Wojciech Materski

Przedmiotem oceny jest zbiór siedmiu opracowań pióra: - Ryszarda Stemplowskiego (wstęp i zakończenie), - Marka Kornata (lata 1918-1939), - Wojciecha Materskiego (1939-1945), - Piotra Długołęckiego (1945-1989), - Andrzeja Friszke (1989-2015), - Artura Nowaka-Fara (2015-2023). Wszyscy autorzy są profesjonalnymi historykami, cenionymi badaczami - autorami wielu prac naukowych. Prezentują w tym tomie w sposób skrótowy wyniki swoich dotychczasowych studiów. Przedstawione teksty są pierwszym podejściem zawodowych historyków do całościowej syntezy ponadstuletniej historii polityki zagranicznej Państwa Polskiego po uzyskaniu niepodległości - po 123 latach od momentu jej utraty w wyniku zaborów. (...) Polska - jako państwo - była wystawiona w ostatnim stuleciu na wyzwania, którym nie byłoby w stanie podołać żadne państwo europejskie. Mam na myśli szczególnie lata 1918-1939. (...) Wyzwania były ponad siły jednego państwa, ale odpowiedzialność elit politycznych i poszczególnych przywódców powinna być przedmiotem rzetelnej oceny. z recenzji wydawniczej prof. Adama Daniela Rotfelda

Autor książki, wybitny historyk i sowietolog, przygotowując przed laty (1977-1980) pracę habilitacyjną poświęconą genezie Organizacji Narodów Zjednoczonych, podjął śmiałą jak na tamte czasy próbę dotarcia do wysokich urzędników z bezpośredniego zaplecza kierownictwa sowieckiego resortu spraw zagranicznych, biorących udział w przygotowaniach do powołania nowego systemu powszechnego bezpieczeństwa i w pracach nad jego instytucjonalizacją. Jego rozmówcy: Walentyn M. Bierieżkow, Kiryłł W. Nowikow, Aleksiej A. Roszczin, Michał M. Junin mieli wiele do powiedzenia na temat sowieckiej polityki zagranicznej tamtej doby, mechanizmów nią rządzących, kulis jej realizacji, a przede wszystkim dążeń do powołania nowej międzynarodowej struktury, która kończyłaby okres izolacji Związku Sowieckiego, wyrzuconego z Ligi Narodów w grudniu 1939 r. po agresji na Finlandię. Niniejsza książka, której trzon stanowią zapisane przed laty relacje, może stać się atrakcyjną lekturą dla miłośników historii powszechnej i historyków badaczy zainteresowanych tematyką sowietologiczną.