Block Wiesław

Postacie pojawiające się u początków narodzin franciszkańskiego charyzmatu charakteryzują się silną motywacją – osadzoną na intensywnym życiu wiary – wstępowania w ślady Jezusa Chrystusa. I choć w jej łonie pojawiają się osoby o różnych charakterach, to pragnienie życia na wzór „doskonałości Ewangelii Świętej” i osobisty przykład Świętego z Asyżu, uczyniło z nich jeden organizm: braterstwo, które przeszło do historii pod nazwą braci mniejszych.Pierwsza część studium przedstawia podstawowe cechy duchowego życia rodzącej się wspólnoty minorytów, sytuując ją w kontekście historyczno-kulturowym. Część druga ukazuje braci, których powołanie i duchowy rozwój zostało naznaczone poprzez osobiste spotkanie z Franciszkiem z Asyżu. Są to: Bernard z Quintavalle, brat Leon, Cezary ze Spiry, Idzi z Asyżu, Tomasz z Celano, Ryceriusz z Mucci, Szymon z Collazzone, Jordan z Giano, Jan z Pian del Carpine oraz Antoni Padewski. Wybór tych właśnie postaci podyktowany był przede wszystkim istnieniem tekstów ich autorstwa, bądź innych źródeł pozwalających na wyodrębnienie właściwych rysów ich duchowości.

Książka przybliża symbolikę i duchowe znaczenie średniowiecznej ikony św. Klary z Asyżu, powstałej w niedługim czasie po śmierci Ksieni z San Damiano na prośbę jej pierwszej następczyni, Benedykty. Twórca dzieła, zwany Mistrzem od św. Klary, opierając się na powstałym w latach 1255-1257 życiorysie Świętej pióra Tomasza z Celano, obok postaci Klary przedstawia na ikonie osiem scen z jej życia. Autorzy nie tylko dokładnie opisują – powołując się na teksty źródłowe – treść i wymowę poszczególnych wydarzeń, ale zestawiają je w różnorakich kluczach, próbując wydobyć znaczenie łączących je związków.

Trwający od kilku pokoleń intensywny proces poznawania myśli i ducha św. Franciszka z Asyżu sprawił, iż współczesne studia dalekie są od statycznego modelu duchowości i mitologizacji osoby Świętego z Asyżu. Franciszek przedstawiany jako totalnie ubogi i we wszystkim rozumiejący wolę Bożą już w początkach swego nawrócenia, jest dziś reliktem przeszłości. Seria wydawnicza: Wszystkim chrześcijanom, przedkłada w tym kontekście drugi już tomik zatytułowany: Pierwotna intuicja. Pierwszy z nich nawiązywał do „tajemnicy początków”, wskazując na miłosierne serce Boga Ojca, źródło dla nawrócenia Franciszka, a także jego wiernej naśladowczyni, Klary z Asyżu. Aktualny zaś, jest próbą pogłębienia tego, w jaki sposób owa „łaska początków”, rzucona niczym ziarno w serce młodego Franciszka, rozwijała się ukazując całkiem inne horyzonty i perspektywy dla życia prowadzonego w świetle Dobrej Nowiny. Początki jego nawrócenia i to wszystko co miało dotyczyć nowego sposobu życia według Ewangelii nie musiało być zawsze jednoznaczne, jasne i pewne. Franciszek przecierał szlaki, jakimi do tej pory nikt nie kroczył. We współpracy z łaską towarzyszyła mu głęboka intuicja, jakże pomocna w odkrywaniu tajemnic Trójjedynego Boga. Wiele myśli, reakcji czy decyzji, jak na to wskazują jego pisma, to owoc natchnienia chwili, nagłego olśnienia czy owej prostej i pozarozumowej intuicji. Harmonijny i głęboki rozwój Franciszkowego ducha zakotwiczony w intuicyjno-medytacyjnym rozumieniu prawd wiary sprawił, iż propozycja ewangelicznego życia jaką przedstawił Święty z Asyżu, była diametralnie różna od tej przeżywanej ówcześnie przez kanoników, wspólnoty monastyczne czy eremickie. W całości tomiku intuicyjne doświadczenie staje się zatem istotnym elementem dla rozumienia wewnętrznego rozwoju brata Franciszka, nie oznacza to jednak, iż byłoby ono jedynym fundamentem dla rodzącego się charyzmatu minoryckiego życia. Intuicja, wewnętrzne natchnienie to tylko pewien dodatek – jednak do tej pory zbyt często pomijany – do tego, co było głównym punktem odniesienia w jego duchowym wzrastaniu, czyli do osoby Jezusa Chrystusa.