, a Ukrainą.” Jan Nowak – Jeziorański